Hukuk Fakültesine henüz baþlamamýþ iken, yani yaklaþýk 1983 yýlýnda elime geçen bir gazete parçasý, bana göre ilginç görünen bir olayý anlatmakta idi. Bu da þu :

“Ýki kardeþ, arazide gezerken, kenarda bir ceset olduðunu fark ediyorlar. Hemen koþup jandarmaya haber veriyorlar. Jandarma, olaya el koyuyor ve iki kardeþi (bel ki de yalnýzca arkadaþ) þüpheli olarak alýkoyuyor. Bir kýsým sorgulama ve sair iþlemden sonra kardeþlere suç itiraf ettiriliyor. Haklarýnda ceza davasý açýlýyor.(Suçu itiraf ettirme becerisi gösteren yaratýklarý zaman mahkemesinin acýmasýzca cezalandýrmasý, boylarýnýn ölçüsünü göstermesini diliyorum)

Katil ya bunlar....Yargýlama sonucu idam cezasý alýyorlar. Ýki kardeþ ceza evinde idamý beklerken, ölü olarak bulunan kiþinin babasý, ta Almanya’dan kalkýp geliyor. Bu çocuklar katil olamaz diyor ve ölen oðlunun gerçek katilini tespit ediyor. Katil, oðlunun bir arkadaþý ve bir Avrupalý....Hollanda’lý olabilir. Bu özverili ve deðerli insan, yani öldürülen çocuðun babasý, iki genç insaný kurtarmak için, kalkýp ta nerelerden ülkemize geliyor, iþkencelere ve iþkencecilere raðmen, oðlunu öldürmekle suçlanan iki insaný kurtarýyor.

Adana’ya duruþmaya giderken bu gazete küpürü gözümün önünde canlanýyordu. Yine bir cinayet sözkonusu...Ve suçunu itiraf eden iki genç.... Acaba tarih tekerrürden mi ibaretti...Yoksa olay gerçek miydi... Kendisini savunma görevini üstlendiðim Yaþar’ý önceden tanýmam. Aslýnda ailesini de tanýmam. Ortak bir yakýnýmýz aracýlýðý ile olayla karþýlaþmýþ oldum.

Olayý bilimsel olarak düþünmek zorundasýnýz. Anlatýlanlar, söylenenler gerçek de olabilir, gerçek dýþý da....Gazetenin herhangi bir þekilde yazmasý, emniyette herhangi bir þekilde ifade verilmesi, suçun savcýlýkta ve mahkemede itiraf edilmiþ olmasý , gerçek durumu deðiþtirmez. Siz yasa çýkararak yer çekimi yasasýný deðiþtirebilir misiniz... Olmaz...Neyle karþýlaþacaðýmý bilmeden ama kesinlikle önyargýsýz olarak gittim.

Duruþma günü belli olmadan, Adana’da bulunan bir arkadaþýmdan –Av.Eþref Çiftçi’den- bana dosya örneði çýkartmasýný rica ettim. Kendisine vekalet gönderdim. Benim için bayaðý bir emek vererek bu iþi halletti.Kendisine teþekkür borçluyum.

Yaklaþýk yüz sayfalýk dosya elime geçtiðinde, Ýzmir’den bir meslektaþýmýn da dosyada vekaleti olduðunu, sanýklardan Cüneyt’in vekili olduðunu gördüm. Kendisini aradým, telefonla görüþtük. Dosya örneði verebileceðimi söyledim. Bir zaman sonra bir bayan avukat arkadaþ dosya örneði almak için Bayýndýr’a geldi.

Bu meslektaþým –adýný bilmediðim için üzgünüm- sanýklarýn atýlý suçu iþlediklerini, onlarýn yalnýzca TCK. m.59’un uygulanmasýný isteyerek savunulabileceðini anlattý. Bu meslektaþým diðer avukat arkadaþýmýz Nejat ile birlikte çalýþýlýyor .

