..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Dünyayý isteyen bilime sarýlsýn, ahireti isteyen bilime sarýlsýn; hem dünyayý hem ahireti isteyen yine bilime sarýlsýn" -Hz. Muhammed
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Eleþtiri > Türkiye > Münevver Saral




28 Mayýs 2009
Tüm Zamanlarýn Þehrine Küçük Bir Eleþtiri  
Münevver Saral
Ýstanbul; bir ayaðý Asya' da, bir ayaðý Avrupa' da, tam anlamýyla ne Asyalý ne de Avrupalý bir þehir. Ýstanbul; doðu ile batý arasýnda sýkýþmýþ, tam anlamýyla ne doðulu ne de batýlý bir þehir. Fakat Ýstanbul; farklý kültürleri, farklý oranlarda kaynaþtýran bir mozaik. Ýstanbul; gün gibi aþikar, güneþ kadar parlak. Ýstanbul gece gibi gizemli, ay kadar büyülü. Fakat Ýstanbul ne hayat kadar gerçek, ne masal kadar düþsel. Madem tam anlamýyla bunlarýn hiç biri deðil, öyleyse nedir, kimdir Ýstanbul ?


:AIFF:
Boðaz...Yine Boðaz. Ýstanbul, onsuz Ýstanbul deðil sanki. Nereye gitsem, onu arýyor gözlerim. Týpký bir pusula gibi, yönümü onunla tayin ediyorum. Nedir onu bu kadar gözde yapan, bilemiyorum ki... Bir mavi su desem... Hayýr deðil, hiç mi mavi su görmedim ? Mavinin en koyusunda, yüzü denize dönük yaþayan biriyim. Boðaza takýlan inciler olarak adlandýrýlan köprüleri desem... Yok, o da deðil; estetik açýdan çok daha güzel köprüler var dünyanýn baþka þehirlerinde. Yoksa o, her iki yakada karþýlýklý sýralanan saraylarý, kasýrlarý, yalýlarý mý ? Dolmabahçe, Beylerbeyi, Çýraðan... Deðil, onlar da deðil galiba. Peki, öyleyse ne ? Nedir beni bu kadar ona tutkun eden ?

Tutkunluðum; onun, her iki tarafýný da dantel gibi süsleyen kýyýlarýna. O, iki ayrý kýtanýn; Asya ile Avrupa' nýn birbirine nispet edercesine kývrým kývrým kývrýlan kýyýlarýna... Tutkunluðum; o kýyýlarýn tam da ortasýndan akan, hayat dolu mavi suya. Güneþin doðduðu topraklarla güneþin battýðý topraklarý, doðunun mistisizmiyle batýnýn gerçekçiliðini buluþturan Ýstanbul Boðazý' na...

Ýstanbul; bir ayaðý Asya' da, bir ayaðý Avrupa' da, tam anlamýyla ne Asyalý ne de Avrupalý bir þehir. Ýstanbul; doðu ile batý arasýnda sýkýþmýþ, tam anlamýyla ne doðulu ne de batýlý bir þehir. Fakat Ýstanbul; farklý kültürleri, farklý oranlarda kaynaþtýran bir mozaik. Ýstanbul; gün gibi aþikar, güneþ kadar parlak. Ýstanbul gece gibi gizemli, ay kadar büyülü. Fakat Ýstanbul ne hayat kadar gerçek, ne masal kadar düþsel. Madem tam anlamýyla bunlarýn hiç biri deðil, öyleyse nedir, kimdir Ýstanbul ?

Her þey zýttýyla bilinir misali, batý; kendi gerçekçiliðini doðunun gizeminde görüyordur en iyi. Ýþte bu yüzden, batýnýn; doðunun mistisizmine büyülenmiþcesine baktýðý en yakýn penceresidir Ýstanbul. Ve zýt kutuplarýn birbirini çekmesi misali; doðunun da tüm gizeminden sýyrýlýp, batýnýn gerçekçiliðine adým attýðý en büyük kapýsýdýr Ýstanbul.

