Yazarýn, Kitabýn Çilesi ve Okurun Çýðlýðý

Gelin de baþkaldýrmayýn. Avaz avaz haykýrmayýn. Bir þeyleri kýrýp atma, lime lime parçalama nöbetleri gelmesin. Böðüre böðüre lanetler okumayýn.

Ne oluyor?...Nereye gidiyoruz, nereye gideceðiz?...
Orhan Pamuk’u, ilk kitabý çýkar çýkmaz, Cevdet Bey ve Oðullarý ile tanýdým. Önce ödül almýþ, sonra yayýnlanmýþtý kitap. Sevmedim romaný. Sürekli peksimet yiyormuþum duygusu uyandý kitap bitene kadar.

Sonra yazar pek ünlü ve övülür oldukça kendimden kuþkuya düþmeye baþladým. “Bir deðer parlýyor da ben mi anlamýyorum” diye. Emeðe duyduðum saygý nedeniyle bu kuþkuculuðu hâlâ tam olarak atamadým üstümden. Bir yazarý beðenip beðenmeme kararýný oluþtururken illa bir kaç yapýtýný okurum yine de.

Örneðin, Pamukla ayný dönemde parlayan, Pamuk’un yanýnda güneþ saymamýz gereken Mehmet Eroðlu’nun neden hep gri bulutlar ardýnda kaldýðýný da anlayamýyordum o zamanlar.

Sonra Elif Þafak gazetelerin kitap eklerinde sýk sýk arzý endam eyledi. Amerika’dan yazýlar gönderiyordu, en iyi sayfalarda “Ey okur bunu kaçýrma” dercesine sunuluyordu yazýlar. Okudukça Grönland’da yüzüyormuþ duygusu kaplýyordu içimi.

Gün oldu, devran döndü..Bu yazarlarýmýz yol boylarýnda kocaman afiþlerle gözümüze sokuldu. Her akþam bir TV kanalýnda kimi elini kolunu sallayýp nefes nefese konuþmalarýyla, kimi kimi balýk balýk bakan gözleriyle dolaþtýrýlmaya baþlandý. Benim aklým ancak o zaman iþin nedenini, nasýlýný, niçinini algýlamaya baþladý.

Neyse ki edebiyat dünyasýnýn, sayýsý pek az kalan saygýn eleþtirmenlerinden benimkilerle örtüþen yargýlarý okudukça, paranýn egemenliðine el pençe divan duran eleþtirmenlerin hýzla türediðini gördükçe ve bir garip eleþtiri ahlaký ve pazarlama yöntemi geliþtikçe kabahatin bende olmadýðýný anladým da baðýþladým kendimi. Yoksa aklýma, beðenime küfrediyor, haksýzlýk ettiðim duygusuyla kývranýp duruyordum.

Bütün bunlara karþýn, bu yazarlarýn, kimine göre haklý, kimine göre haksýz nedenlerle ama salt yazdýklarý için yargýlandýklarý, linç giriþimlerinin olduðu günler geldi. Yazar, yazdýðý için yargýlanamazdý bana göre. O yazar’dý, ben okur’dum. Hiçbir güç benim yazýnsal beðeni hakkýma saldýramazdý. Koþup bütün kitaplarýný aldým. Kimini okudum, kiminin sayfalarý karýþtýrdým.

Derken son seçimler yapýldý. Seçimlerin haftasý olmadan Ergün Poyraz, Musa’nýn bilmem neleri dizisi için içeri alýnmasýn mý?

Buram buram istihbarat kokan, dil özürlü o kitaplarý da aldým. Politika çoktan istihbaratlar çatýþmasý haline gelmiþti. Benim doðrularý öðrenmem için bu çatýþmalarýn taraflarýnýn satýr aralarýnda gezinmekten baþka þansým kalmamýþtý ki...Niye ille de birinin güdümünde olacaktým? Ne kadar çatýþan çarpýþan varsa hepsini okuyup kendi yargýmý oluþturacaktým. Edebiyat beðenimden sonra bilgi edinme hakkýma da saldýrý vardý.

