Gaybe dair bilgi, Allah’ýn sonsuz ilminin önemli örneklerindendir. Yaþamýný Allah’ýn hoþnutluðu üzerine kuran müminlerin en önemli özelliklerinden biri, Allah'ýn Kur'an’da bildirdiði gayb haberlerine içten iman etmeleridir. Yüce Allah, birçok Kur'an ayetinde gaybý bilenin, yalnýzca Kendisi olduðunu haber verir.

O, gaybý bilendir. Kendi gaybýný (görülmez bilgi hazinesini) kimseye açýk tutmaz (ona muttali kýlmaz.) (Cin Suresi, 26)

Cin Suresinin devam eden ayetinde ise "Ancak elçileri (peygamberleri) içinde razý olduðu (seçtikleri kimseler) baþka. Çünkü O, bunun önüne ve arkasýna izleyici (gözetleyici)ler dizer."(Cin Suresi, 27) ifadesiyle Allah, elçileri ve peygamberlerinden seçtiklerine gaybý açabileceðini bildirir.

Bilginin tek sahibi Yüce Allah'týr. Kur'an’ýn "…Sen Yücesin, bize öðrettiðinden baþka bizim hiçbir bilgimiz yok…" (Bakara Suresi, 32) ayetinde bildirdiði üzere O, kullarýna, bilgisinin dilediði kadarýný açar.

Geçmiþte yaþananlar da gelecekte yaþanacaklar da Allah Katýnda saklý olan bilgilerdir. Ancak Allah'ýn, Kendi gayb bilgilerinden bazýlarýný, elçileri aracýlýðýyla insanlara bildirdiðini haber veren birçok Kur'an ayeti vardýr. Örneðin Allah Kur'an'da, Peygamberimiz(sav)'e hitap eder ve geçmiþe yönelik bilgiler verir:

"Bunlar: Sana vahyettiðimiz gayb haberlerindendir. Bunlarý sen ve kavmin bundan önce bilmiyordun. Þu halde sabret. Þüphesiz (güzel olan) sonuç takva sahiplerinindir." (Hud Suresi, 49)

Kur'an ayetlerinde Yüce Allah, Peygamberimiz (sav)’e gelecekte yaþanacak olan bazý olaylarý da bildirir. Örneðin Fetih Suresi'nde Mekke’nin fethini, Rum Suresi'nde Rumlarýn putperestlere karþý kazanacaklarý zaferi haber verir. Rum Suresi'ndeki gayb haberi oldukça kapsamlýdýr. Ayetlerde, birkaç yýl sonra yapýlacak savaþýn zamanýný verilir; dünyanýn en alçak yerinde ifadesiyle savaþýn yapýlacaðý yer dahi bildirilir. Ayrýca Allah, Rum ordusunun galip geleceðini ve kazanýlacak zaferi müjdeler:

Rum (ordularý) yenilgiye uðradý. Yakýn bir yerde. Ama onlar, yenilgilerinden sonra yeneceklerdir. Birkaç yýl içinde. Bundan önce de, sonra da emir Allah'ýndýr. Ve o gün mü'minler sevineceklerdir. (Rum Suresi, 2, 3, 4)

Peygamberimiz (sav)’in, kýyamet alametleri ve ahir zaman konulardaki hadisleri de Allah’ýn ona bildirdiði geleceðe dair gayb bilgileridir.

Peygamberlere ve diðer bazý salih müminlere gayba ait bilgiler verildiðini Kur'an ayetlerinde görürüz. Örneðin "Nitekim onu götürdükleri ve kuyunun derinliklerine atmaya topluca davrandýklarý zaman, Biz ona (þöyle) vahyettik: "Andolsun, sen onlara kendileri, farkýnda deðilken bu yaptýklarýný haber vereceksin." (Yusuf Suresi, 15) ayetiyle, kardeþlerinin tuzaklarýnýn boþa çýkacaðý Hz. Yusuf’a bildirilir.

Hz. Musa’nýn annesine ise "... Onu emzir, þayet onun için korkacak olursan, onu suya býrak, korkma ve üzülme; çünkü onu Biz sana tekrar geri vereceðiz ve onu gönderilen (elçilerden) kýlacaðýz" diye vahyettik (bildirdik). (Kasas Suresi, 7)ayetiyle suya býraktýðý çocuðunun yaþayacaðý ve peygamber olacaðý haber verilir.

Kur'an ayetlerinde, Hz. Ýsa'nýn sözleriyle Allah'ýn ona da gaybdan bilgi verdiðini görürüz. "... Yediklerinizi ve biriktirdiklerinizi size haber veririm. Þüphesiz, eðer inanmýþsanýz bunda sizin için kesin bir ayet vardýr." (Ali Ýmran Suresi, 49)

Hz. Ýsa ayrýca Kur'an ayetlerinde, kendisinden yýllarca sonra gelecek olan Peygamberimizi(sav) müjdeler.