Acaba benim bilmediðim veya dosyada yazýlý olandan fazla bir þey mi biliyorlar diye aklýmdan geçti. Dosya örneðini benden alan ve henüz hiçbir evraký incelemeyen meslektaþým nasýl olur da böyle bir þey söylerdi. Dedim ya ön yargý yok.

Ýzmir’e gittik. Tabii ki Nevin’le. Av. Nejat Bey’le görüþtük. Kendinden çok emin olan bu meslektaþým., sanýklarýn bu suçu iþlediðini, kendisinin Mersin Orduevi Müdürü ile görüþtüðünü, asýl elebaþýnýn Yaþar olduðunu, ve TCK ..m.59’un uygulanmasýný talep etmek dýþýnda bir savunmanýn olamayacaðýný, kendisinin emekli hakim albay olduðunu, daha önce basýna yansýmýþ çuval cinayeti olayýna avukat olarak girdiðini, yani kürsünün iki tarafýný da iyi bildiðini söyledi. Ayrýca, ben hakimin ne düþündüðünü tahmin eder ona göre savunma yaparým diye ilave etti.

Görüþme bitti. Olumlu bir sinyal alamadýk. Biz nispeten genç avukatlar olarak Nejat Beyi dinlersek, aslýnda savunma yapmaya dahi gerek yok. Ancak benim tekrar tekrar okuduðum dosyayý okuma gereði bile duymadan, yargýsýný belirten meslektaþýma katýlmýyordum.

Ona göre, sanýklar gençti, iddia edilen suçu iþlemek için potansiyel tehlike idiler ve suçu iþlediler....

Olay ne kadar basit deðil mi...Deðil elbette.

Duruþmaya gittik, yani ilk duruþma. Adana 6. Kolordu Askeri Mahkemesi. Sanýk ifadeleri alýnmaya baþladý. Duruþma salonu tam dolu. Güvenlik önlemleri yoðun. Nerdeyse kiþi baþýna bir asker var gibi. Sanýk Yaþar emniyette ve savcýlýkta verdiði ifadenin doðru olduðunu, suçu Cüneyt ile birlikte iþlediklerini, diðer sanýðýn-adýný dosyaya bakarak yazarým- olaya karýþmadýðýný anlattý.

Sanýk vekiline yani bana, ne diyorsun diye sorulduðunda, SANIK SERBEST ÝRADESÝ ÝLE ÝFADE VERECEK DURUMDA DEÐÝLDÝR, HÝÇBÝR ÝFADESÝNÝ KABUL ETMÝYORUM diye belirttim. Mahkeme Baþkaný emniyetteki ifadeyi mi, mahkemedekini mi kabul etmiyorsun diye sordu. Ben de her ikisini de kabul etmediðimi söyledim.

O sýrada salonda bulunan kiþilerin bana kýzdýðýný hissediyorum. Yanýmda bulunan diðer sanýk vekillerinin tavrýný ise þimdilik netleþtiremiyorum. Sanýk Cüneyt de suçunu itiraf etti. Biraz Yaþar’ý suçladý. Onun biraz daha suçlu olduðunu falan anlattý. Sanýk Cüneyt’in vekili, hukuk dehasý meslektaþým, müvekkilinin suçu itiraf ettiðini, savcýlýk aþamasýnda da ayný þekilde itiraf ettiðini, kendisine hiçbir maddi ve manevi cebir uygulanmadýðýný, müvekkilinin savunmasýna katýldýðýýný, duruþmada ve tüm aþamalardaki iyi hali dikkate alýnarak, yine suçun ortaya çýkmasý ve aydýnlanmasýna yardýmcý olduðu için TCK .m.59’un uygulanmasýný talep etti.

Birisi hata yapýyordu ama kim...Ýdamla yargýlanan iki insan ve onlarý engellememekle, onlara yardýmcý olmakla suçlanan Zafer...

