Türban ya da Ýslami baþörtüsü kadýn özgürlüðünü kýsýtlayan bir giyim þeklidir. Çünkü kadýnýn özgür istenci elinden alýnarak ona dinsel gerekçeyle þu dayatma yapýlmaktadýr: Eðer sen kadýn isen ancak saçýný baþýný örterek insan içine çýkabilir, toplum yaþantýsýna karýþabilir, bir iþte çalýþabilirsin. Aksi takdirde bunlarý yapamazsýn.

E böyle bir uygulama nasýl olur da "özgürlük" olur? Günümüzde "özgürlük" sözcüðünün anlamýný bilmeyenler bu sözcüðün arkasýna sýðýnýp gönüllü köleliði savunduklarýnýn farkýnda deðiller.

Mevlana "örtünme"nin Allah emri olduðunu bilmiyor muydu? Tabi ki biliyordu. Ama aldýrmadý. Çünkü onun algýsýndaki ve bilincindeki "Tanrý" Ýslamýn tanrýsýndan çok baþka ve cinsiyet ayrýmý yapmayan bir varlýktý.

Fihi Ma Fih'te Mevlana kýskançlýðýn gereksizliðini anlatýrken, çaðdýþý bir þekilde örtünme ile tesettürün, hýrsý, þehveti ve meraký büsbütün arttýracaðýný ve bunun bozgunculuk olduðunu göstermiþtir. Ýþte bakýn XIII yüzyýlda yaþamýþ olan Mevlana 800 yýl önceden neler diyor:

****
Örneðin, bir somun al, koltuðuna koy, sakla, bunu kimseye vermeyeceðim de; vermek þöyle dursun, göstermeyeceðim de.

Ekmek, bolluðundan, ucuzluðundan yerlere dökülüp saçýlmýþtýr, köpekler bile yemiyor, ama vermemeye, göstermemeye kalkýþtýn mý, bütün halk ona düþer; sakladýðýn, göstermediðin o ekmeði mutlaka göreceðiz diye yalvarmaya, seni kýnamaya, sövmeye koyulur.

Hele yenine sakladýðýn, vermemeye, göstermemeye savaþtýðýn o ekmeðin peþine öylesine düþerler ki bu düþkünlük, ölçüyü, sýnýrý aþar, gider.

Çünkü "insan yasaklandýðý þeye düþer." Kadýna "gizlen" diye emrettikçe onda da kendini gösterme isteði çoðalýr durur. Halkýn da, o kadýn ne kadar gizlenirse, onu görmek isteði o kadar artar.

Þu halde, sen oturmuþsun, iki tarafýn da isteðini kýzýþtýrýyorsun. Sonra da bunu doðru düzen bir iþ sanýyorsun; oysa ki bu iþ, bozgunculuðun ta kendisi.

Eðer kadýnýnýn mayasý temiz ise -yapma desen de, demesen de- iyi huyuna, temiz yaratýlýþýna uyacak, ona göre hareket edecektir o; býrak, iþkillenme sen. Yok, tersine, mayasý pis ise gene kendi yolunu tutacaktýr o.

Gerçekten de "yapma, etme, görünme" demek, isteði arttýrýr ancak; baþka þeye yaramaz.

MEVLANA CELALETTÝN
*****

Mevlana bu iþi yüzyýllarca önceden çözmüþ. Oysa biz hala türban ve karaçarþaf soytarýlýðýný ýsrarla ve büyük bir erdemmiþ gibi sürdürüyoruz.

(Fihi Ma Fih, Mevlana Celaleddin, Bölüm 20, s: 75, Çeviri: Abdülbaki Gölpýnarlý, Ýnkilap Kitabevi, 2008. Not: metin tarafýmdan kýsmen kýsaltýlmýþ, düzeltilmiþ, sadeleþtirilmiþtir. Fihi Ma Fih, "içindeki onun içindedir" anlamýna geliyor. Ya da: "onun içindeki, onun içindedir, ne varsa onun içinde var, ne varsa onda var." "Her ne arýyorsan, aradýðýn aradýðýnýn içindedir, ya da, aradýðýn onun içindedir." HCD)