Yaþama karþý sýmsýcak bir sevgi besliyorum... -Dostoyevski |
|
||||||||||
|
83. MADDE. Milletvekili Dokunulmazlýðý ile ilgilidir. Bir iki alýntýyý burada paylaþmak istedim. 1.Yorumsuz. madde 83. "Türkiye büyük millet meclisi üyeleri, meclis çalýþmalarýndaki oy ve sözlerinden, mecliste ileri sürdükleri düþüncelerden, o oturumdaki baþkanlýk divanýnýn teklifi üzerine meclisce baþka bir karar alýnmadýkça bunlarý meclis dýþýnda tekrarlamak ve açýða vurmaktan sorumlu tutulamazlar." mana: bu aslen sorumsuzluktur. milletvekilinin, halkýn iradesini daha iyi yansýtabilmek ve demokrasi ruhunu koruyabilmek için gereklidir. kiþinin söylediklerinden sorumlu tutulmamasý, milletvekilinin baðýmsýzlýðýnýn güvencesi olur. "seçimden önce veya sonra bir suç iþlediði ileri sürülen bir milletvekili, meclisin kararý olmadýkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargýlanamaz." mana: bu kuralýn temeki, milletvekilinin meclisten uzaklaþtýrýlmasýný önlemektir. vekilin mecliste bulunmasýný, oy kullanmasýný, yani milletini temsil etmesi için gereklidir. Örnekle açýklayalým; 367 milletvekilimiz toplandý, anayasayý deðiþtirecek. gidiyoruz savcýlýða "böhüü mesut yýlmaz bana hakaret etti alýn onu içerii" diyoruz. kural olarak savcý kendisine getirilen olaylarý incelemek zorundadýr, "yok be, mesutcuðum yapmaz öyle þey" diyemez. e noldu? biz mesut'u karakola alýnca kaldý mý elde 366? hani yasa? o açýdan mantýklýdýr bu koruma. ama sýnýrý da aþmýþtýr. zira kiþinin sorgulanmasý; meclis çalýþmalarýný etkileyecek bir hareket deðildir. pek ala kiþi meclis mesai saatleri dýþýnda da ifade verebilir. bu delillerin yok olmasýný engellemek ve olayýn daha somut þekilde, daha hýzlý kavranabilmesi için gereklidir. "aðýr cezayý gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruþturmasýna baþlanýlmýþ olmak kaydýyla anayasanýn 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dýþýndadýr. ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doðrudan doðruya türkiye büyük millet meclisine bildirmek zorundadýr." mana: bu demektir ki, sayýn vekil, eþeðin muhtelif yerlerine su kaçýrma, adam ol. devletin bölünmez bütünlüðüne, milletin bütünlüðüne karþý yapacaðýn hareketlerde tepenize binilir, aklýnýzda olsun. anayasa ve demokrasi hiçbir zaman "demokratik haklarý zedeleyecek" þekilde kullanýlamaz. "türkiye büyük millet meclisi üyesi hakkýnda, seçiminden önce veya sonra verilmiþ bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sýfatýnýn sona ermesine býrakýlýr; üyelik süresince zamanaþýmý iþlemez." mana: halk unutsa, hukuk unutmaz. seve seve devam edicez yavrucum soruþturmana demektir. "tekrar seçilen milletvekili hakkýnda soruþturma ve kovuþturma, meclisin yeniden dokunulmazlýðýný kaldýrmasýna baðlýdýr." mana: eðer gerekli görürlerse, arkadaþlarýn senin elinden topunu alýrlar, onlar oynarken sen kenarda oturursun demenin hukukçasý. "Türkiye büyük millet meclisindeki siyasî parti gruplarýnca, yasama dokunulmazlýðý ile ilgili görüþme yapýlamaz ve karar alýnamaz." mana: dokunulmazlýk meclisten gelir meclisten gider. budur. Alýntý: http://nedir.net/ext.php?m=show&b=dokunulmazlik 2. yorumsuz. YASAMA DOKUNULMAZLIÐININ SINIRI Yard. Doç. Dr. Levent Gönenç Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalý ◊ Yasama dokunulmazlýðý parlamenterlere görevlerini gereði gibi yerine getirebilmeleri için tanýnan ayrýcalýklar arasýnda yer alýr. Yasama dokunulmazlýðý; parlamenterlerin, parlamento çatýsý altýnda açýkladýklarý düþünceler, söyledikleri