Zafer adlý üçüncü sanýk da olaylarý doðruladý. Yine Savcýlýk yaptýðýný biraz övünerek anlatan sanýk Zafer vekili de, müvekkilinin savunmasýna katýldýðýný, müvekkilinin aktif olarak eyleme katýlmadýðýný, asýl cevizi kýranlarýn Yaþar ve Cüneyt olduðunu, onlarýn da suçlarýný itiraf ettiklerini, kendi müvekkilinin olaya katýlmadýðýný diðer sanýklarýn bu durumu doðruladýklarýný falan söyledi.

Duruþmaya ara verildiðinde, salondan çýkarken bana sataþmalar oldu. Senin karýn öldürülse idi.....gibi bir dizi bana göre anlamsýz sözler. Güvenlik önlemleri yoðun olmasa saldýrý bile olabilecek. Belki de deðil. Ne ben o insanlarý tanýrým, ne onlar beni....Ama onlara göre bir katili savunuyorum. Yine hukukla ilgisi olmayan bazý insanlara sorulsa, sanýklar derhal asýlmalýdýr.

Görüntü bilmem yeteri kadar net mi. Sanýklar dahil, olayýn oluþuna itiraz eden tek kiþi benim. Diðer meslektaþlarýma göre ben þov yapýyorum.. Duruþma bitip mahkemeden ayrýlýrken, arabasý ile gelen Zafer vekili savcýlýktan ayrýlma meslektaþýma, , sizinle gelebilir miyim...dediðimde, yollarýnýn farklý olduðunu söyledi. Ayný yöne giden Nejat Beyle birlikte gittiler. Sanýrým benimle ayný arabaya binmek istemediler....Görüntü o. Nejat Bey “meraklanma sana saldýrý falan olmaz” demeyi ihmal etmedi, diðer savcýlýktan ayrýlma meslektaþým da onu doðruladý. Ben de öyle bir endiþem yok. Zaten yanýmda silah var....diye söyledim.

Birileri bana saldýracaðý için deðil. Gerilimli ortamlarý yaratmamak gerek. Ordan uzaklaþmýþ olmak pasif ve olumlu bir davranýþ. Ama olur mu...ya bizi birlikte görürlerse. Onlar müvekkillerinin suçu iþlediðini kahramanca itiraf eden, kahramanca kabul eden hukukçular...Benimle olmak onlarýn prestijlerine bile dokunur...

Ben, yani Av.Ahmet, hiçbir þeyin önyargý ile çözülemeyeceði inancýndayým. Baþlangýçta anlattýðým, gazetede okuduðum olay gözümün önünde. Çocuklar herþeyi itiraf ediyor ama, bazý belirsizlikler var....Ýtiraf herþey olmadýðý gibi, hiçbirþey de olmayabilir. Suçunu itiraf etti,cezalandýrýlsýn mantýðý kabul edilemez. Suç iþleyen kiþinin veya kiþilerin yasanýn öngördüðü cezayý çekmesi gerektiði inancýndayým. Öldürülen 35 yaþýnda, genç bir insan...Katili savunmak baþka þey, sanýklarý savunmak baþka.

Sanýklarýn katil olduðunu peþin olarak kabul eden hukukçu, hukukla ve hukuk mantýðý ile ilgisi olmayan bir kiþidir. Mesleðini deðiþtirmesinin insanlýða ve hukuka büyük yararlarý olacaðý inancýndayým.

Kural, sanýðýn suçsuzluðu.... Ben hukuk okudum diyen herkes bunu bilmek zorunda...

Bu iþi azýcýk bilen için bu tekrarlar anlamsýz bile kalabilmektedir. Ben en azýndan böyle düþünüyorum. Mahkemeye bilirkiþi uzman doktor çaðrýldý. Sanýklarýn olay tarihindeki ehliyet durumu soruldu.       Sayýn uzman, bir sorun olmadýðýný þýp diye anladý. Bu anlamanýn nasýl bir anlamak olduðunu ben anlayamadým ya neyse...


Kelebek Býçaktaki Bayan Saç Teli

Suçta kullanýldýðý iddia edilen ve mahkeme kararýna göre de tartýþýlmasýna dahi gerek görülmeyen kelebek býçak, sanýk Yaþar’a ait. Onun çekmecesinde bulundu . Bu kadarla da yetmedi. Býçaðýn üzerinde kan izleri ve bir adet bayan saç teli bulundu. Anlatmaya çalýþtýk. Sözde býçaðýn üzerinde bulunduðu iddia edilen saç telinin, gerçekten saç teli olup olmadýðý, bir bayana ait olup olmadýðý, böyle olsa bile maktule ait olup olmadýðýný anlamak mümkün deðildir. En azýndan böyle bir tespiti iddia edebilmek için laboratuvarda uzmanlar tarafýndan inceleme yapýlmasý gerektiðini belirttik. Söylediklerimiz dikkate alýnmadý.

Suçta kullanýldýðý iddia edilen býçaðýn, otopsi raporunda belirtilen boyutlarda yara açamayacaðý, kelebek býçaðýn aðýz geniþliðinin(namlu geniþliði) bazý noktalarda 2 cm. olduðunu, bu veya benzer bir býçaðýn ölü muayenesi ve otopside belirtilen l.5 cm boyutlu kesiyi oluþturamayacaðý, yaranýn namlu geniþliðinden fazla olmasý gerektiði, o býçak suçta kullanýlmýþ olsa en az yara geniþliðinin 2 cm olmasý gerektiði, normalde bundan dahi fazla olmak zorunda olduðunu savunduk. Ýsteðim basit ve masumdu. Bilirkiþi incelemesi....

Ýstemin reddi gerekçesi þu: Sanýklar zaten suçlarýný itiraf ettiler....Sanki bana, “sana ne oluyor avukat bey” der gibi bir yol izlediler.

Anlayamadýðým birþeylerin olduðunu sanmýyorum. Bilgi ve zeka düzeyimin tartýþýlmasýný gerektirir ciddi bir problem görünmüyor. Buna raðmen her þey ters gidiyor. Hukuk mantýðý, evrensel hukuk bilmem ne, bilmem ne...Takan kim...

     Tel Örgü Problemi


Sözde, maktül sanýklar tarafýndan, baygýn bir halde, sahile doðru taþýnýrken, elbisesinin bir parçasý –ki bayaðý büyük bir parça-tel örgüye takýlmýþ ve yýrtýlmýþ. Yýrtýlmakla kalmamýþ, orada kalmýþ, niye kalmýþ diye sorarsanýz, delil olmasý için kalmasý gerektiðini söyleyebilirim. Efendim kolay mý iki delikanlýyý ipe göndermek. Sonra, yargýlama sýrasýnda olay mahalline gidiliyor. Orduevi komutaný diyor ki, olay tarihinde bu tel örgü yoktu. Bu tip olaylarýn meydana gelmemesi için olaydan sonra bu örgüyü yaptýrdýk...

Þimdi sýký durun...Olay tarihinde var olmadýðý sabit olan bir tel örgüye maktulün elbisesi takýlýyor., yýrtýlýyor ve orda kalýyor. En azýndan büyük bir parça kalýyor...Demek ki bu delil, yani beþ-altý kiþinin birlikte düzenleyip imzaladýðý ve sanýklarýn idamýný saðlamak görevi üstlenen tutanak gerçeðe aykýrý...Savunma olarak ileri sürüldü. Temyiz Mahkemesine durum anlatýldý.

Devletin polisi ve baþçavuþu yalan tutanak düzenlemiþ olamaz ya...Gerekçe bile gösterilmeden savunma talepleri geri çevrildi. Burada adý geçen tutanak, ilk aþamada polis ve daha sonra savcýlýk tarafýndan tutulan tutanaklarla da çeliþiyor. Savcý hiçbir suç delilinin bulunmadýðý, cesedin çýplak olduðunu tutanak ile tespit ediyor. Bu tespiti dikkate alan mý var.


