"100 kiþiye sorduk, 5 popüler cevap arýyoruz" cümlelerinden oluþan yarýþma repliðini hatýrlarsýnýz sanýrým. Bir yarýþma programý ile yaþamýmýza giren, tam unutulmaya yüz tutmuþken bugünlerde bir baþka yarýþma programýyla yeniden gündeme gelen bu kalýplaþmýþ sözleri biz de sorduk.

Kuþkusuz bizim sorumuz, söz konusu yarýþma programýndakiler gibi "parmesan nedir?" ya da "flora ne demektir?" tarzýnda olmadý. Biz tek bir soru sorduk 100 kiþiye. "Yaþamýnýzýn en önemli amacý nedir?" sorusunu yönelttik. Aldýðýmýz cevaplar þöyle oldu:

35 kiþi, "çocuklarýmýn geleceðini garanti altýna almak" dedi.
26 kiþi, "daha iyi bir iþ ve daha çok kazanmak" cevabýný verdi.
14 kiþi, "bir ev sahibi olmak" istediðini söyledi.
13 kiþi, "iyi bir yuva kurmak" dedi.
10 kiþi, "üniversite sýnavýný kazanmak" amacýnda olduðunu söyledi.
2 kiþi ise "sadece hayatý yaþamak" cevabýný verdi.

Þimdi ayný soruyu size yöneltiyorum. "Ne için yaþýyorsunuz, yaþamýnýzýn en önemli amacý nedir?.. Daha iyi bir iþ sahibi olmak, ev-araba satýn almak, yaþamýn tadýný çýkarmak; bunlar mý amacýnýz?

Dünyanýn en zengin insaný olduðunuzu düþünün. Onlarca odalý muhteþem bir evde bile oturuyor olsanýz, ayný anda evinizin yalnýzca bir odasýný kullanýrsýnýz. Gardroplar dolusu giysileriniz de olsa yalnýzca birini giyersiniz. Yemek masanýzda çeþit çeþit yemek de olsa en çok birkaç tabak yiyebilirsiniz.

Dahasý dünya hayatýnda amaç edindiðiniz her þey sonunda yok olacaktýr. Bu geçici ve sonlu olan þeyler, insanýn hedefi olabilir mi?..

Birçok insanýn dünya hayatýndaki koþuþturmasý anlamsýz bir hýrstan kaynaklanýr. Oysa amaç edinilen söz konusu þeyler ne hýrs yapýlacak, ne tutkuyla arzu edilecek, ne de sahip olunduðu için övünülecek þeylerdir. Tümü, "Bilin ki, dünya hayatý ancak bir oyun, ’(eðlence türünden) tutkulu bir oyalama’, bir süs, kendi aranýzda bir övünme (süresi ve konusu), mal ve çocuklarda bir ’çoðalma-tutkusu’dur. Bir yaðmur örneði gibi; onun bitirdiði ekin ekicilerin (veya kafirlerin) hoþuna gitmiþtir, sonra kuruyuverir, bir de bakarsýn ki sapsarý kesilmiþ, sonra o, bir çer-çöp oluvermiþtir. Ahirette ise þiddetli bir azab; Allah’tan bir maðfiret ve bir hoþnutluk (rýza) vardýr. Dünya hayatý, aldanýþ olan bir metadan baþka bir þey deðildir." (Hadid Suresi, 20) ayetindeki ifadeyle, geçici dünya hayatýnýn aldatýcý birer metaýdýr.

Yeryüzünde farklý toplumlardaki birçok insan, yalnýzca bu dünyevi hedefler doðrultusunda yaþam sürer. Oysa insanýn dünyada bulunma amacý bunlarýn hiçbiri deðildir. Ýnsanýn, yaþamýn ve ölümün yaratýlma nedenini Kur’an, "O, amel (davranýþ ve eylem) bakýmýndan hanginizin daha iyi (ve güzel) olacaðýný denemek için ölümü ve hayatý yarattý..." (Mülk Suresi, 2) ayetiyle bildirir.

