Dinden uzak yaþayan cahiliye toplumlarýnda insanlara çocukluklarýndan baþlayarak yapýlan birçok telkin vardýr. Bu telkinler toplumlara göre pek farklýlýk göstermez, genelde birbirinin aynýdýr. O halde kaynaðý da aynýdýr; apaçýk düþman olan þeytanýn, insanlarý Allah’ýn yolundan saptýrmak için adeta paket program gibi hazýrlayýp toplumu yönlendirdiði telkinlerdir bunlar. Ailede baþlayýp yaþam boyu devam eden bu telkinler neler, kýsaca göz atalým…

“Fazla Düþünmek Ýyi Deðildir”

Cahiliye toplumlarýnda derin düþünmenin insana zarar vereceði yönünde yaygýn bir inanýþ vardýr. Öyle ki, insanlar birbirlerini “fazla düþünme delirirsin” sözleriyle uyarýrlar. Oysa düþünmek Kuran’da yüzlerce ayetle emredilen bir ibadettir. Rabbimiz, (Bu Kur’an,) Ayetlerini, iyiden iyiye düþünsünler ve temiz akýl sahipleri öðüt alsýnlar diye sana indirdiðimiz mübarek bir kitaptýr. (Sad Suresi,29) ayeti gibi birçok ayette insanlara uyarýlarda bulunduktan sonra, düþünenlerin temiz akýl sahipleri olduðunu ve yalnýzca düþünebilenlerin öðüt alabileceklerini haber verir. Yanlýþ olan, insanýn olumsuz düþünmesi ve gereksiz kuruntulara kapýlmasýdýr.

Onlar, ayakta iken, otururken, yan yatarken Allah’ý zikrederler ve göklerin ve yerin yaratýlýþý konusunda düþünürler. (Ve derler ki:) "Rabbimiz, sen bunu boþuna yaratmadýn. Sen pek yücesin, bizi ateþin azabýndan koru." (Al-i Ýmran Suresi, 191)

Ayetten inanan insanlarýn her an yaratýlmýþlar üzerinde düþündüklerini ve düþündükçe Allah’ýn rahmetini kaybetme konusundaki korkularýnýn arttýðýný anlýyoruz. Düþünmek; insanýn Allah’a yakýnlaþmasý ve imanýnýn artmasýna sebep olur. Allah Kur’an’da –toplumdaki çarpýk inanýþýn aksine- ancak iyiden iyiye düþünenlerin öðüt alabileceðini haber verir.

Düþünen insan, her þeyden önce dünyanýn geçici bir imtihan mekâný olduðunu anlar ve ahiretteki gerçek yaþamýnda sonsuz mutluluða kavuþabilmek için yaþamý boyunca sürecek bir çaba içine girer. Yalnýzca Rabbinin hoþnutluðunu gözeterek, içinde O’nun rahmetine ve cennetine kavuþma umudu taþýr. Dünya hayatý göz açýp kapama süresi kadardýr; bu nedenle nefsani tutkularýn ardýnda koþarak vakit geçirmek büyük aldanýþ olacaktýr.

Kur’an ahlakýný yaþamayan kiþiler, ölümü, kýyamet gününü, sonsuz ahireti düþünmekten kaçarlar. Bu konular açýldýðýnda sözü deðiþtirirler. Herkesin bir gün ölümü tadacaðýný ve kendilerinin de ölüme çok yakýn olduklarýný akýllarýna bile getirmezler. Cahiliye toplumlarýnda bu durum adeta kuþaktan kuþaða aktarýlan bir büyü gibidir.

Bu kiþilerin düþünmeme nedeniyle flulaþan görüþü, ölümle birlikte netleþecektir. Oysa insan henüz yaþarken de þuurlu bir bakýþ açýsýna sahip olabilir. Çözüm, vicdanýnýn sesini dinlemek, bu gerçekler üzerinde samimi olarak düþünmektir. Ýnsan Allah’ýn eþsiz yaratmasýnýn delillerini inceler ve derin düþünürse, Rabb’imizin kudretini gereði gibi takdir edebilir:

“Yaratan, hiç yaratmayan gibi midir? Artýk öðüt alýp-düþünmez misiniz?” ( Nahl Suresi, 17)

Devam Edecek...