CMK
Madde 102 - (1) (Değişik fıkra: 06.12.2006 - 5560 S.K./18. md.)(**) Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok bir yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek altı ay daha uzatılabilir.
(2) Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam üç yılı geçemez.
(3) Bu maddede öngörülen uzatma kararları, Cumhuriyet savcısının, şüpheli veya sanık ile müdafiinin görüşleri alındıktan sonra verilir.(*)

          Ağır ceza mahkemesi görevine giren işlerde “tutukluluk süresi en çok iki yıldır”. Bu süre zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir. Uzatma süresi toplam üç yılı geçemez.

          Çözümlenmesi gereken problem şu…Zorunlu hal nedir. Hangi durumlar zorunlu hal kabul edilecek. Bütün mahkeme kararlarında olması gerektiği gibi, bunun da gerekçeli olması gerekiyor.

          İkinci soru da, uzatma süresi toplam üç yılı geçemez derken, üç yıl , olabilecek toplam tutukluluk süresi midir, yoksa iki yıl üzerine yapılabilecek uzatma süresinin toplamı mıdır.

          Uzun tutukluluk durumu, fiilen ceza niteliğinde olduğundan, sanık aleyhine yorumlanması mümkün değildir. Suçsuzluğu karine olan kişinin, tutukluluk durumu, yorum ile uzatılamaz. Yorum ile ceza verilmesi niteliğindedir, bu nedenle yasal değildir.

          Peki tutukluluk iki döneme ayrılıp, normal tutukluk ve hükmen tutukluluk olarak ayrılabilir mi.. Hüküm sabit olana kadar yani Yargıtay’ca onanıp kesinleşene kadar, suçsuzluk karinesi devam eder. Yerel mahkemenin mahkumiyet kararı, farklı cins bir tutukluluk olarak yorumlanamaz. Suçsuzluk karinesi devam etmektedir.

          Kararın onanmasına karar veren daire, gerekçeli kararını yazmadan önce, veya vereceği karar ile , tutukluluğun devamına karar verebilir. Bu karar temyiz mahkemesi kararıdır. Yerel mahkeme, yasal süre ile bağlıdır.

          Ağır ceza mahkemeleri, toplam üç yıldan fazla tutukluluk kararı uygulayamaz.