Gerçeðin dili çok yalýn. -Euripides |
|
||||||||||
|
Birkaç skolastik düþünceye yer vererek konuya giriþ yapalým: -Doðrular kutsal kitaplarda gösterilmiþtir.Çeþitli yollarla doðrularý aramaktan vaz geçip,kutsal kitaplarda bildirilenleri yorumlamalý.Gerçeklere ancak bu yolla ulaþýlabilir. -Filanca bilim adamý,fizik konusunda bilinmesi gerekenlerin hepsini bulmuþtur.Fizikle ilgili konulara onun bilgileri ýþýðýnda bakmalý. -Filanca savaþý askerler deðil,evliyalar kazanmýþtýr.Nitekim düþman askerleri “bizi yenen Türk askeri deðil,atlar üzerinde gelen,kýlýçlarý çekili beyaz sarýklý,beyaz sakallý metrelerce boylarý olan dedelerdir.” demektedirler. -Aristo’nun tümdengelim yöntemi akýl yürütmelerimizde temel olarak alýnmalýdýr. -Kilisenin gücü mutlaktýr,bildirdikleri kesindir ve doðrudur.Tartýþmasýz kabul edilmelidir. -Þunu þunu yaparsan dinden çýkarsýn,cehenneme gidersin. -Bunu yaparsan çarpýlýrsýn. -Ýbn-i Sina bütün hastalýklarýn taný ve tedavisini bildirmiþtir.Onun eserlerinden yararlanarak hastalýklara çare bulabiliriz. * Skolastik düþünceye okuyucuyu sýkmadan felsefi anlayýþla da yaklaþalým ve birkaç taným verelim: -Skolastik genel anlamda kiliseye baðlý olan okullarda ve kilisenin otoritesini tanýyan üniversitelerde okutulan konular,uygulanan yöntem ve hakim olan zihniyet demektir. -Herhangi bir felsefe okuluna sýmsýký baðlanýp kendini her tür eleþtiriye kapamýþ olan bir otoriteye baðlanma zihniyetine de skolastik denir. -Skolastik felsefe tam anlamýyla Anselmus’un felsefesidir.Bu düþünür Hristiyan dininin temel inançlarýyla yani dogmalarýyla Helen Felsefesi’ni uzlaþtýrmak için,eskilerin metinlerini kýyas yapa yapa genelleþtirmekten ve tartýþmaktan ibaret bir yöntem uygulamýþtýr.Bu yönteme de skolastik denir.(Bu yöntemi kullananlarýn imdadýna Aristo’nun mantýðý yetiþmiþ ve bilhassa bu mantýktaki tümdengelim yöntemine baþvurmuþlardýr.) - Bilimde Skolastisizm ise,eskiden her þeyi bilen bilim adamlarýnýn bulunduðunu kabul ederek onlarýn kitaplarýný okuyup öðrenerek tüm bilim konularýný bu doðrultuda deðerlendirmektir. ** Skolastik anlayýþlarýn ortak taraflarýný da þöyle özetleyebiliriz: 1-Her skolastik anlayýþ bir otoriteye dayanýr.Bu otorite; - Bazen bir dindir -Bazen kilisedir -Bazen bir din adamýdýr. -Bazen bir filozoftur -Bazen de bir bilim adamýdýr. 2-Skolastik anlayýþ asla eleþtiriye yer vermez.Çünkü buna izin verirse otorite eleþtirilecektir ve bu eleþtiriler de otoritenin gücünün azalmasýna hatta ortadan kalkmasýna yol açabilecektir.Tabii böyle bir sonuç da,o skolastik anlayýþýn sonu demektir. 3-Skolastik anlayýþlar dogmatiktir. Yani hepsi bir düþünceyi tenkit süzgecinden,aklýn tam kontrolünden geçirmeden olduðu gibi kabul ederler.Mesela otorite kabul edilen bir bilim adamýnýn ortaya koyduðu düþünceleri tenkit etmek bu zihniyet için mümkün deðildir.Hele hele dinsel dogmalarý olduklarý gibi kabul etmenin dýþýnda baþka hiçbir seçenek yoktur. * Sonuca gelirsek: Günümüz Türkiyesi’ndeki olaylara,kýsaca açýklamaya çalýþtýðýmýz Skolastik düþünüþ açýsýndan bir bakar mýsýnýz? Skolastik anlayýþ bazýlarýnýn zannettiði gibi sadece Ortaçað’da görülmemiþtir.Ýlkçað’da da vardý,günümüzde de var.Tabii en yaygýn görüldüðü dönem Ortaçað olmuþtur. Bu anlayýþýn hakkýný yememek için þunu da söyleyelim:Skolastik felsefe, insan zihnine “kýlý kýrk yaran” bir düþünme þeklini de kazandýrmýþtýr.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Ömer Faruk Hüsmüllü, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |