Yüce Allah dünya hayatýnda herþeyi zýddýyla birlikte yaratýr. Gece-gündüz, güzel-çirkin, sýcak-soðuk, aydýnlýk-karanlýk, temiz-kirli, yeni-eski, genç-yaþlý, hepsi dünyada bir aradadýr. Tüm bu zýtlýklarýn yaratýlýþ hikmeti ise aralarýnda kýyas yapabilmemiz içindir. Bu yaratýlýþ nedeniyle her þey zýttýyla bilinir. Ýyinin deðeri, kötü ile anlaþýlýr. Herkes iyi olursa, iyinin deðeri bilinmez. Güzellik, çirkinlikle deðer kazanýr.

Sahip olunan bir nimetin gerçek deðeri de genellikle yitirildiðinde daha iyi anlaþýlýr. Bütün nimetlerin gerçek sahibi Yüce Allah’týr. O, mülkün asýl sahibidir; imtihan gereði dilediðine nimeti hesapsýz verir, dilediðinden geri alabilir.

Örneðin saðlýklý olan insan genellikle saðlýðýnýn deðerini tam anlamýyla bilemez. Aðrýsý, acýsý yoksa, kiþi hep ayný þekilde saðlýklý olacaðýný zanneder. Ancak bir hastalýk geldiðinde saðlýklý olmanýn büyük bir nimet ve lütuf olduðunun bilincine varýr.

Dünya geçici ve eksikliklerle dolu bir imtihan mekanýdýr. Allah, insaný üstün özelliklerle yaratmýþ ancak ona acizliðini hatýrlatacak birçok eksiklik vermiþtir. Ýçinde yaþadýðýmýz dünya da kusursuz sistemlerle yaratmasýna raðmen içeriden ve dýþarýdan yüzlerce tehlikeyle doludur. Göktaþlarý, karadelikler, kuyruklu yýldýzlar, atmosferdeki yýkýcý etkileri olan þiddetli rüzgârlar, fýrtýnalar; dünyanýn derinliklerinde ise binlerce derece sýcaklýkta magma tabakasý...

Diðer yandan sýk sýk mal ve can kaybýyla sonuçlanan doðal afet tehlikesi. Bunlarýn hepsi imtihan ortamýnýn gerekleridir. Ýnsan, hiç beklemediði bir anda bu tehlikelerden biriyle karþýlaþabilir; övündüðü fiziksel bir özelliðini, mallarýný ya da yakýnlarýný yitirebilir. Bütün bunlar insanýn, hiçbir þeyin kendi kontrolünde olmadýðýný fark etmesi, Rabb’imiz karþýsýndaki aczini anlayýp boyun eðmesi ve geçici, kusurlu, sonlu dünyaya baðlanmak yerine sonsuz ahirete yönelmesi içindir.

Cennet ise eksikliðin ve fiziksel acizliðin olmadýðý, insanýn arzulayacaðý her þeyin bulunduðu, kusursuz ve sonsuz bir mekandýr. Eðer doðrudan cennette yaratýlmýþ olsaydýk cennetin kýymetini bilemezdik. Eksik ve kusurlu olaný bilmediðimiz için, sahip olduðumuz cennet nimetlerinin de bir anlamý olmazdý. Hiçbir güzellikten yeterince zevk alamazdýk. Ayrýca affedici insaný affediciliði nedeniyle sevemez, nezaketli insaný onore edici güzel sözlerinden dolayý takdir edemezdik. Ýçinde Allah, peygamber aþký taþýyan, Allah yolunda malýný canýný vermiþ, þehitlik mertebesine yükselmiþ insan bulamazdýk. Bütün insanlar birbirine benzeyen, vasat insanlar olurdu. Ýþte bu durumda cenneti de gerçek deðerinde hissedemez, güzellikler benzersiz ve kusursuz olduðu halde haz alamazdýk.

