Ürperdim, üzüldüm, hayata karþý duruþunu, edebi kiþiliðini düþündüm... Yaþarken okumuþ olduðuma – düþüncelerini paylaþtýðýma sevindim, kim bilir daha neler yazacaktý diye merak sardý, boðazýmda düðümlendi kaldý bir þeyler…

Bu kanser ne amansýz hastalýk. Alýkoyuyor, sonunda da alýp götürüyor hiç bakmadan arkasýna. Rahatsýzlýðý yüzünden Türkiye Barýþýný Arýyor konferansýna da ancak kalemiyle gidebilmiþti ya. Mektubunda barýþa olan umudunu dile getiriyordu. ''Konumuz barýþ ve barýþla ilgili her þeye umutla baþlamak gerektiðine inanýyorum'' diyordu. Bir umudu vardý yani ve giderken eminim ki onu götürmedi çünkü onun buraya ait olduðunun bilincinde yumdu gözlerini. Halen umudumuz var yani…

Bir haftalýk ömrü var denmiþti neredeyse tam bir yýl önce ve taburcu olurken dilinden “Beni Diyarbakýr ayaða kaldýrdý” sözcükleri dökülmüþtü. O bir hafta bir yýl oldu, ama yine de yetmedi…

Mehmed Uzun Kürtçe’ye romanlarýyla hayat verirken Kürtçe’nin bir edebiyat dili olmasýna da devasa katkýlarda bulunuyordu. Hatta modern Kürt romanýnýn kurucusu sayýlýyor kendisi. Yazdýðý kitaplar pekçok dilde yayýnlanan Uzun aðýrlýklý olarak Kürtçe yazan ama bunun yanýnda Türkçe ve Ýsveççe çalýþmalarý da bulunan uluslararasý nitelikte bir yazardý. Onu bu niteliðe kavuþturan 1977’de baþlayan sürgünüydü. Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampüsü’ndeki kendi deyiþiyle: “Sürgün ‘yok oluþun’ anavatanýdýr… Sürgünler ‘þiddet’e karþý ‘söz’e sýðýndýlar. Çünkü söz daima þiddete karþý galip gelir... 1977-1992 arasýnda tam 15 yýl sürgündüm. Ýþte o sýrada yok olmamamý yaptýðým çalýþmalar engelledi, var oluþumu ise üretebildiklerim saðladý.” (17 Þubat 2007)

Mektubunda; “Ölümsüz birey yoktur ama bireyler tarafýndan yaratýlan ölümsüz eserler ve bu eserlerin tümünden oluþan ölümsüz insanlar vardýr” diyordu Mehmed Uzun.

Ýþte ölümsüz insanýn eserleri:
- TU (Sen), Roman, 1985;
- Mirina Kalekî Rind (güzel bir yaslinin'in Ölümü), Roman, 1987;
- Siya Evînê (Yitik Bir Aþkýn Gölgesinde), Roman, 1989;
- Rojek ji Rojên Evdalê Zeynikê (Evdalê Zeynikê'nin Günlerinden Bir Gün), Roman, 1991;
- Destpêka Edebiyata Kurdî (Kürt Edebiyatýna Giriþ), Ýnceleme, 1992;
- Hêz û Bedewiya Pênûsê (Kalemin Gücü ve Görkemi), Denemeler, 1993;
- Mirina Egîdekî (Bir Yiðidin Destaný), Destan-Aðýt, 1993;
- Världen i Sverige (Tüm Dünya Ýsveç'te), Edebiyat Antolojisi, M. Grive ile Birlikte, 1995;
- Antolojiya Edebiyata Kurdî (Kürt Edebiyat Antolojisi), Antoloji, iki cilt, 1995;
- Bîra Qederê (Kader Kuyusu), Roman, 1995;
- Nar Çiçekleri, Deneme, 1996;
- Ziman û Roman (Dil ve Roman), Söyleþiler, 1997;
- Bir Dil Yaratmak, Söyleþiler, 1997;
- Dengbêjlerim, Deneme, 1998;
- Ronî Mîna Evînê - Tarî Mîna Mirinê (Aþk Gibi Aydýnlýk Ölüm Gibi Karanlýk), Roman, 1998;
- Zincirlenmiþ Zamanlar Zincirlenmiþ Sözcükler, Deneme, 2002;
- Dicle'nin Sesi I - Hawara Dîcleyê (Dicle'nin Yakarýþý), Roman, 2002;
- Diclenin Sesi II - Dicle'nin Sürgünleri, Roman, 2003.
- Ruhun Gökkuþaðý, Roman, 2005
(Kaynak: http://www.ozgurgundem.net/haber.asp?haberid=45380)

Yazdýðý kimi eserleri sebebiyle yargýlanan Mehmed Uzun’un "ayný yýl" Türkiye Yayýncýlar Birliði’nin Düþünce ve Ýfade Özgürlüðü Ödülü’nü almasý (2001) son derece önemli bir ayrýntýdýr.

Bir þey daha var ki özetliyor aslýnda bazý þeyleri. Yine Mehmed Uzun’un kaleminden olsun. Ne diyordu uðruna yargýlandýðý eserlerinden birinde, “Aþk Gibi Aydýnlýk, Ölüm Gibi Karanlýk”ta:

'Yiðitler, yol göstericiler de aya benzer, önce büyür, her yeri ýþýða boðar, sonra kaybolup giderler.'

Kendi gitti, ama yaptýklarý, yazdýklarý, ýþýðýyla her yer aydýnlýk. Okumalý, anlamalý, izlemeli… Baþýmýz saðolsun.