Ýstanbul bir modern zamanlar þehri. Ýçinde bulunduðu coðrafyada, tarihinin her döneminde bu özelliði ile öne çýkmýþtýr. Týpký günümüzde de Türkiye' nin en modern þehri olmasý gibi. Þimdilerde pek kullanýlmasada Ýstanbul' un adlarýndan biri de ; " Doðunun Paris' i" deðil midir zaten. Bu da gösteriyor ki ; her zaman için, modernlikte kabul edilen tek ölçüt batý. Ve bu ölçüte göre de Ýstanbul; bir kent olarak görünüþte ve nüfus olarak yaþayýþta bir Avrupa þehrinden farksýz. Ancak detaylara inildiðinde; meydanlarda, caddelerde, sokak aralarýnda Asya ' ya özgü o gizemli yüz ortaya çýkýyor. Hem öyle ki batýya özgü tüm göstergelere raðmen þehirde dominant olan unsurun doðu olduðu açýkça hissediliyor. Ýþte, tam da bu noktada çeliþkiler baþlýyor . Yine bir tekrar olacak ama; Asyalý ile Avrupalý, doðulu ile batýlý olmanýn çeliþkisi. Ve bu çeliþkide; nesnellikten uzak ortaya konan davranýþlar. Örneðin, Avrupa' ya ne kadar Avrupalý olduðunu kanýtlama adýna; Asyalý kimlikten bütün bütün uzaklaþma ya da varlýðýna bir anlam kazandýrabilme adýna , doðulu yanýný batýya tescil ettirme hezeyanlarý. Dilde, dinde , sosyal ve ekonomik yaþamda hatta hatta örf ve ananelerde batýnýn onayýný arama hezeyanlarý. Kýsacasý; batý neyi onaylarsa doðru olan odur yanýlgýsýna düþülmesi. Diðer taraftan da ; henüz tam anlamýyla özümsenemeyen batýlý kimliðin, doðuya karþý bir övünç kaynaðý olarak kullanýlmasý yanlýþýna düþmek. Ve bu yanlýþla birlikte; kültürel anlamda doðuyla baðlarýný zayýflatarak arada kalmak. Ya da doðu ile batý arasýnda büsbütün boþluða düþmek. Kendi öz deðerlerine yabancý kalmak. Ýþte Ýstanbul' un ve Ýstanbul örneðinde Türkiye' nin kendini koruyamadýðý kavram karmaþasý.

Oysa çað açýp, çað kapatan bir þehre; bir kavram karmaþasýna düþmekten çok, tüm kavramlarý özümseyerek kendini çaðýn ilerisine taþýmasý yakýþýr. Doðunun Paris' i deyimini, "Çaðýn Ýstanbul' u" na çevirmesi yakýþýr. Bir baþýna" Ýstanbul' u " ; doðunun da batýnýn da, Avrupa' nýn da Asya' nýn da örnek alacaðý "Tüm Zamanlarýn Ýstanbul' u" na çevirmesi. O, Ýstanbul' a yakýþacak en güzel deyim olan, "Tüm Zamanlarýn Ýstanbul' u" nu hayata geçirecek tek þey de ; iki ayrý Ýstanbul' un arasýndan akýp giden o mavi su. O, tutkunu olduðum güzeller güzeli Ýstanbul Boðazý.




.Eleþtiriler & Yorumlar

:: Ýsatnbul'a dair
Gönderen: KERÝM ALÝ / , Türkiye
12 Haziran 2009
Bir yerde okumuþtum. Tüm medeniyetler ve bu medeniyetleri temsil eden þehirler bir gün ölürmüþ. Ýsatnbul kaç defa öldü ve küllerinden yeniden doðru bilmiyorum. Bu gün gördüðüm Ýstanbul'a nerden bakarsan farklý bir þehir görürsün. Kimi zaman külleri kimi zaman geleceði...




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.


Yazarýn eleþtiri ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Tüm Zamanlarýn Þehrine Yine...

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Ýmgelemden Gerçeðe [Þiir]
Sonbaharda Gölcük [Öykü]
Bir Masal, Þu Uzungöl! [Öykü]
Zaman Ýçinde Bir Çamlýca! [Öykü]
Can Aldatmacasý [Öykü]
Maslow` Un Ýhtiyaçlar Hiyerarþisi Kuramýnýn Perspektifinden Ekonomik Açýlýma Kýsa Bir Bakýþ [Deneme]
Deniz Mavisi Özlemin Þimdi Bir Düþ Oldu Anýlarda, Ey Güzel Ýstanbul! [Deneme]
"Kelimelerin Ýçinin Boþaltýlmasý" Deyimine Öznel Bir Yaklaþým [Deneme]
Ziraat Çay Bahçesi / Rize [Deneme]
Yüzü Denize Dönük Yaþamak [Deneme]


Münevver Saral kimdir?

Kendime yaptýðým yolculuklarýmý görüntülediðim bir fotoðraf makinesi gibidir yazý. Kimi zaman gerçekleri hayali bir netlikte, kimi zamansa hayalleri gerçek bir netlikte fotoðraflayan bir makine.

Etkilendiði Yazarlar:
Dostoyevski


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Münevver Saral, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.