Arz, dünya dediðimiz yerkürenin tamamýna verilen isimdir. Yani daðlar, denizler, gökyüzü, yeryüzü, kara parçalarý, okyanuslar dünya çevresindeki atmosfer vb. bunlarýn hepsine arz denilmektedir. Ýþte bu arz diye isimlendirdiðimiz bölgede meydana gelen olaðan üstü olaylara ise dabbe’tül arz diyoruz. Nitekim ilahi kitaplardan anladýðýmýz kadarýyla bu olaylarýn oluþumu, yapýlan yanlýþlar nedeniyle insanlýða uyarý niteliðindeki bir sinyaldir. Yani Allah, yaptýklarý herhangi bir yanlýþ veya iþlenilen birçok hata sebebiyle bu olaylarý gerçekleþtirerek, gözdaðý verircesine insanlara uyarýda bulunmaktadýr.

Zira insanlarýn yaþadýðý birçok bölgede oluþum þeklini hiç kimsenin tahmin bile edemediði, olaðanüstü olaylar gerçekleþmekte ve bazen binlerce insan ölmektedir. Mesela depremler, sel felaketleri, çýð düþmeleri, yanardað patlamalarý, kasýrgalar, hortumlar, tsunamiler, gökten yaðan çamurlar veya böcekler, heyelanlar, erozyonlar, göktaþý düþmeleri, aþýrý soðuklar veya aþýrý sýcaklar bunlarýn hepsi kesinlikle birer dabbe’tül arz vakýasýdýr. Dabbe’tül arz meselesi ise kýyamet alametlerinden biridir. Bu da bize þunu haber vermektedir ki, gerçekleþeceðine kesinlikle inandýðýmýz kýyametin zamaný yaklaþmýþtýr. Ama maalesef günümüz dünyasýndaki insanlýðýn büyük çoðunluðu hala bu durumun farkýna bile varamayýp, çeþitli sebep ve bahaneler yaratarak kendini avutmaya çalýþmaktadýr. Evet, çok ama çok maalesef ki insanlar, her hangi bir bölgede gerçekleþen deprem sebebiyle acaba Allah burada bize ne demeye çalýþýyor veya biz burada ne gibi bir yanlýþ yapýyoruz da Allah bizi uyarýyor demiyorlar. Ya da oluþan sel felaketleri, tsunamiler, hortumlar veya kasýrgalar acaba hangi yanlýþýmýzýn uyarýsýdýr diye hiç düþünülmüyor.

Hülasa insanlarýn doðruyu anlayýp ona göre yaþamalarý için Allah, kitaplar ve peygamberler göndermiþtir, geceyi, gündüzü ve güneþi yaratmýþtýr, ölümü var etmiþtir, geçmiþ kavimlerin helak kalýntýlarýný örnek teþkil etmiþtir. Bunlarýn hepsi Allah’ýn varlýðýný belgeleyen deliller olup kesinlikle hepsi de insanlýðýn hidayeti için var edilmiþ olgulardýr. Günümüz dünyasýnda bu belgelerle birlikte bir de dabbe’tül arz dediðimiz farklý bir uyarýcý nitelik ortaya konulmuþtur ki, bu tamamýyla Allahýn haþmetinin ve de hýþmýnýn göstergesidir. Zira Allah, bu uyarýcý faktörlerle þunu demek istiyor; “ey insanlar size kitaplar gönderdim, aranýzdan elçiler seçtim, bazen kýtlýk verdim bazen de bereket ihsan ettim, bakýn þimdi de yeryüzünü hareketlendirerek sizi uyarýyorum, eðer bu defa da hakikati anlamazsanýz, þunu bilin ki kesinlikle kýyamet faciasýyla hepinizi un ufak edeceðim.” Zira öyle ki bunlar dehþet verici uyarýlardýr. O nedenle herkesin aklýný baþýna devþirip en kýsa zamanda tövbe etmesi gerekmektedir.

Ne zaman, nerede deprem olacaðý ya da depreme karþý nasýl bir önlem alýnmasý gerektiðinden ziyade insanlarýn deprem sebeplerini manevi boyutta irdelemeleri gerekmektedir. Nitekim bu sadece deprem deðil diðer bütün doðal afetler içinde geçerlidir.

Þu kesin bir gerçektir ki, varlýklarýn hepsi ölüme mahkûmdur. Ölümsüz hiçbir canlý yoktur. Hayat ve ölüm… Bu ikisi de kesinlikle öylesine bir tiyatro eseri olsun diye yaratýlmamýþtýr. Zira bunun böyle olmadýðýný azýcýk düþünen herkes anlayacaktýr. Yaratýldýðýmýza göre, ölüm sonrasý bu hayatýn hesabýný vereceðimiz de kesindir. O nedenle Allah’ýn bunca uyarýsýndan sonra doðruyu anlamamýz gerekmektedir. Yani Allah vardýr, birdir, ondan baþka ilah yoktur, evrendeki her þeyi o yaratmýþtýr ve ölüm sonrasý âlemin olduðu kesindir. Hala da hayatta olduðumuza göre þu andan itibaren yapmamýz gereken þey kýsaca þudur; bütün günahlarýmýz için acilen tövbe etmek ve bundan sonra Allah’a þirk koþmamak yani Allah’tan baþka hiç kimseyi kutsileþtirmemek, adam öldürmemek, zina ya da tecavüz fiilinde bulunmamak... Nitekim bunlar çok geniþ kapsamlý kavramlardýr. Bu kavramlarý tam manasýyla düþünüp ona göre davranýþta bulunan insanýn yanlýþ yapma ihtimali yoktur.

Tamamýyla doðru davranýþta bulunan insanlarýn olduðu bir bölgede dabbe’tül arz olayýnýn gerçekleþmesi mümkün deðildir. Þayet bir bölgede dabbe’tül arz uyarýsý varsa o bölgede kesinlikle doðru olmayan davranýþlar sergileniyor demektir. Böylesi bir durumda ise yapýlacak tek þey, o hatanýn araþtýrýlýp bulunmasý ve derhal giderilmesidir.


Mehmet Akif UÇAR