..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Gerçeðin dili çok yalýn. -Euripides
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




4 Þubat 2016
Manaca Sahiplik 2  
Bayram Kaya
Devami yazý.


:GJB:
Köleci mana anlayýþý; ilahi mana anlayýþý ve totemi mana anlayýþý müktesebatlarýný tepe tepe kullandý. Fakat köleci sistem kendisinden önceki sistemi yok saydý. Geçmiþin üzerine "þimdideki olup bitenler zaten ezelden beri böyleydi" diye, geçmiþin üzerine bir kýlýftý mana anlamý çektiler.

Köleci sistemin "þimdideki olup bitenler” dediði þey; özel mal-mülk sahibi ve köle sahibi oluþla köleyi ve zenginliðin yoksulluðu hükmetmesi olan bu süreci, bu þekil takdir edilen anlayýþla kabul etmek demekti. Devir alýnan yapýda özel mal, mülk sahipliði yoktu.

Köleci sistem içinde olduðu ve mülkün her iliþkiye temel yapýldýðý durumlu mana anlayýþýný kendi öncesindeki atalar yoluna göre çeliþmesini, bir türlü izah eden, olumlanýþla meþrulaþamýyorlardý.

Ýþte bu özel mülkiyetçi, köleci baský karþýsýnda, mülk sahiplerinin düþman kardeþler gibi mülksüzlerle yüz yüze kalmasý ortamý geriyordu. Yerleþmekte olan köleci sürecin iman mutabakatý; "þimdideki olup bitenler, ezelden beri böyleydi" demenin inandýrmasýný; kendisinin meþrulaþma ve olumlaþmasýna dayanak yapacaktý.

Yeni mana anlayýþý da totemi mana gibi gizlide kalan bir manadý gücün, mana anlatmasýna dönerek mal mülk sahibi olanlarýn hukuki hali; bir gücün malý mülkü dilediðine dilediði gibi vermesi, anlayýþý içinde mana edildi. Köleci iman, iþte bu takdirli oluþu sembolize ediyordu.

Anamalcý sistem, köleci mana anlayýþýnýn gizli açýk destekçisi ve sürdürücüsüdür. Ve köleci mana anlayýþý üzerine baðdaþ kurup oturmakla; anamalcý mana anlayýþýna yeni yen giyiniþler yaptýrýr.

Söz gelimi; demokrasi, yardýmlaþma þu bu anamalcý sistemin kendi tasallutunun, kendi üzerine bir fren etkili mana iliþkisi olmaktan öte bir þey deðildir.

Anamalcýlýk; kârý kutsayan, kar yapmayý merkeze alan post modern bir köleci mana anlayýþý olmakla; geliþmeyi ve sefaleti alabildiðine büyüten yapýnýn anlayýþýdýr.

Anamalcýlýðýn (kapitalizmin) yükselen yýldýzý "býrakýnýz geçsinler býrakýnýz yapsýnlar" deyiþiyle; serbest pazar ekonomisidir. Kâr hýrsý emek gücü burcunun merkezinde direk geçerek, Güneþ ve Ay tutulumu etkisi nedenle, kendisini pek güzel gizleyip; gizlilik manasý içinde görünmezleþerek kaderleri var edip, zenginlik ve fakirlik kaderini hayli etkilemektedir!

Tüm sosyal yapýlarýn merkezinde mana anlayýþý vardý. Mana anlayýþý empatiyi fark ederek sence olan tutumu, benci; benci olan tutumu da sence yapma baþarýsýný göstermekle süreci düzenli ve kararlý yapmýþtý. Mana anlayýþýnýn esasýnda çýkarýmý yapýlan anlayýþýn içinde; kendi ve kendi gibilerin yararýný da ifade etmenin kurallaþmasý vardý.

Siz totem gruba aittiniz. Totem grup ta size aitti. Böylece grup, her birinizin sahipliðiydi. Sahipliðiniz kadar bir payla grup ta size ait olmaktaydý. Grup ta sizin sahibinizdi.

Bu sahiplik bir kral, bir egemen sahipliði gibi hükmeden bir sahiplik olmayýp; aitlerinizi kendinizle eþleyip; doyurulmasýnda, barýnmasýnda vs. onlarý kendinizle; kendinizi onlarla bir ve eþ, kýlmadaki sahiplikti.

Yani bu sahiplik; keyfinize göre hükmeden, buyuran, yaptýran, sahiplik olmayýp; birlikte davranan totem alan içi sosyal yapýyý bir vücut gibi davrandýrýp; saðlamalarýný kiþi olarak özel tükettirmeye yükümsen oluþla pay edendi sahiplikti.

Kýsacasý bu sahiplik tek yanlý olmayan bir yararlaným ve iþbirliðinden gerektirmenin sahipliðiydi. Totem eþlerinizle sýnýrlý sonlu sahiplikti. Yekvücut olmanýn mana anlayýþýndan kaynaklý olmanýn sahipliðiydi.

Aitlerinizi kendiniz gibi sayýp, kendinizin; kendinize davranmasý gibi bir sahiplikle onlara özen gösteriþti. Sahipliðinizdekilerin yasasýný, tüzel oluþunu, gelenek olan kültürünü, kendinizle bilip, o aitliði kendinizle özdeþleþip, savunmak; onlardan sorumlu olmaktý.

Onlarýn da beliriminden sorulur olmaktý, bu sahiplik. Bu keyfiyet her bir aitte için böyle olup; karþýlýklý yükümlenme olmaktýr bu. Bu sahiplik ve sahipleniliþ gücünün üzerinizdeki mana etkisi büyüseldir. Tüzelin oluþa katýlýþ ve tüzel oluþtu bu.

