Ortam çeþitliliðinin ilki doðaydý. Doðanýn kendisiydi. Ýkinci ortam çeþitliliði hayattý. Sosyo toplumlardý. Sosyal toplumsal özne ve sosyo toplumsa bilinçti. Özne ve öznel bilinçti. Üreten sosyo toplumla özne-nesnel çeþitlilikti.

Kiþi-kiþi iliþkisini verecek baðlanýmýn ilk kuralý, bir kiþi diðer kiþi yanýna gelirken fevri davranýþýn etkin oluþu ile deðil, “ortaklaþan duygu ve davranýþla yaklaþýr” olacaktý. Buna sosyo kolektif neden; ya da sosyo kolektif yaklaþmalý baðlaným, diyoruz.

Sosyo toplumsa yaþamla karþýmýza "birbirinin eksiðini tamamlayan ortaklaþan öznel anlama" çýkacaktýr. Yani kiþinin günlük zorunluluklarý olan karþýlanmalar diðer kiþiler üzerinde, birbirini tamamlayan eylem aktlarýna dönüþecektir.

Ortaklaþma, sosyo toplum olmanýn çekim bað enerjisini veren eylemdi. Buna bir ayraç açayým. Kuantum fizikte bir oluþumu veya bir belireni; parçacýk ve dalgalanmanýn ikili kesikli sürekliliði olukla düþüneceðiz.

Kuantum fizik dalgalanmasý içinde parçacýk yüksek potansiyelli tepe enerjisiyle en az enerji durumlu zýt tepe deðer olan çukurun dalgasý ile bölünüp, parçalý yapýlýr. Elektron gibi kuantum parça sýçrar.

Sýçrama dalgasý ortamý gerer. Ortamý sündürür. Sýçrayan germe hareketi ve germenin biçimi ortamý bölüklü, parçalý yapar. Bölünen parçalar birleþmeye, bölüðünü tamamlanmaya eðimle bir çekim, bir geri çaðýrýlma bir çaðrýþým hareketidirler.

Kýsacasý tepenin yüksek enerjisi, çukurun düþük enerjisini tamamlar. Çukur tepenin düþen enerjisiyle dolarken tepenin boþalma yapmasý gereken eksiðini tamamlar.

Bu nedenle her tepeye bir çukur; her çukura bir tepe enerjisini ortaklaþacak eðim birbirine karþýlýk bir tamlayan eylemle birbirine alan etkisi olmakla gelirler. Tepe çukur gibi nicel dönüþümlerle enerji ortaklaþmasý yapmak, var oluþun özüdür.

Kuantum ortaklaþmasý üç boyutlu atom düzenli madde, bambaþka düzey ve düzlem iliþkileridir. Biri diðerindendir. Diðeri de biriyledir. Birbirine indirgenemez. Yeni özellikle yeni baðýntý olurlar. Kuantum ortaklaþma makro dünyada atom yapýlar ortaklaþmasýydý.

Atom yapýlar da kimya ile moleküler ortaklaþmaydý. Atomdan moleküller, biyoloji ile biyolojik ortaklaþmaydý. Ve atom moleküllü biyolojik varlýklar da dýþta birbirine bað enerjisi yapacak çeþitlilikle; beslenme, savunma, güvenlik gibi bað yapýcý baðlanma yasalarýyla sosyo toplum içindeydiler.

Ve atom moleküllü kimi biyolojik varlýklar sosyo topluma göre davranýþ içindeydi. Ve bu tür belirme çeþitliliði içinde sosyo toplumun özne-nesnel ortaklaþmasýna dönüþürler.

Ýki boyut en boy yönlü potansiyel enerji atýmlarýndan oluþur. Ýki boyutlu yüzey geriliminin ortaklaþmasýydý. Her bir iki boyut a ve b simgesiyle eþleþtirilirse; zýt gerilimi (a.b) olur.

Ya da iki boyutlu yüzeyin en boy ayýrtý birbirine eþit bir a sayýsý ile eþleþirse yüzey gerilim (a.a) veya a kare olur. Ýkinci boyut yükseklik dalgalý tomurcuklanma hareketiyle yeni ve üçüncü boyut gerilmesiyle karmaþan, ortaklaþma olur.

Böylece (a.a) kare olan iki boyutlu dinamiðin gerilme yüzeyi, ikinci kez üssel devimli karmaþýk bir dinamiðin yüzey alan gerilmeleri, ortaklaþmasýna dönüþür.

Ýki boyutlu yüzey alaný, üçüncü boyuta alan geçiþi yapar. Parçalanmanýn sünen, çeken büküm hareketleri nedenle iki boyutlu yüzey, Ýki boyuta tomurcuklanan yükseklik, derinlik dediðimiz üçüncü ayýrt; iki boyuta hacim veya oylum özelliði katar.

Ýki boyut içinde beliremeyen hacim üçüncü boyutla belirir. A, b olan iki boyuta þimdi de c olan üçüncü bir ayýrt eklenir. (a.b) olan yüzey gerilimi þimdi [a.b.c] olup iç hacimle gerilime dönüþür. Üç ayýrt birbirine eþit sayý ise hacim gerilmesi(a.a.a) olmakla, a küptür.

Ýki boyutlu yüzey alan fiziði üçüncü boyutun üzerine kapanýp kývýrmakla yüzey alaný bir de hacim gerilmesine uðrar.

Ýki boyutlu yüzey alaný içinde iki tane ayýrt gerilmesinin ortaklaþmasý vardý. Üçüncü ayýrtý da ortaklaþan iki boyutlu yüzey; türlü durum ve yüzeyle hacim üzerine katlanýr, kývrýlýr, bükülür yuvarlanýr.

Derinlik ayýrtý yüzey gerilimli alaný, iç hacim üzerine kýrýþtýrtan bir kaplamayla yüzey alaný hacmi örter. Böylece yüzey alaný gerilme olan devinme uzay zaman hacmi sýnýrlayan bir biçim ve belirliliðe dönüþür.

Ýkinci duruma, üçüncü durumun olanaðý ile giriþen üç boyutlu devinmeler, iki boyutlu yüzey gerilim hareketi ile üçüncü boyutun hacim gerilim hareketleri arasýndaki ölçüþen zamaný verdiler.