Dünyevi bu istekler amaç deðil, insanýn yalnýzca Allah’ýn rýzasýný kazanabilmesi için birer araçtýr. Allah’ýn kullarýna bahþettiði nimetlerdir. Okul, iþ, evlilik; yaþamýn tamamý Allah’ýn hoþnutluðu içindir. Büyüklük duygusunu tatmin için dünya hayatýnda baþarý ve kazanç istenmemelidir. Ýnsanýn, ölümü, ahireti, yapayalnýz Rabb’i huzurunda sorgulanacaðýný unutarak kendisine yalnýzca bunlarý amaç edinmesi ve kazandýklarýyla büyüklenmesi büyük yanýlgýdýr.

Nur Suresi 37. ayette “(Öyle) Adamlar ki, ne ticaret, ne alýþ-veriþ onlarý Allah’ý zikretmekten, dosdoðru namazý kýlmaktan ve zekatý vermekten ’tutkuya kaptýrýp alýkoymaz’; onlar, kalplerin ve gözlerin inkýlaba uðrayacaðý (dehþetten allak bullak olacaðý) günden korkarlar.” buyrulur. Kalplerinde Allah korkusu taþýyan insanlarý ticaret, alýþveriþ, okul, evlilik, eðlence hiçbir þey Allah’ý anmaktan alýkoymaz.

Çocuklarýnýn sýnav sonucunda iyi bir üniversiteyi kazanmasý bazý anne babalar için çok büyük bir olaydýr. Çocuklarý, dostlarýnýn çocuklarýndan daha iyi bir yeri kazandýðý için bambaþka bir ruh haline bürünür, herkesi geçmiþ olmanýn, ezmiþ olmanýn heyecanýný yaþarlar. Daha ’büyük’ olmaktan, diðer insanlarýn kendilerine hasetle bakmalarýndan büyük zevk alýrlar.

Oysa dünya hayatý bir "kuþluk vakti" kadar kýsadýr: göz açýp kapayýncaya kadar geçer. Hýrsla ve tutkuyla nefsani hedeflere yönelen kiþinin bilmediði bir baþka gerçek daha vardýr. Allah’a iman etmediði sürece asla gerçek mutluluk ve huzuru bulamaz. Sýnýr tanýmaz ve bitmek tükenmek bilmez tutkulara sahip olan nefis asla tatmin olmaz. Sürekli insandan yer, çalar, doymak bilmez. Hep daha iyisini, hep daha mükemmelini ister. Sahip olduðu hiçbir þey onu mutlu etmez. Kiþi bu çarpýk görüþleri nedeniyle hep mutsuzdur; acý, korku ve gerilim içinde yaþam sürer. Tek kurtuluþ yolu Allah’a sýðýnmaktýr. Kur’an bu sýrrý da verir; yalnýzca Allah’a yönelenlerin kalplerinin huzuru bulabileceðini bildirir:

Bunlar, iman edenler ve kalpleri Allah’ýn zikriyle mutmain olanlardýr. Haberiniz olsun; kalpler yalnýzca Allah’ýn zikriyle mutmain olur. (Rad Suresi, 28)

Dünya, istek ve tutkularýn gerçekleþtirileceði bir yer deðildir. Vicdanlý insanlar Rabb’lerine yakýn olma konusunda samimi bir istek duyarlar. Ölümün yakýnlýðýný, cennet ve cehennemi sýk sýk düþünürler. Davranýþlarýnýn her zaman Kur’an ahlakýna uygun olmasýna titizlik gösterirler. Ve derler ki: "Þüphesiz benim namazým, ibadetlerim, dirimim ve ölümüm alemlerin Rabbi olan Allah’ýndýr." (Enam Suresi, 162)

Hastalýk, acizlik, zorluklar ve her an gerçekleþebilecek olan ölüme raðmen insanýn sahte, parýltýlý dünyayý ve onun çekici süslerini amaç edinmesi, ömrünü bunlarýn peþinde koþarak geçirmesi ne büyük aldanýþtýr.