“Hatýrlayýn! Beyrut’tan ayrýlýrken bana ‘Nereye gideceksiniz?’ diye sormuþlardý. ‘Anavatanýma, Filistin’e gideceðim.’ demiþtim. Ýþte geldim!” sözlerin sahibi, yýllarca sürgünde yaþadýktan sona Temmuz 1994’te topraklarýna, Gazze’ye dönen Muhammed Abdurrahman Abdurrauf Arafat el-Kudva el-Huseyni ya da daha kolay olan ve en bilinen adýyla Yaser Arafat’týr.

Tarihte, davasýyla özdeþleþebilmiþ ender þahsiyetlerden birisi olan Arafat, 1929 yýlýnda kendi deyimiyle Kudüs’te, resmi kaynaklara göre Kahire’de doðmuþtur. Doðal önderlik vasýflarýna sahip olan Arafat, hayatýný adayacaðý “mücadeleye” henüz 16 yaþýndayken baþlar. Ýlk iþi Mýsýr’dan Filistin’e silah kaçýrmak olmuþtur. 1948 yýlýnda Yahudilere karþý savaþýr. Ancak savaþýn baþarýsýz olmasýndan ve Ýsrail Devleti’nin kurulmasýndan duyduðu üzüntü nedeniyle ABD’de okumak için vize baþvurusunda bulunur. Bu noktada davasý ve kendisi arasýnda bir seçime gider ve kaçýp gitmek yerine kalýp direnmeyi seçer. Mýsýr’da mühendislik okumaya baþlar; ancak vaktinin çoðunu Filistinli öðrencileri örgütlemeye adar. 1958 yýlýnda, Ortadoðu’nun kaderinde ve tarihinde büyük bir yer tutmuþ olan El-Fetih Örgütü’nü Kuveyt’te kurar. Çýkardýðý dergiyle ve diðer bütün yollarla Filistinlileri direnmeye-silahlý mücadeleye çaðýrýr. Bu çaðrý, halkýn bir kýsmý tarafýndan kabul edilse de devlet bazýnda Arap ülkelerinden gerekli desteði görmez. Örgüt, bunun üzerine silahlanarak uçak kaçýrma, bombalama, vur-kaç gibi eylemlerle sesini duyurmaya çalýþýr. Ýsrail’e karþý askeri operasyonlarda da bulunan birliðin baþýnda tabii ki Ebu Ammar kod adýyla Arafat vardýr. El-Fetih’in basýn sözcülüðünü de yapan Arafat, 1969 yýlýnda, bütün Filistinli direniþçi gruplarý ortak çatý altýnda toplayan Filistin Kurtuluþ Örgütü(FKÖ)’nün kuruluþuna öncülük eder. O yýldan, uzun ve çetin mücadeleler sonucu Filistin Ulusal Özerk Yönetimi’nin kurulduðu 1993 yýlýna kadar geçen 24 yýl boyunca da bu örgütün Yürütme Kurulu Baþkanlýðý görevini üstlenmiþtir. Böylece direniþin merkezi konumuna geçmiþ ve simge halini almaya baþlamýþtýr. Ancak, Arafat’a yönelik en büyük eleþtirilerden biri de bu konuyla ilgilidir. Direniþin liderliðini ölene kadar býrakmamýþ olmasý ve muhalefeti yok saymasý, zaman zaman mücadelenin sekteye uðrayýp gerilemesine de yol açmýþtýr. Tabii, insanlýðýn özünde bulunan “tek adam olma arzusu”nun Arafat’ta da olmasýna pek þaþýlmamalýdýr. Önemli olan, mücadeleye ne boyutta hizmet ettiðidir ve Arafat’ýn da mücadelenin dünya gündemine taþýnmasýný saðlayan en önemli figür olduðunu söylemek pek yanlýþ olmaz!
Filistin Kurtuluþ Örgütü’nün Arap devletlerince tek yasal temsilci sayýldýðý 1974 yýlýndaki Birleþmiþ Milletler Genel Kurulu’nda yaptýðý konuþma ve ortaya koyduðu fikirler, Arafat’ýn geçirdiði evrimi ortaya koymaktadýr. Baþta tam anlamýyla bir gerilla lideri olan Arafat, genel kurul sýrasýnda dýþarýda “Go home Arafat!” diye haykýran göstericilere “Benim de isteðim bu zaten, býrakýn evime gideyim!” þeklinde düþündürücü bir cevap vermiþtir. Toplantýda kürsüye elinde bir zeytin dalýyla çýkmýþ ve “Halkýmýzýn kendi topraklarýnda ulusal, baðýmsýz, egemen bir yapý kurabilmesi için yardýmýnýzý istiyorum. Bir elimde zeytin dalý, bir elimde özgürlük savaþçýsýnýn silahý var. Zeytin dalýnýn elimden düþmesine izin vermeyin. Tekrar ediyorum: Zeytin dalýnýn elimden düþmesine izin vermeyin!” sözleriyle Filistin mücadelesine dünya genelinde var olan olumsuz bakýþý tersine çevirmeye baþlamýþtýr. FKÖ’yü barýþçý bir çizgiye taþýyacak(ya da öyle gösterecek) kadar usta bir diplomat olduðunun en belirgin örneklerinden birisidir bu.