Kur’an’daki Hz. Adem (as)’in kýssasý bu konuda bizim için güzel bir örnektir. Hz. Adem(as) dünyaya gönderilmeden önce cennette yaratýlmýþtý. Kusursuz cennet ortamýnda mükemmel bir yaþam sürerken, Ýblis’in planý da hazýrdý. Birer melek olacaklarýný ve sonsuzluðu elde edecekleri söyleyerek, Hz. Adem’i(as) ve eþini kandýrarak onlarý Allah’ýn buyruðuna isyana sürükledi. Allah’ýn, yaklaþmalarýný yasakladýðý aðaç konusunda onlara vesvese verdi. Ve "Gerçekten ben size öðüt verenlerdenim" diye yemin de etti. Böylece onlarý aldatarak düþürdü. Aðacý tattýklarý anda ise, ayýp yerleri kendilerine beliriverdi ve üzerlerini cennet yapraklarýndan örtmeye baþladýlar. (O zaman) Rableri kendilerine seslendi: "Ben sizi bu aðaçtan menetmemiþ miydim? Ve þeytanýn sizin gerçekten apaçýk bir düþmanýnýz olduðunu söylememiþ miydim? Dediler ki: "Rabbimiz, biz nefislerimize zulmettik, eðer bizi baðýþlamazsan ve esirgemezsen, gerçekten hüsrana uðrayanlardan olacaðýz. (Allah) Dedi ki: "Kiminiz kiminize düþman olarak inin. Yeryüzünde belli bir vakte kadar sizin için bir yerleþim ve meta (geçim) vardýr. Dedi ki: "Orda yaþayacak, orda ölecek ve ordan çýkarýlacaksýnýz." (Araf Suresi, 19-25)

Ardýndan Yüce Allah onlarý dünya boyutuna indirdi. Dünya hayatýný yaþayýp imtihan olduktan ve eðitildikten sonra cennet kapýlarý onlar için açýldý. Eðitimden geçtikten sonra cennete kavuþtuðunda insan, her þeyden zevk alýr. Çünkü acýyý, çileyi, zorluðu tatmýþtýr; zorluk yaþamayan insan gerçek mutluluðu bulamaz.

Allah’ýn imtihaný kusursuzdur. Dünya hayatýndaki eðitim çok önemlidir; yüreði Allah aþkýyla dolu mümin için Allah’tan nimettir, rahmettir. Allah’ýn hoþnutluðunu kazanma yolunda çektiði çileler insaný inceltir; saðlýðýný, þevk ve heyecanýný artýrýr, imanýný derinleþtirir.

Ýmam Rabbani konuyla ilgili olarak þunlarý söyler:

"Ýnsanlar, dünyada, birkaç gün dert çekmeselerdi, Cennetin, ebedi sýhhat ve afiyet nimetlerinin sonsuz lezzetlerinin kýymetini bilmezlerdi. Açlýk çekmeyen, yemeðin lezzetini anlamaz. Acý çekmeyen rahatlýðýn kýymetini bilmez."

Eðer her þey mükemmel yaratýlsaydý, insan, imtihanýn sýrrýný bilemeyecek, Allah’a kul olmasý gerektiðini anlayamayacak, Allah’ýn rýzasýný ve cenneti kazanabilmek için bir çaba içinde olamayacaktý. Pek çok canlý, olaðanüstü koþullarda da son derece dayanýklýyken, insanýn birçok eksiklikle yaratýlmýþ olmasý özel bir hikmet üzeredir. Ýnsan, aczini gördüðünde Rabb’ine daha yakýnlaþýr, her türlü noksanlýktan münezzeh olan Allah’ýn cennetine ulaþabilmek için O’na içten yönelir.

Sonuç Olarak;

Hz.Adem(as) þeytana ve nefsine kanarak yasak aðaca yaklaþtý; karþýlýðýnda aþaðýlara indirildi. O, dünyayý bilmediði için kýyas yapamamýþtý ancak bizler, Allah’ýn tarif edip tanýttýðý cenneti, dünyadaki güzellikler vesilesi ile kýyaslama imkânýna sahibiz.

Ahireti, dünyadaki kavramlarla kýyaslayarak cennetin kusursuz güzelliðini düþünelim, böylece cennet özlemimizi artýralým. Bizi sonsuz azaptan uzaklaþtýracak, Allah’ýn rahmetine ve sonsuz kurtuluþa ulaþtýracak özelliklere sahip olma çabasý içinde olalým.