sözler ve kullandýklarý oylardan sorumlu olmamalarý sonucunu doðuran yasama sorumsuzluðundan farklý olarak, keyfi kovuþturma ve cezalarý önleme amacýna yöneliktir. Parlamentoda çoðunluða sahip olan iktidar gruplarý her zaman, siyasi nüfuzlarýný kullanarak veya siyasi tuzaklar kurarak, özellikle muhalefete mensup milletvekillerinin yasama faaliyetine katýlmasýný engellemeye, bu milletvekillerini kontrol altýnda tutmaya ve giderek bunlarý siyasi alanýn dýþýna itmeye çalýþabilirler. Anayasalar ve onlarý tamamlayan yasalar, parlamenterleri dokunulmazlýk zýrhýyla donatarak bu ihtimali ortadan kaldýrýr. Böylece demokratik sistemin iþlemesi için vazgeçilmez bir unsur olan muhalefet iþlevlerini gereði gibi yerine getirebilir. Bugün pek çok çaðdaþ anayasa yasama dokunulmazlýðý kurumuna yer vermiþ ancak farklý anayasalar farklý modeller benimsemiþtir. Hollanda Anayasasý bu konuda bir istisnadýr: Hollanda'da, 1884 yýlýndan bu yana milletvekillerinin, iþledikleri suçlarýn takibi ve cezalandýrmasý açýsýndan diðer vatandaþlardan hiçbir farký yoktur. ◊ Yasama dokunulmazlýðý kurumu 1982 Anayasasý'nýn 83. maddesinde yer alýr. 83. maddenin 2. fýkrasýna göre: “Seçimden önce veya sonra bir suç iþlediði ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararý olmadýkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargýlanamaz.” 83. maddenin 3. fýkrasýna göre ise: “Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkýnda, seçiminden önce veya sonra verilmiþ bir ceza hükmünün yerine getirilmesi, üyelik sýfatýnýn sona ermesine býrakýlýr; üyelik süresince zamanaþýmý iþlemez.” ◊ 83. madde bu düzenlemeleriyle, 1982 Anayasasý'nýn en çok tartýþýlan maddelerinden biri olmuþtur. Ancak, ilginçtir, bu kadar tartýþýlmasýna raðmen, bu konudaki anayasa deðiþikliði teklifleri 1999 ve 2001 yýllarýnda, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) anayasa deðiþikliði için gereken desteði saðlayamamýþtýr. ◊ 83. madde en çok, milletvekillerine “suç iþleme ayrýcalýðý” saðladýðý gerekçesiyle eleþtirilmektedir. Gerçekten, TBMM’de görüþülmeyi bekleyen pek çok dokunulmazlýk dosyasý zimmet, sahtecilik, karþýlýksýz çek verme gibi suçlarla ilgilidir. Karþýlaþtýrmalý olarak incelendiðinde, yasama dokunulmazlýðý kurumunun, kural olarak, parlamenterleri cezai ve idari kovuþturmalara karþý koruduðu görülür (Örneðin: Avusturya, Fransa, Yunanistan, Lüksemburg, Portekiz, Ýspanya, Ýsveç). Ýngiliz anayasal sistemi bu açýdan farklý bir örnek olarak karþýmýza çýkar: Ýngiltere'de yasama dokunulmazlýðý milletvekillerini esas olarak hukuk davalarýnýn yürütülmesi sýrasýnda verilebilecek yakalama ve tutuklama kararlarýna karþý korumaktadýr. Günümüzde, Ýngiliz hukuk sisteminde bu tür tedbirleri gerektiren suçlarýn sayýsý çok azaldýðýndan, yasama dokunulmazlýðý kurumu da pratik deðerini büyük ölçüde yitirmiþtir. Ýngiliz anayasal sistemi bir yana býrakýlacak olursa, hemen hemen tüm çaðdaþ hukuk sistemlerinde, parlamenterlerin yasama faaliyetlerine katýlmalarýný, muhalefet iþlevlerini yerine getirmelerini engelleyebilecek, cezai ve idari kovuþturmalar çerçevesinde yapýlan iþlemler yasama dokunulmazlýðý kapsamýndadýr. Burada, önemli olan hangi suçlarýn dokunulmazlýk kapsamý dýþýnda tutulacaðýnýn belirlenmesidir. Kural olarak, bütün çaðdaþ anayasalar suçüstü halini yasama dokunulmazlýðý kapsamý dýþýnda tutmaktadýr. Bizim Anayasamýz da benzer bir düzenleme içermektedir. 