Gittikçe artan tecrübesi ve saygýnlýðý FKÖ’nün 100’ü aþkýn devletle diplomatik iliþki kurmasýný saðlamýþ ve mücadelenin kabul görmesinde büyük pay sahibi olmuþtur.

Tüm bu olumlu havaya raðmen FKÖ bir örgüttü ve Ýsrail’e karþý silahlý mücadeleye devam etmekteydi. Karþý güç Ýsrail’in amacý da FKÖ ile Arafat’ý köþeye sýkýþtýrmak ve yok etmekti. Bu sebepten dolayý yalnýzlaþtýrma politikasýna maruz kalan FKÖ, Ürdün, Lübnan, Tunus, Yemen, Suriye gibi ülkelere taþýnmak zorunda kalmýþtýr. Öyle ki hayatta kalmak için, sürekli hareket eden bir araçta yaþamak zorunda kalmýþtýr Arafat. FKÖ’yü topraklarýna kabul eden ülke, otomatikman -o devirden beri anýlan adýyla- Siyonist güçleri de karþýsýna almýþ oluyordu ve iþin gerçeði Arap ülkeleri bu durumdan pek memnun deðillerdi.

1988 yýlý, mücadele için önemli bir virajdý. Altý Filistinlinin öldüðü 8 Aralýk gecesinin sabahýnda Filistinli bir genç, topladýðý taþlarý yoldan geçen Ýsrail askerlerine atmaya baþlar, arkadaþlarý da onu taklit eder. Kýsa bir süre sonra taþ atanlarýn sayýsý yüzleri bulur. Bu tuhaf saldýrýya geçek mermiyle karþý koymaya çalýþan Ýsrail askerleri yaðmur gibi yaðan taþlar karþýsýnda geri çekilmek zorunda kalýr. Bu olay Ortadoðu'da yýllar boyunca sürecek binlerce benzer gösterinin ilkiydi. Taþ, kurþuna meydan okumuþ ve kazanmýþtý.Ýntifadanýn artýk sokaða taþtýðý bu günlerde sahneye Arafat çýkar, Filistin Devleti’nin kurulduðunu ilan eder. Daha sonra siyasi bir manevra daha yapar ve “terörü” lanetler. Bu sayede Batý dünyasý FKÖ’yü Ortadoðu sorununun taraflarýndan biri olarak kabul eder. Rüzgarý arkasýna alan Arafat, bu dönemde büyük bir hata yapmýþtýr. Saddam Hüseyin’in Kuveyt’i iþgalinde, yýllarca ona ve örgütüne ev sahipliði yapan Kuveyt yerine Irak’ýn tarafýný tutar. Attýðý bu zar, onu ve örgütü, petrol zengini Arap ülkelerin maddi-manevi desteðinden mahrum býrakýr. Bu desteði tekrar kazanmak uzun yýllarýný alacaktýr Arafat’ýn.