Delici-kesici Alet

Azýcýk adli týp bilgisi olanlar ,delici-kesici aletin ne olduðunu ve ne olmadýðýný bilir. Mersin’de soruþturma yapan kardeþlerimiz belli ki bu kavramla ilk defa karþýlaþmýþlar ve düz mantýk, delici alet tornavida, kesici alet de býçak olur diye düþünmüþler. Böyle olunca, otopsi raporundaki kesici-delici alet bulunmuþ oldu.

Bir adet býçak ele geçirilmiþ, yine bir adet kontrol kalemi bulunarak suç aleti olarak alýkonulmuþtur. Adana’daki duruþmada, sanýklardan Zafer’in kendisine tornavida sorulduðu zaman “tornavida deðil , kontrol kalemi” diye yaptýðý düzeltme çok samimi bir ifadeydi ve taktire deðerdi. Bildiðiniz bütün kontrol kalemlerini düþünün... Hangisi 1.5 cm lik yara açabilir. Balta mý bu , olur mu...Kontrol kaleminin kullanma amacýna aykýrý bir büyüklük. Neyse, emniyet görevlisi bilemedi ise, savcý ve hakim de bilemeyecek deðil ya. Basit bir durum çünkü. Ama öyle oldu. Mahkeme kararýnda, kesici alet býçak, delici alet tornavida (yani kontrol kalemi) olarak yerini aldý. Hata olabilir elbette, ancak böyle ciddi bir hatanýn Yargýtay’dan geçmesi beklenemez. Diye düþünerek hata yaptýðýmýzý da öðrendik.

Oysa kesici-delici alet iki ayrý alet deðil tek alettir. Hem kesme hem de delme özelliðine sahiptir. Örneðin bu bir býçaktýr...Hem keser, hem de deler.



Karar:

Bu geliþmeler birþeylerin olumsuz gittiðini gösteriyor. Sanýklarýn çeliþik ve tutarsýz, gerçeðe aykýrý olduðu bangýr bangýr baðýran ifadeleri gerekçe gösterilerek mahkumiyet kararý veriliyor. Kararýn hukuka uygun bulunmamasý kaçýnýlmaz sonuç. Biz de kararý temyiz ediyoruz. Ben ve Nevin Ankara’ya duruþmaya gidiyoruz.

Zaten yazýlý olarak belirttiðimiz çeliþkileri, hatalarý özetliyoruz. Durum kararýn bozulmasýný zorunlu kýlmakta. Ancak, hiçbir sonuçtan kesin emin olunabileceðini düþünmüyoruz.

Duruþma bitiyor ve ayrýlýyoruz.

Kararýn bozulmasýný bekliyoruz ancak, sonuç olumsuz.

Gerekçe:

Maktüle tecavüz edildiðine dair bir bulgunun olmamasý, ona tecavüz edilmediði anlamýna gelmez. Aynen böyle diyor. Hani þüpheden sanýk yararlanýrdý, hani suçsuzluk karine idi...Bir an düþünüyorsun, olay tarihinde var olmayan bir tel örgüye elbise takýlarak yýrtýldýðý kabul edildiðine göre, varsýn þüpheli durumlar sanýk aleyhine yorumlansýn...Hukuku bir kere delmekten zarar olmaz ...Eðer gerçekten hukuk tarihimiz yazýlýr ve böyle olaylar incelenirse, hukuk tarihimize skandal olarak geçecek bir durum karþýsýndayýz. Ýki genç insanýn çektiði eziyetin faturasý ödenemez. Hukuk hatasý demekten öte, hukukun canýna okunmasýna örnek bir durum.

Ýþin en vahim tarafý, ben bu yazýyý yazýyorken, iki adet suçsuz idam mahkumu, demirkapýlar ardýnda çile çekiyor ve onlarýn aileleri, anlayamadýklarý bir oyunun sonunu bekliyorlar telaþla. Bir bilen varsa elbette bana da anlatsýn. Yok, tarihte garip vakalar var ya.... iþte öyle bir þey.