Ýþte totem yasa bu yükümlülükle özdeþleþen baðlaþýklýðýn ortaya koyduðu süreç oluþtu. Sizden sorumluydular. Siz de totem gruba ve totem yasayla, grubun her birinden sorumluydunuz.

Sahip oluþunuz kolektif, yükümlersen ve tüzel sahiplik olmaktan öteye, bir keyfiyet ve tasarruf deðildi. Siz gruptan sorumluydunuz. Grup ta sizden sorumluydu. Bu tutum ve yükümlenme, sürü yaþamda olmayan bir tutum olmayý akýl ediþ kýlmakla baðlaþmaydý.

Totem grup içinde eski günlerdeki gibi sürü gücünün büyük oluþ çekimine kapýlmýyordunuz. Totemi mana eksenli alanýn içinde seslendirilmekle yüküm edilen angajmanlara sahiplikle; bu totem etkiye riayet ediyordunuz. Küçük alan içi paslaþmayla, iletime gücüyle bir mana ifade ediyordunuz.

Daha sonrasýnda da totemi alan içinde oturmuþ; tutumu, gelenekleri edinilmiþ; size göre gayet olaðan ve böyle olmasý gereken kutsal, akýlcý bir ortam içine doðuyordunuz! Ýçine doðduðunuz yapýnýn alan etkisi olan sosyal öðrenmeyle de, sürecin içindeki akýþa katýlýyordunuz. Katýlmak demeyelim de, totemi alanlý akýþa kendinizi koyu veriyordunuz.

Burada þunu vurgulayým ki bu sahiplik bencilce sahip olma tutum ve davranýþ olan duyguyu çoktan aþmýþ olup; özgecil bir tutum oluþla gruba paylaþtýran grubu gözeten daðýlýmla sosyal gecikmelerinden sonra sabýr içinde saðlatýlana, bir sahiplikti. Bu bir önceki döneme göre çok geliþmiþ bir aþama ve düzlem oluþun kültürünü üretmesiydi.

Kýsaca totem aitlik içindeki sahiplik; homojen, grubunu ortaklaþtýran ve totem grup aitliðini kotarýr olan, kaynaðý atalar gücü olan totemi mana anlamalý bir sahipleniþti.

Ýlahi sahiplik olan mana anlamasý ittifaký ortaklaþtýran; çeþitli üretim nesnesini üreten; takasý ortaya koyan, heterojen olmayý yeðleyiþle, dýþa açýlýp temas kurmaca bir mana anlayýþýnýn sahipliðidir.

Köleci sahiplik kendisine aktarýlan süreci ters yüz edip; herkesin kendi baþýnýn çaresine baktýðý ve mülkün mana temeli yapýldýðý, insanlarýn köleleþtirildiði; kimine keyfi ve hesapsýz mal verilip; kimine de mal verilmeyerek sabýrlarýnýn sýnavdan geçirildiði bir mana anlamasýnýn sahipliði oluþla; yapý yine heterojendir.

Totem dönemin inancý vardý. Ama imaný yoktu. Ýttifaký dönem totem dönemden aktarýlan sosyal geleneðin kültürüne karþý, totem döneme göre kendi ittifaký kültür uygarlýðýnýn manifestosunu korumak zorundaydý. Bu yüzden ittifaký öðreti totem kültüre karþý iman oluþla ezberlenip kabul ediliyordu.

Totem kültürle ittifaký kültürün arasýnda melezlere kapalý olan kýsa bir yaþanmýþlýk oluþmuþtu. Bu araya girme zamandan ötürü anlatýlan totem kültür, ittifaký kültür içindeki melezin kendisine açýk açýk gelmiyordu.

Açýk açýk olan ittifakýn imaný, açýk imanýn zýttý olan açýk açýk olmayan imaný da yansýtmýþtý. Köleci dönem en çok ta açýk açýk olmayan imanýn yansýmasýný biçimleyip; köleci imanýnýn ana hipotezi yapacaktý. Köleci yapý ittifaký kültüre karþý, köleci kültürü varoluþu pahasýna iman edip savunacaktý.

Köleci dönemde, açýk açýk olmayan meþruiyet eþme olan mana kaynaðýnýn sözlerine iman etmek, insanlarýn eline verilmiþti. Ýnsanlarýn eline verilen köleci öðretiyle insanlarýn büyük bölümü sisteme köle olmuþtu. Köleci teslimiyetin sahibi olan köleler; asýl ellerinde olan emeði; emek ürünlerini; çalýþma güçlerini; mal mülk sahibi olan efendilerinin ellerine teslim etmiþlerdi.

Daha doðrusu köleci manadý inþanýn sözcüleri de mal-mülk sahiplerinden oluþla; açýk seçiktiler. Ne var ki güç sahibi olan mal mülk sahipleri de, kendi sahibi olduklarý mülkün tapusunu kendi kendilerine alamýyorlardý. Zilliyeti, kendi üzerlerinde olan bir mana gücünün keyfi lütfuyla izah etmek zorunda kaldýlar. Bu izah görünenin görünmez olmasýndaki diðer bir sair katký yansýmaydý.

Bu oluþma günümüzdeki kooperatiflerin ilk toplantýsýnda geçici divan oluþturup, kooperatif sürecini devir alacak olan asýl divan üyelerini oluþturup, kendilerini fesih etme gibi bir þeydi. Görünmez olanýn mal mülk sahibi olmasý, böylesi geçici bir takdir edicinin takdiri olmakla canlý kanlý mal-mülk sahiplerinin üzerine de hükümran olan bir ikili mana anlamasý kullanýmýný ortaya koymuþtu.




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.