1982 Anayasasý, suçüstü haline ek olarak, Anayasa'nýn “Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanýlamamasý” baþlýðýný taþýyan 14. maddesi kapsamýna giren durumlarý da yasama dokunulmazlýðýnýn istisnalarý arasýnda saymaktadýr. Burada, 14. madddeki durumlar açýsýndan bir belirsizlik olduðuna iþaret etmek gerekir. Gerçekten, Anayasa'nýn 14. maddesi kapsamýna giren durumlarýn karþýlýðýný tek tek Türk Ceza Kanunu'nda bulmak oldukça güçtür. Bu belirsizlik yasama dokunulmazlýðý kurumunun amaç ve niteliðine aykýrý durumlarýn ortaya çýkmasýna neden olabilir. Bu konuyla baðlantýlý bir baþka önemli nokta, 83. maddenin milletvekili seçilmeye engel suçlardan söz etmemesidir. Kuþkusuz, milletvekili seçilmeye engel bir suçun kovuþturulma veya cezalandýrýlma nedeni sayýlmamasý bir çeliþkidir. Söz konusu suçlarýn 83. maddedeki istisnalar arasýnda yer almasý kamuoyunda çok tartýþýlan bu maddeyi büyük ölçüde çaðdaþ anayasal standartlara uygun hale getirecektir. ◊ 83. maddeye getirilen bir diðer önemli eleþtiri, yasama dokunulmazlýðý kapsamýna giren fiiller açýsýndan yasak olan ceza yargýlamasý iþlemlerine iliþkindir. Bu konuda eleþtiri getiren yazarlar, kurumun amacý ve niteliði üzerinde durarak, dokunulmazlýk kapsamýnda yapýlamayacak ceza yargýlamasý iþlemlerinin, sadece þahsi hürriyeti tamamen ortadan kaldýran yakalama ve tutuklama gibi iþlemlerle sýnýrlý olmasý gerektiðini savunmaktadýr. Buna göre, örneðin, milletvekillerinin sanýk sýfatýyla sorgulanmasý, üzerlerinin ve evlerinin aranmasý, telefonlarýnýn dinlenmesi, postalarýnýn açýlmasý mümkün olmalýdýr. Nitekim, Ýtalyan Anayasasý hariç, çaðdaþ anayasalarýn pek çoðu (Örneðin: Fransa, Yunanistan, Portekiz), yakalama ve tutuklama dýþýnda kalan ceza yargýlamasý iþlemlerini yasama dokunulmazlýðý kapsamý dýþýnda tutmaktadýr. 83. maddedeki düzenlemenin bu doðrultuda açýklýða kavuþturulmasý uygun olur. ◊ 83. maddeyle ilgili üzerinde durulmasý gereken son nokta, dokunulmazlýk dýþý kalan suçlarda, soruþturma ve yargýlamayý yapacak makama iliþkindir. Bazý yazarlar, dokunulmazlýðýn daraltýlmasýndan sonra birtakým ek güvencelere ihtiyaç duyulabileceði noktasýndan hareket ederek, milletvekillerinin, dokunulmazlýk dýþý kalan suçlarýnýn yargýlanmasýnda Yargýtay’ýn bir ceza dairesinin görevli olmasý gerektiðini savunmaktadýr. Böyle bir düzenleme, yasama dokunulmazlýðý kurumunun amacý ve niteliði göz önüne alýndýðýnda ilk bakýþta haklý görülebilir. Ancak, milletin genel mahkemelerde, vekilinin ise Yargýtay’da yargýlanmasý eþitlik ilkesini büyük ölçüde zedeleyecek ve kamuoyunda tepkilerin ortaya çýkmasýna neden olacaktýr. Üstelik, Yargýtay’da yapýlacak bir yargýlamanýn milletvekilleri açýsýndan normal ceza mahkemelerinde yapýlacak yargýlamadan daha özenli veya daha güvenceli olacaðýný iddia etmek te mümkün deðildir. 83. madde yeniden düþünülürken bu noktanýn da göz önüne alýnmasý gerekir. ◊ Sonuç olarak, Türkiye açýsýndan yasama dokunulmazlýðý kurumunun, dünyadaki genel eðilime uygun olarak, yeniden düzenlenmesi ve kapsamýnýn daraltýlmasý ihtiyacý ortadadýr. Bununla birlikte, 83. madde yeniden formüle edilirken, kurumun ortaya çýkýþ nedeni unutulmamalý, yukarýda ortaya koymaya çalýþtýðýmýz hassasiyetler çerçevesinde bir deðerlendirme yapýlmalýdýr. Alýntý: http://www.yasayananayasa.ankara.edu.tr/docs/analizler/yasama_dokunulmazligi.pdf 3.Yorumsuz. Aþaðýdaki linkte bulunan haberden kýsmen alýntý yapýlmýþtýr (http://www.boluolay.com/news.php?id=10602&ayear=2008&amonth=09&aday=3) 2005 Yýlýndayýz Son Seçimlerin üzerinden 3 yýla yakým bir zaman geçti. 