Yasa Yollarý Tükenince

Yasa yollarýný tükettikten, yani temyiz ve karar düzeltme aþamalarýný geçtikten sonra, Ýnsan Haklarý Mahkemesi’ne baþvurabileceðimizi öðrenmiþtik. Ýþin içine Avrupa sözcüðü ve insan haklarý kavramý eklenince akan sular durur. Avrupa Ýnsan Haklarý Mahkemesi bir temyiz mahkemesi deðildir. Kesinleþen kararý bozmak veya deðiþtirmek yolunda karar veremez. Ancak, devleti kusurlu bulursa,(yani bir hak ihlali görürse) tazminata mahkum edebilir. Yargýlamanýn yenilenmesi olasýlýðý var.

Yapýlmasý gereken her þeyi, her savunmayý yapmak zorunluluðu hissederek, Ýnsan Haklarý Mahkemesi’ne baþvurduk. (12 Eylül 1997)

Aradan epey bir zaman geçti. Bir kýsým karþýlýklý yazýþmalar oldu. Sonra. Apo’nun yakalanmasý, yargýlanmasý ve mahkum olmasý süreci yaþandý. Bizimle doðrudan olmasa da dolaylý olarak ilgili geliþmeler yaþandý. Sanýklar Yaþar ve Cüneyt’in dosyalarý Meclis’te ve idam kararýnýn onanmasý beklenmekte iken, Apo dosyasý Meclise gönderildi –veya bu aþamaya gelindi-Ýnsan Haklarý Mahkemesi, Apo’nun idam edilmemesi için tedbir kararý aldý.Böyle bir kararýn alýnabileceðinden haberi olmayan Av. Ahmet, yani ben, (diðer anlatýmla bu gen kardeþiniz) Ýnsan Haklarý Mahkemesi’ne faks çekerek, tedbir kararý talep ettim. Gerekçem ise, baþvuru dosyasýnýn daha eski tarihli olmasý, idam cezasý uygulandýðý taktirde, öncelikle Yaþar ve Cüneyt’in idam edileceði...Bu nedenle, idam cezasýnýn uygulanmamasý için tedbir kararý verilmesi...

Baþvurumuzun yakýn bir gelecekte görüþüleceðine dair 25 Ocak 2000 tarihli yazýyý gönderdiler. Sonra, 5 Nisan 2000 tarihli üst yazý ile, Mahkeme kararý gönderildi.Mahkemenin baþvurunuzu kabul edilemez bulan kararý kesindir....diye belirtildi. Karar metnini Türkçe’ye çevirme gereði duyulmamýþtýr.

Sonra, elimizde hazýr bir ÝHM kararý da varken, gazetenin birine, “bakýn, þöyle bir olay ve böyle belgeler var, zamanlama ilginç gelebilir” dedim. Gazeteci arkadaþ, “her baþvurunun kabul edilmesi mi gerekir” gibi çok bilmiþ bir soru sordu. Ýþin ilginç yaný iþte burada dedim. Adamlarýn umrunda deðil insan haklarý...Ýþte kanýtý...Ýnsan Haklarý Mahkemesine gönderdiðim dosya tam bir hukuk faciasý...ama gördüm ki bu durum onlarý ilgilendirmiyor.Gazeteci arkadaþýn ne düþündüðünü de anlamýþ deðilim...

Peki onlarý ilgilendiren ne...Bölücülük yapmak, etnik ayrýmcýlýk yapmak falan gibi gibi....Sanýklar PKK lý olsaydý, böyle bir balon ortaya atýlsa idi. onlarý daha çok ilgilendirirdi gibi geliyor. Yanýlmak istiyorum. Yanlýþ düþündüðümü düþünmek istiyorum. Ama veriler iyimser deðil.neyse.