Adlarý saymakla bitmeyen, þimdi onlarca gazeteci, yazar içerde ve artýk benim zavallý emekli maaþým, tümünün kitaplarýný alýp protesto etmemi de olanaksýz kýlýyor.

Prof. Yalçýn Küçük’ün hezeyana gark olmuþ dehasýnýn ürünü bilgilere mi ulaþayým?... Balbay’a, Tuncay’a, Beþikçi’ye ve daha onlarcasýna nasýl yetiþeyim?..

Ýyice paralý hale gelen hastanelerde, saðlýk sorunlarýyla mý boðuþayým?...

En iyisi ölmek... Gel gör ki þu dünyayý, emeði yok edenlere býrakýp gitmek de bu inada yakýþmýyor. Hani insan, “güzel günler göreceðiz çocuklar” diyen koca Nazým’ý yalancý çýkarmaktan da korkuyor.

Kara kara düþünürken, Ýzedebiyat’ta Sn Ömer Faruk Hüsmüllü’nün “Bedava Kitap Ýster Misiniz?” baþlýklý yazýsý çýktý karþýma. Yazarýn, kitabýn, emeðin çilesinin sessiz ve onurlu çýðlýðýný haykýran bir yazý...Saygýdeðer bir baþkaldýrý. Caným yandý yine. Emeðin deðerinin sürekli yok edildiðini, sahibinin sesi olmayanlara yaþam hakký tanýnmadýðýný haykýran bu sessiz çýðlýðýn týnýlarýyla irkildim.

Ve bugüne geldik... Ahmet Þýk’ýn “Ýmamýn Ordusu” daha minicik bir ceninken, yayýnevinde “delete” edilmesin mi?

Ardýndan birkaç gün içinde, internette boy gösterdiði gibi, birkaç saat içinde de on binlere ulaþmasýn mý?

Teknoloji özürlü ben bile, canhýraþ, o hýrsla oraya týk, buraya týk derken anýnda indirmeyeyim mi?

Haydaaaa...“Ýnsanlar yok olmamýþ yurdumda” deyip neredeyse zil takýp oynama da dur, coþma da dur bakalým... “Motorlarýn sürüleceði mavilikler” þöyle dalga dalga yükselmesin gözlerinde...O anda seni en acýtan olaylarý bile unut gitsin.

Ey umut...Ýnsan varsa umut nasýl yok olur, umut varsa insan nereye gider?...

Þimdi sýra, güzel ülkemin onurlu ve cesur insanlarýnýn, aydýnlarýnýn bu umudu daha bir donatmasýndadýr. Vakti saat gelmiþtir.

Þu lanet ve görkemli teknolojinin olanaklarýný tepe tepe kullanýp, yeni örgütlenme, dayanýþma, paylaþma modellerini hýzla geliþtirip yaygýnlaþtýrma zamanýdýr!..

Büyüyüp güçlenme, sesimize ses katma, el ele verme zamanýdýr!..

Tek yönlü düþünce bombardýmanýndan, güdümlenmekten kurtulmak için; ne yazarsa yazsýn, kim yazarsa yazsýn, amasýz mamasýz sahiplenme, okuma, bilgilenme, bildiklerimizi, düþündüklerimizi özgürce dillendirme hakkýmýza sahip çýkma zamanýdýr!..

“Emek en yüce deðer”se eðer, tüm yazar çizerimizin, hapiste olduðu halde telif hakkýný bile gözü görmeyen Þýk’ýn, Hüsmüllü’nün emeðine maddi olarak da karýnca kaderince, çam sakýzý çoban armaðaný dercesine saygý göstermenin yolunu, inadýna, ne yapýp edip bulmanýn zamanýdýr!..

Yeter ki isteyelim.

Baþka da yol yoktur...