Sýrlar -12

Iþýðý cam prizmadan geçirip duvara doðru tutuðunuzda duvarda gökkuþaðýnýn renklerinin oluþtuðunu herkes bilir. Renkler kýrmýzýdan maviye doðru yan yana sýralanýrlar. Bu görüntüye ýþýðýn tayfý denir. Iþýðýn hangi kaynaktan çýktýðýna göre tayftaki renklerin kalýnlýklarý deðiþir. Hidrojen gazýnýn yanmasý ile oluþan bir ateþten gelen ýþýðýn tayfý ile karbonun yanmasý ile oluþan bir ateþten gelen ýþýðýn tayfý farklýdýr. Tayf renkli barkod gibidir. Tutulduðu ýþýðýn kaynaðý hakkýnda bilgi verir. Eðer bir teleskopu güneþe çevirir ve ucuna bir prizma koyarsanýz güneþteki maddeleri oraya gitmeden tespit edersiniz. Ayný þekilde yýldýzlarýnda hangi maddelerden geldiði bu þekilde anlaþýlýr.
Eðer ýþýk kaynaðý prizmadan uzaklaþýyorsa tayf genel olarak kýrmýzýya doðru bir kayma gösteriri. Eðer ýþýk kaynaðý prizmadan uzaklaþýyorsa tayf maviye doðru kayar. Böylece uzaktaki yýldýzýn hem içindekileri hemde bizden uzaklaþýyor mu, yaklaþýyor mu öðrenmek çok kolay olmaktadýr.
Bu yöntemle gökyüzündeki tüm yýldýzlara ve galaksilere bakýlýnca hepsinin birbirinden uzaklaþtýðý tespit edilmiþtir. 1- Tüm galaksiler hareket etmektedirler 2- Tüm galaksiler bizim Samanyolu galaksimizden uzaklaþmaktadýrlar 3- Ve hiçbir galaksi harekete raðmen birbirine yaklaþmamaktadýr.
Bunun nasýl olabileceði bir süre anlaþýlamamýþ ama sonra sorun çözülmüþtür. Sönük bir balona tükenmez kalemle bazý noktalar çizin ve balonu þiþirin. Göreceðiniz þey tüm noktalarýn hareket ettikleri ama hiç birinin birbirine yaklaþmadýðýdýr. Ýþte böylece evrenin þiþtiði, geniþlemeye devam ettiði anlaþýlmýþtýr. Evren geniþlemektedir ve 1 saniye sonra þimdikinden daha geniþ olacaktýr, öyle ise 1 saniye öncede þimdikinden daha ufaktý. Her þey birbirine daha yakýndý. Bu mantýkla geriye doðru gidilince evrenin bir zamanlar tek bir noktada buluþmasý gerektiði sonucu ortaya çýkmýþtýr. Yapýlan gözlemlerde bunu doðrulamýþtýr. Evren 15 milyar yýl önce tek bir noktadan çýkmýþtýr. Ayný bir patlama gibi her þey aniden saçýlmýþtýr. Ýþte bu patlamaya benzer olaya büyük patlama denir. Evren büyük patlamayla doðmuþtur.

Sýrlar -13

Eskiden maddenin en ufak, bölünemez temel yapý taþýnýn atom olduðu sanýlýyordu. Daha sonra atomlarýn proton, nötron ve elektronlardan meydana geldiði bulundu. Maddenin en temel yapý taþýnýn bölünemez olmasý gerekir. Eðer bir madde en ufak son parça ise, baþka bir þeyden oluþmadý ise bölünememelidir de. Sonra þöyle bir fikir akýllara gelir: eðer bir protonu alýr ýþýk hýzýna yakýn bir þekilde hýzlandýrýr ve birbiri ile çarpýþtýrýr isek kýrýlýr ise onu oluþturan baþka bir þeyler var demektir, kýrýlmaz ise son noktadýr. Protonu simit þeklinde bir tünele koyarlar ve hýzlandýrýrlar, sonra yolunun üzerine ters yönde yine hýzlandýrýlmýþ bir proton býrakýrlar ve çarpýþtýrýrlar. Ve protonun kýrýldýðý, daha ufak parçalara ayrýldýðý görülür. Simit þeklindeki hýzlandýrýcýnýn adý parçacýk hýzlandýrýcýsýdýr. Yeni bulunan protonu oluþturan küçük maddelere de quark (kuark) parçacýk adý verilir. Quarklarý inceleyen fizik dalýna da quantum fiziði denir. Sonra nötrona da ayný iþlem yapýlýr ve onunda parçalandýðý görülür. O da ayný quarklara bölünmektedir. Sonra yapýlan deneyleden quarklarýn 6 sabit boyda çeþidinin oluduðu bulunur. Artý veya eksi yüklü olabilmektedirler. Yani toplam 12 çeþit quark vardýr. kuarklar her zaman 3 lü yada 2 li gruplar halinde bulunurlar. Böylece binlerce çeþit quark kümelerinin olduðu görülür. Ýþte bu quarklarýn kümeler halinde bulunmasýna hadronlar adý verilir. Proton bir hadrondur ve üç tane belli bir cins kuarkýn meydana gelmesi ile oluþmuþtur. Nötronda bir hadrondur ve o da yine üç tane farklý quark kombinasyonundan oluþur. Proton ve nötron adýndaki hadronlar birbirleri ile bir baðlantý kurarak atomu oluþtururlar. 1 proton 1 nötron 1 elektron hidrojen atomudur. Eðer 2 proton, 2 nötron ve 2 elektron bir araya gelirse helyum atomu olur. Ama bir birisiyle baðlantý yapamayan daha yüzlerce hadron çeþidi vardýr ve etrafýmýzda bir araya gelerek bizim onlarý görebileceðimiz kadar büyük gruplar meydana getiremedikleri için onlarý fark edemeyiz. Ama vardýrlar laboratuarlarda görülmektedirler. Boþlukta öylece dolanmaktadýrlar.
Sonra bu 6 boydaki quarklarý birbirleri ile çarpýþtýrýrlar. Sonuç çok ilginçtir. Ýki en ufak boyda quark çarpýþtýðýnda ortaya bir sürü baþka quarklar ortaya çýkmaktadýrlar. Yani iki quarak kýrýldýðý zaman ufalmamaktadýrlar tersine kendilerinden ve kendilerinde daha büyük olanlardan bir sürür quark aniden yokluktan ortaya çýkmaktadýr. Madde boþluktan oluþmaktadýr ve iþlemler 1970 lerden beri yapýlmaktadýr.
Sonra bu maddelerin nasýl yoktan var olduklarý araþtýrýlýnca þu bulunur. Çarpýþtýrmak için hýzlandýrýrlarken verdikleri enerji çarpýþma sonunda eksilmektedir. Enerji yok olmaktadýr. Anlaþýlýr ki ortadan yok olan enerji maddeye dönüþmektedir. Yani madde enerjinin bir halidir, enerji de maddenin bir halidir. E(enerji)=M(kütle, madde) x c2(c kare, c ýþýkhýzý, c2 ýþýkhýzýnýn karesi, yani sabit bir sayý 300.000 in karesi = 90.000.000.000)
e=m.c2 yani 1 birim madde 90.000.000.000 enerji birimine eþittir.

