Tevbe, insanýn iþlediði bir günah için Allah’a sýðýnmasý, bir daha o günahý iþlememek için Allah’a söz vermesi ve bunun için O’ndan yardým dilemesidir. Tevbenin kelime anlamý ‘dönmek’tir. Kýsaca tevbe, kesin bir kararlýlýkla bir günahtan dönmek, hatasýndan piþmanlýk duyup vazgeçmektir.

"Ey iman edenler, Allah’a kesin (nasuh) bir tevbe ile tevbe edin. Olabilir ki, Allah sizin kötülüklerinizi örter ve altýndan ýrmaklar akan cennetlere sokar..." (Tahrim Suresi, 8) ayetindeki ‘nasuh tevbe’, tevbenin o günahý bir daha asla iþlememek niyetiyle yapýlmasý anlamýndadýr. Nasuh tevbe, piþmanlýðý kalpte hissetmek, dille baðýþlanma dilemek, bedenen de günahý terk etmek ve ondan uzak durmaktýr.

Kuþkusuz bu bilgi, her günah için yalnýzca bir kez tevbe edileceði anlamýnda deðildir. Kiþi iþlediði bir günah için tevbe edebilir, ardýndan gaflete kapýlýp ayný günahý tekrar iþleyebilir. Ancak Yüce Allah’ýn rahmeti sonsuzdur. Bu kucaklayýcý rahmeti nedeniyle defalarca tevbesini bozmuþ da olsa, insan gerçekten nasuh bir tevbe ile Rabb’ine sýðýnabilir.

De ki: "Ey kendi aleyhlerinde olmak üzere ölçüyü taþýran kullarým. Allah’ýn rahmetinden umut kesmeyin. Þüphesiz Allah, bütün günahlarý baðýþlar. Çünkü O, baðýþlayandýr, esirgeyendir." Azab size gelip çatmadan evvel, Rabbinize yönelip-dönün ve O’na teslim olun. Sonra size yardým edilmez. (Zümer Suresi, 53-54)

Allah sonsuz merhamet sahibidir ancak kabul etmeyeceði bir tevbe vardýr. Ölüm aný geldiðinde samimiyetsizce yapýlan tevbeyi, Allah kabul etmeyeceðini haber verir.

Allah’ýn üzerine aldýðý tevbe, ancak cehalet nedeniyle kötülük yapanlarýn, sonra hemencecik tevbe edenlerin(kidir). Ýþte Allah, böylelerinin tevbelerini kabul eder. Allah, bilendir, hüküm ve hikmet sahibi olandýr. Tevbe; ne, kötülükleri yapýp-edip de onlardan birine ölüm çatýnca: "Ben þimdi gerçekten tevbe ettim" diyenler, ne de kafir olarak ölenler için deðil. Böyleleri için acý bir azab hazýrlamýþýzdýr. (Nisa Suresi, 17-18)

Kur’an’da, Firavun’un, Hz. Musa ve yanýndaki müminleri öldürmek için peþlerine düþtüðü ve tam denizde boðulmak üzereyken tevbe etmek istediði anlatýlýr. “Sular onu boðacak düzeye eriþince ’Ýsrailoðullarýnýn kendisine inandýðýndan baþka ilah olmadýðýna inandým ve ben de müslümanlardaným" der. (Yunus Suresi, 90) Ancak ona "Þimdi, öyle mi? Oysa sen önceleri isyan etmiþtin ve bozgunculuk çýkaranlardandýn." (Yunus Suresi, 91) cevabý verilir.

Ýnsan cehalet nedeniyle günah iþlemiþ de olsa Allah’ýn rahmeti çok geniþtir. "…Selam olsun size. Rabbiniz rahmeti kendi üzerine yazdý ki, içinizden kim bir cehalet sonucu bir kötülük iþler sonra tevbe eder ve (kendini) ýslah ederse þüphesiz, O, baðýþlayandýr, esirgeyendir." (Enam Suresi, 54) ayetiyle bildirildiði gibi, Allah samimi tevbenin karþýlýðýný sonsuz baðýþlamasýyla verir.

Rahman-Rahim olan Allah, Kendisine ve elçisine savaþ açan kafir ve münafýklarý bile, þayet samimi bir tevbe ile O’na yönelirlerse, baðýþlayacaðýný haber verir.

Çünkü Allah, (sözüne baðlý kalýp doðru olan) sadýklarý sadakatlerinden dolayý mükafatlandýracak, münafýklarý da dilerse azaplandýracak veya tevbe (nasib edip tevbe)lerini kabul edecektir. Þüphesiz Allah, çok baðýþlayandýr, çok esirgeyendir. (Ahzab Suresi, 24)

Ancak tevbe konusunda verilen bilgilerin samimiyetsiz ve yanlýþ yorumlanmasý insaný büyük yýkýma sürükleyebilir. Kiþinin, "nasýl olsa sonra tevbe ederim" gibi sahtekârca bir hesap içinde, bile bile iþlediði günahý Allah asla baðýþlamaz.

Doðrusu, imanlarýndan sonra inkâr edenler, sonra inkârlarýný arttýranlar; bunlarýn tevbeleri kesinlikle kabul edilmez. Ýþte bunlar, sapýklarýn ta kendileridir. (Al-i Ýmran Suresi, 90)

Büyük ya da küçük tüm günahlar için yapýlan tevbelerin, piþmanlýðýn getirdiði içli bir ruh haliyle yapýlmasý gerekir. Baðýþlanma dilemek ve Allah’a tevbe etmek, kulluðun en katýksýz ifadelerindendir. Mümin, hata yapmaktan ve günah iþlemekten müstaðni olmadýðýnýn bilincinde, Rabb’inin þefkatine sýðýnýr. Tevbe, insanýn sonsuz kurtuluþu için kapanmayan bir kapýdýr.

Eðer Allah’ýn sizin üzerinizde fazlý ve rahmeti olmasaydý ve Allah gerçekten tevbeleri kabul eden hüküm ve hikmet sahibi olmasaydý (ne yapardýnýz)? (Nur Suresi, 10)

Fuat Türker, Haber Hilal