Hani Meryem oðlu Ýsa da: "Ey Ýsrailoðullarý, gerçekten ben, sizin için Allah'tan gönderilmiþ bir elçiyim. Benden önceki Tevrat'ý doðrulayýcý ve benden sonra ismi "Ahmed" olan bir elçinin de müjdeleyicisiyim" demiþti. Fakat o, onlara apaçýk belgelerle gelince: "Bu, açýkça bir büyüdür" dediler. (Saff Suresi, 6)

Kur'an'dan, Hz. Yusuf'un da Allah'ýn dilemesiyle bazý bilgilere sahip olduðunu anlarýz. Dedi ki: "Size rýzýklanacaðýnýz bir yemek gelecek olsa, ben mutlaka size daha gelmeden önce onun ne olduðunu haber veririm. Bu, Rabbimin bana öðrettiklerindendir. Doðrusu ben, Allah'a iman etmeyen, ahireti de tanýmayanlarýn ta kendileri olan bir topluluðun dinini terk ettim." (Yusuf Suresi, 37) Ayetteki ifadeyle, Hz. Yusuf'un bildikleri, Rabb'inin ona öðrettikleridir.

Allah, Kur'an'da, "Rabbim, Sen bana mülkten (bir pay ve onu yönetme imkanýný) verdin, sözlerin yorumundan (bir bilgi) öðrettin. Göklerin ve yerin Yaratýcýsý, dünyada ve ahirette benim velim Sensin. Müslüman olarak benim hayatýma son ver ve beni salihlerin arasýna kat." (Yusuf Suresi, 101) ayetiyle Hz. Yusuf'un duasýný haber verir ve ardýndan Peygamberimiz(sav)'e seslenir:

Bu, sana (ey Muhammed) vahyettiðimiz gayb haberlerindendir. Yoksa onlar, (Yusuf'un kardeþleri) o hileli-düzeni kurarlarken, yapacaklarý iþe topluca karar verdikleri zaman sen yanlarýnda deðildin. (Yusuf Suresi, 102)


Tahrim Suresi'nde ise Peygamberimiz(sav)'e bir baþka gayb haberi þöyle verilir:

Hani Peygamber, eþlerinden bazýlarýna gizli bir söz söylemiþti. Derken o (eþlerinden biri), bunu haber verip Allah da ona bunu açýða vurunca, O da (Peygamber) bir kýsmýný açýklamýþ bir kýsmýný (söylemekten) vazgeçmiþti. Sonunda haberi verince (eþi) demiþti ki: "Bunu sana kim haber verdi?" O da: "Bana bilen, (herþeyden) haberdar olan (Allah) haber verdi" demiþti. (Tahrim Suresi, 3)

Allah’ýn kendilerine özel ilim verdiði insanlar, Allah’ýn dilemesiyle geçmiþe ve geleceðe dair haber verebilirler. Bu kiþiler ilimleri vesilesiyle olaylarýn iç yüzünü görür ve farklý sonuçlar çýkarabilirler. Örneðin Kur'an’da, Hz. Musa’nýn kendisine ilminden öðretmesi için tabi olduðu ilim sahibi kiþinin kýssasý anlatýlýr. Hz. Hýzýr olduðu kabul edilen bu kiþi, Allah’ýn izniyle olaylarýn iç yüzünü ve sonuçlarýný bilebilecek ilme sahiptir. Birlikte yaptýklarý yolculukta, olaylar karþýsýnda Hz. Musa'ya da þaþýrtýcý gelen tedbirler almýþ; davranýþlar sergilemiþtir.

Söz ettiðimiz kiþiler kuþkusuz falcýlar ve kahinler deðildir. Gelecekten veya geçmiþten haber verdikleri iddiasýndaki bu kimseler gaybý bilemezler. Ýman etmeyen cinlerden haber alan bu kimselerin söyledikleri yalnýzca zan ve tahmindir. Cinler gaybý bilemezler; gayb konusunda insanlar gibi, Allah’ýn bildirdiði dýþýnda bir bilgileri yoktur. Cinlerin, Hz. Süleyman'ýn öldüðünü anlayamamalarý bunun kanýtýdýr:

"Böylece onun (Süleyman’ýn) ölümüne karar verdiðimiz zaman, ölümünü, onlara, asasýný yemekte olan bir aðaç kurdundan baþkasý haber vermedi. Artýk o, yere yýkýlýp-düþünce, açýkça ortaya çýktý ki, þayet cinler gaybý bilmiþ olsalardý böylesine aþaðýlanýcý bir azap içinde kalýp-yaþamazlardý." (Sebe Suresi, 14)

Kýsacasý Allah, bizim geçmiþ ve gelecek olarak adlandýrdýðýmýz olay ve bilgilerin bazýlarýný, dilediði zaman dilediði kiþiye vererek, gaybýn bir kýsmýný insanlar için bilinir hale getirir. (Kuþkusuz doðrusunu Rabb'im bilir.)

Gaybe iman, önemli bir mümin özelliðidir. Acizliklerinin ve Allah’ýn kontrolünde olduklarýnýn bilincindeki müminler, kavrayamadýklarý ve kendileri için gayb olan gerçeklere de iman ederler. Kader her insan için gayb bilgisidir. Ancak Allah, inanan insanlar için en güzel ve en hayýrlý olaný yaratýr. Allah, kusursuz yarattýðý kadere iman eden kullarý için gaybdan cennetini vaad eder:

"Ancak tevbe eden, iman eden ve salih amellerde bulunanlar (onlarýn dýþýndadýr); iþte bunlar, cennete girecekler ve hiçbir þeyle zulme uðratýlmayacaklar. Adn cennetleri (onlarýndýr) ki, Rahman (olan Allah, onu) Kendi kullarýna gaybtan vadetmiþtir. Þüphesiz O’nun va’di yerine gelecektir." (Meryem Suresi, 60-61)


Fuat Türker, Haber Vaktim