Dengelerin deðiþmesi ile birlikte barýþ görüþmeleri artar ve 1994 yýlýnda bu giriþimlerinden dolayý Nobel Barýþ Ödülü’nü alýr.

Tek hedefi baðýmsýz bir Filistin kurmak olan Arafat, aradan geçen yýllarda. Yanlýþ kiþisel tutumlarý yüzünden sert eleþtirilere maruz kalmýþ ve saygýnlýðýný yitirmeye baþlamýþtý. Mücadeleye de zarar veren bu durum, 2000 yýlýnda Ýsrail ana muhalefet lideri Ariel Þaron’un Kudüs’teki Haremüþþerif’e yaptýðý tartýþmalý ziyaret sonucunda tersine dönmüþtür. Arap dünyasý bu olay sonucunda ayaklanmýþ ve tarihe “Ýkinci Ýntifada” olarak geçen olaylar baþlamýþtýr. Ýsrail Devleti hareketsiz kalmayý becerebilse, büyük düþmanlarý Arafat zamanla kendi kendini pasifleþtirecek duruma gelmiþken yapýlan operasyonlar, Filistinli liderin kaybettiði desteði yeniden kazanmasýný saðlamýþtýr. Yani Ýsrail Devleti, en büyük düþmanýný kendi eliyle ayaða kaldýrmýþtýr.

Arafat, mücadele tarihi boyunca en þiddetli saldýrýlardan birine bu dönemde maruz kalmýþtýr. Ramallah’taki karargahý Mukata bombalanmýþ, Ýsrail askerleri ile Arafat’ýn muhafýzlarý karargahýn içinde dahi çatýþmýþlardýr. Son yýllarýný Mukata’da bir nevi hapis hayatý yaþayarak geçiren Arafat, gazetecilerle yaptýðý her röportajda etrafýndakilere manidar bir neþe saçmasý, muzaffer bir komutan edasýyla demeçler vermesi ve her koþulda gülümseyerek umut aþýlýyor olmasý gibi özellikleri sayesinde, dünyanýn gözünde “Ýsrail’e tek baþýna meydan okuyan adam” ya da “Ýsrail’in yenemediði Arap” imajýný ölümsüz kýlmýþtýr.

11 Kasým 2004 yýlýnda Fransa’da öldüðü ilan edilen Arafat’ýn aslýnda tam olarak ne zaman ve neden öldüðü gizemini korumaktadýr. Tüm ýsrarlara raðmen -1990 yýlýnda evlendiði- karýsý Süha Tavil’in neden otopsi istemediði de ayrý bir merak konusudur. Bu sorular cevapsýz kalsa da bilinen bir þey var: Yaser Arafat, “barýþ için savaþ” olgusunun dünyadaki son büyük örneklerindendir. Bir davanýn lideri olarak ortaya çýkmýþ ve zamanla o davaya dönüþmüþtür. Dünyanýn büyük bir kýsmý onu, baðýmsýzlýk mücadelecisi ya da gerilla olarak tanýyýp kabul etmiþtir. Arap halklarý ve Ortadoðu ona çok þey borçludur. Hakkýnda yapýlan tüm karalayýcý propagandalara ve terörist/cani yakýþtýrmalarýna raðmen bilinen bir þey vardýr ki Arafat’ýn durumunu tamamen açýklar ve onu bir “gerçek bir kavram” haline getirir: Birilerinin özgürlük savaþçýsý, baþka birilerinin teröristidir!

Kötü Ýçerik Bildir
Gerekçe: Okumuþ olduðunuz metnin ÝzEdebiyat Yayýn Ýlkelerine aykýrý içerik barýndýrdýðýný ya da baþka bir sorun içerdiðini düþünüyorsanýz lütfen bize bildirin. Bildiriminiz anonim tutulacaktýr ve en kýsa zamanda editörlerce incelenecektir.