Sonra atom bombasýný yaparlar. Atom bombasý patladýðýnda ilk baþlangýçtaki madde miktarý ile patlama sonrasý madde miktarý ayný deðildir. Bir kýsým madde yok olur. Enerjiye dönüþür. Madde enerjinin 90 milyar katý olduðu için patlamanýn etkisi çok büyüktür. Buda formülün tersten ispatlanmasýdýr.

Sýrlar -14

Newton fiziðine göre eðer duran bir bilardo topuna hýzla yaklaþan baþka bir bilardo topunun bir anlýk (yani t anýnda) vektörel hýzýný ve hareket eden topun konumunu biliyorsanýz duran topunda çarpýþma sonrasý nereye hangi hýzla gideceðini ve nerede durabileceðini bilebileceðinizi söyler. Yani eðer evrendeki bir t anýnda tüm hareketleri ve konumlarý bie bilirseniz tüm geleceði de bilebileceðiniz anlamý çýkar. Bunu biz insanlar yapamayýz ama tanrý yapabilir ve evrenin bir anlýk tam görüntüsünü görürse tüm geleceði de bilebileceði anlamý çýkar, yani Newton fiziði tanrýyý mümkün kýlar.
Ama quantum fiziðinde ispatlanmýþ bir þey vardýr. eðer bir quarkýn, elektronun, fotonun (ýþýðýn) t anýnda nerede olduðunu bilirseniz konumunu asla bilemezsiniz, konumunu bilirseniz hýzýný asla bilemezsiniz. Çünkü bu iþlemin sonucu her zaman 1/sonsuzdur yani belirsizdir. Bu sonuç ispatlanmýþ sonuçtur. Teori deðildir çünkü elimizdeki bilgisayarlarda dahil bir çok elektronik cihaz bu bilgiler ýþýðýnda yapýlmaktdýr ve çalýþmaktadýr. Yani kuantum fiziði tanrý da dahil hiç kimsenin teoride bile geleceði bilemeyeceðini söyler. Tanrý fikri imkansýzdýr. Hatta bu sonucu dini bütün Einstein fark edince her halde bir hata yaptým diyerek bulduðu genel görelik kuramý formüllerine dýþarýdan matematiksellik dýþý bir sabit sayý ekleyerek sonucu deðiþtiriyor ve yeni formülüne özel görelik kuramý diyor. Ama sonradan ilk bulduðunun doðru olduðu ispat ediliyor. Bu yüzden de çaðýmýzýn fizikçileri Einstein’a son klasik fiziçi lakabýný takýyorlar. Gerçekte her þey parçacýklarla alakalý bir dizi fiziksel kurala göre iþlemektedir. Zaten yakýnda Cern de yapýlan yeni parçacýk hýzlandýrýcýsý da eðer higgs bosonu (tanrý parçacýðý) bulmak için inþaaa edilmiþtir. yakýnda evreni yaratan parçacýk ortay konulacaktýr. O gün yeryüzünde tanrý bir daha dirilmemek üzere ölmüþ olacaktýr.

Ve adamlar milyarlarca euro’yu sýrf bunu bulmak için bu iþe yatýrmýþlardýr. Bizlerse evlerimizde oturup bir kitap baþka þeyler yazýyor diye bunca bilimsel veriye daha ne olduðunu bile anlamadan karþý çýkýyoruz. Biz her þeyi biliyoruz ama bunca ciddi zeki insanýn yaptýðý araþtýrmalar, milyarlarca euroluk laboratuarlar hikaye. Ýþte bizim inandýðýmýz gerçek budur. Bir zeki kendimizi sanacak kadar ufak dünyalarýmýzdan dýþarý bakýyoruz.
Ve diyoruz ki “bu bilim adamlarý ne saçmalýyor?”


Bilinç Kuþaðý Dersleri 7 nin sonu