PORTAKAL ve FAYDALARI
Portakal, turunçgiller familyasýndan bir aðaçtýr. Boyu 2-10 metre arasýnda deðiþir. Yapraklarý sert, dayanýklý ve düz kenarlýdýr. Kabuklarýndan portakal esansý elde ediliyor. Eczacýlýkta ve gýda sanayisinde kullanýlýyor. Çiçeklerinden de portakal çiçeði esansý yapýlýyor. Portakalýn çekirdekli ve çekirdeksiz çeþitleri var. Çekirdeksiz cins olan yafa portakalý Finike, Mersin ve Hatay'da yetiþiyor. Kalýn kabuklu ve uzunca meyveli. Kabuklarýndan reçel yapýlýr. Dörtyol portakalý ise çekirdekli. Ýnce kabuklu ve sulu. Washington, çekirdeksiz, Güney Anadolu ve Doðu Karadeniz'de Rize çevresinde yetiþiyor.

Hepimiz portakalýn C vitamini deposu olduðunu bilir ve grip tedavisinde kullanýrýz. Ama hem C vitaminin yararlarý, hem de portakalýn yararlarý bildiklerimizle sýnýrlý deðildir. Portakal C vitamininin yaný sýra B vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum da içeriyor. Lifler, organik asitler ve þeker açýsýndan da zengindir. Portakal, kanseri önlemeden, kaný temizlenmesinden, karaciðeri çalýþtýrmaya, cildi güzelleþtirmekten anormal doðumlarý önlemeye kadar pek çok þeye yarýyor. C ve B vitamini açýsýndan zengin olan portakal, insana saðlýk veriyor. Portakal içindeki C vitamini ince ve kalýn damarlarýn yumuþak kalmasýný saðlýyor. Damar týkanýklýðýný önlüyor. Vücuttaki direnci arttýrýyor. Kanýn durulmasýna ve temizlenmesine yardýmcý oluyor. Hazmý kolaylaþtýrýyor. Enerji veriyor. Portakal reçeli ise karaciðeri çalýþtýrýyor. Yapýlan araþtýrmalar, bacaklarda meydana gelen periferik damar hastalýðýnýn, damarlarda meydana gelen yað birikmesinden kaynaklandýðý ve kalp ile felç riskini de körüklediðini ortaya çýkardý. Araþtýrmalarda PAD hastalarýnda, PAD hastalýðý olmayan insanlara göre iki kat daha fazla C vitamini eksikliði görüldü. Bir dizi baþka araþtýrmada da, C, E vitaminleri ve beta-karotenin, damar týkanmalarýný önleyici etkisi saptandý.

Portakalda B vitamini çeþidi olan folak ve folik asit de bulunuyor. Folik asit, hamilelik boyunca ve özellikle ilk üç ay çok gerekli. Alyuvarlarýn oluþmasýna yardýmcý oluyor, ayný zamanda yemeklerdeki besleyici maddelerin vücut tarafýndan emilmesini saðlýyor. Folik asit, portakal suyunun yaný sýra yeþil yapraklý sebzeler, ciðer, yumurta, tahýllar, portakal suyu, maya ve bira mayasýnda da bulunuyor. Günlük doz kadýnlar ve erkekler için 200 mikro gram olarak saptanmýþ. Regl döneminde kadýnlarýn günlük dozlarýný 400 mikro gram kadar yükseltmeleri gerekiyor. Lifler ise, sindirim sistemini düzenliyor, bazý kanser türlerine ve kalp hastalýklarýna yakalanma riskini azaltýyor.

Günlük C vitamini ihtiyacýmýz 50-70 miligramdýr. Bir portakalda 90 miligram C vitamini bulunuyor. Sigara içenlerde ve enfeksiyonlar sýrasýnda C vitamini ihtiyacý yaklaþýk 2 katýna çýkýyor. Sabah kahvaltýsýnda içilen bir bardak portakal suyu, pek çok hastalýktan korumamýzý saðlar.
Portakalýn yapýsýnda C, B1, B2 ve PP gibi çok sayýda vitamin, baþta kalsiyum ve potasyum olmak üzere çeþitli madensel tuzlar ve oligo-elementler, meyve þekerleri ve karoten bulunmaktadýr.
Portakal ve greyfurt suyunun pembe renkte olaný sarýsýndan daha yararlýdýr. Kýrmýzýsý ise en iyisidir. Greyfurt ve portakalýn iç renginin koyu kýrmýzý olmasý, bol bol ‘‘Likopen’’ içerdiðini gösterir. Domateste de bol miktarda bulunan bu yararlý karotenoid, baþta prostat kanseri olmak üzere pek çok kansere karþý koruyucudur. Likopen antioksidan aktivitesi de olan, cilt ve beden yaþlanmasýný erteleyen son derece yararlý bir besindir.

Yapýsýnda karoten bulunduðu ve kaný temizlediði için portakal ayný zamanda cildi güzelleþtirir ve ona tatlý bir pembelik kazandýrýr. Güney Fransa'da ve Ýtalya'daki köylü kýzlarý, ciltlerinin parlaklýðý ve pembeliðini portakala borçlu olduklarýný söylerler. Kabuklarýndaki esans sivilcelere sürüldüðünde biraz yanma yapar ama 2 ayda ortadan kaldýrýr.
Portakalýn Ýçinde bol miktarda C vitamini bulunduðundan organizmayý grip ve nezle gibi kýþ hastalýklarýna, soðuk algýnlýklarýna karþý korur. Soðuk algýnlýklarýna karþý doðal ilaçtýr.
Diðer yararlarý: 1. Kaný zehirlerden temizler. 2. Sanlýða ve karaciðer hastalýklarýna karþý etkili bir doðal ilaçtýr. 3. Baðýrsaklarý yumuþak tutar. 4. Bedene güç ve enerji verir. Organizmanýn vitamin ve madensel tuz gereksinimini karþýlar. Özellikle geliþme dönemlerinde çocuklara bol bol portakal yedirmekte yarar vardýr. 5. Portakal aðacý çiçeklerinin kaynatýlmasýyla elde edilen su spazmý giderir, damar sertliðini ve felci önler. Portakalýn bileþimindeki etken maddeler :C vitamini, Karbonhidrat, Potasyum,Folik Asit, Bioflavin
Genel faydalarý: Soðuk algýnlýðý, grip, kas incinmesi, kalp hastalýklarý ve felçten korur, Portakal suyundaki bir antioksidan olan bioflavin damarlarý ve kýlcal damarlarý güçlendirerek kalbin zarar görmesini engeller, ezik ve çürüklerin daha çabuk iyileþmesini saðlar, Ýçerdiði C vitamini ve folik asit sayesinde öksürüðü azaltýr, Kanýn pýhtýlaþmasýný,mide ve pankreas kanserini önleyici etkisi vardýr, Ýçerdiði yüksek potasyum tansiyonun dengelenmesine yardýmcý olur. Ayný zamanda, içerdiði potasyum, cildin kuruyup kýrýþýklýklarýn oluþmasýný da önler, Çocuklarýn hastalýklardan korunmasý ve fiziksel geliþiminin tam saðlanmasý için gerekli olan cevherler dolu bir meyvedir. Kabuklarýnda bulunan uçucu maddenin bazý kanser türlerinin tedavilerinde çok önemli iyileþtirici bir madde olduðu bilimsel olarak kanýtlanmýþtýr.