3 Kasým seçimlerinin temel bir özelliðini hatýrlatmak gerekiyor.3 Kasým'da Halk yaþanan yolsuzluklarla, hesabý sorulmayan yolsuzluklarla hesaplaþmýþtý.Yolsuzluklarýn uzantýsý olarak yaþadýðý yoksulluðun hesabýný sormuþtu.bu hesaplaþma, TBMM'nin bugünkü yapýlanmasýnýn temelini oluþturmuþtu.Dünün Sorumlularý bugün Yüce Divanda. 3 Kasým Seçimleri öncesinde ; bugün Türkiye'yi yönetenler halka söz vermiþlerdi.Yolsuzluklarýn siyasi baðlantýlarýný ortaya çýkaracak, hesap soracaklardý. 2002 seçimleri öncesi 25 Ekim 2002 tarihinde, AKP'nin Genel Baþkaný Sayýn Recep Tayyip Erdoðan ile CHP'nin Genel Baþkaný Sayýn Deniz Baykal, Uður Dündar'ýn sunduðu "Seçim Arenasý" programýnda "dokunulmazlýklar" konusunda konuþmuþ, Türk Halkýna söz vermiþlerdi.Sayýn Erdoðan söz konusu programda dokunulmazlýklarý kaldýracaklarýný söylemiþ daha da ileri giderek, "Neden kürsüdeki konuþmaya dokunulmazlýk olsun.Gönül ister ki oda kalksýn.el ele verip onu da kaldýralým demiþtir. Seçim Meydanlarýnda, yoksulluk ve yolsuzlukla mücadele edeceðini her fýrsatta dile getiren, Milyonlarýn izlediði televizyon programýnda dokunulmazlýklarý kaldýracaðýný dair millete söz veren Recep Tayyip Erdoðan, seçimlerden hemen sonra, 16 Kasým 2002 tarihinde açýkladýðý Acil Eylem Planý'nda dokunulmazlýklardan tek kelime dahi söz etmemektedir.Bir Gazetecinin "dokunulmazlýklar" la ilgili sorusuna "milletvekili dokunulmazlýðý 1 yýl içinde öncelikli hedefimiz deðil " yanýtýný vermiþtir. Ayný açýklamalar zamanýn Baþbakaný Abdullah Gül tarafýndan da yapýlmýþtýr. Þimdi Sayýn baþbakana soruyoruz. 1-Seçimlerden önce milletvekili dokunulmazlýðýný kaldýracaðýz dediniz, niçin kaldýrmadýnýz? 2-Seçimlerden sonra Acil Eylem Planýnda dokunulmazlýklara niçin yer vermediniz ? 3-"Milletvekili dokunulmazlýðý 1 yýl içindeki öncelikli hedefimiz deðil" dediniz, ama bu sözlerin üzerinden aradan bir yýl deðil iki yýl geçti.ve AKP iktidarýnýn üçüncü yýlý yarýlandý, siz hala bir þey yapmýyorsunuz. Niçin? 4-Haydi diyelim ki milletvekili dokunulmazlýklarýný kaldýrmak için Anayasa deðiþikliði yapmaya yanaþmadýnýz.Peki, dokunulmazlýk dosyalarýnýn görüþüleceði Karma komisyonu baþta toplantýya çaðýrmayarak, dosyalarýn görüþülmesini, niçin engellediniz ? Ýhaleye fesat karýþtýranlar, naylon fatura kullananlar, nitelikli zimmet suçunu iþleyenler, özel evrakta sahtecilik yapanlar, resmi evrakta sahtecilik ve kamu taþýma biletlerinde kalpazanlýk yapanlarýn Türkiye Büyük Millet Meclisinde yeri yoktur.ve olamamalýdýr da . Sorgulanmayan bu dosyalar ; Milletvekili dokunulmazlýklarýnýn adi suçlara kalkan yapýldýðýný göstermiþtir. AKP'nin yolsuzluklarla iliþkisi, iþ baþýna getirdiði bürokratlarýn kurduðu yolsuzluk tezgahlarý somut olarak ortaya çýkmýþtýr.Dokunulmazlýðý olmayan bürokratlar yargýlanmaya baþlanmýþ, ama Baþbakan'a, Maliye Bakaný'na , Bakanlara, Milletvekillerine DOKUNULAMAMAKTADIR. Çünkü onlarýn dokunulmazlýklarý var ! Ýktidara hatýrlatma yapmakta yarar var diye düþünüyoruz. Siz " Yolsuzluklarýn ucu nereye kadar giderse oraya gidecek demiþtiniz" Bizde, Ucu Meclis'e, Size , Bakanlarýnýza ve AKP Yöneticisi Milletvekillerinize kadar gidiyor, diyoruz ve soruyoruz.Kendiniz, Bakanlarýnýz ve Milletvekilleriniz için de "Nereye kadar gidiyorsa, Oraya kadar gidilsin" diyebiliyor musun ? "Yolsuzluk yapanlardan hesap soracaðýz" diye, ortalýða dökülenler, bugün hesap veremeyecek konuma gelmiþlerdir.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Levent, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |