Yüksek tepeden, patikanýn geniþleyip iki tarafý renkli çiçekler ve bodur aðaçlarla çevrili, küçük taþlarla döþeli olan yolu her gördüðünde, buranýn kendiliðinden oluþmuþ doðal bir bahçe görünümünü nasýl aldýðýna bir türlü akýl erdiremiyordu yaþlý bilge. Halbuki sekiz yüz yýldan fazladýr orada oturuyor ve her gün düzenli olarak o manzarayý izliyordu. Bu küçük maðara ve yüksek tepenin ziyaretçilerinin kim olduðu, ne zaman geleceði, neler soracaðý gibi her þeyi bilmekten sýkýlmýþtý aslýnda.

Ýki yanýnda kalýn gövdeli meþe aðaçlarýnýn dizildiði kýzýl topraklý yolu, büyük yeþil kayayý ve gün batýmýný arkasýn alýp günlerce yürümesi gerektiðini.

Bilge nasýl birisiydi acaba? Nasýl biliyordu her þeyi? Asýl önemlisi madem soruyu da cevabý da biliyordu neden insanlarýn gelip sormasýný bekliyordu? Hadi gelmelerini bekliyordu beklemesine de sormalarýný neden bekliyordur ki? Acaba bilge onun sorusunu da biliyor muydu? Ya sorunun cevabýný...? Gün aðardý.

2 gün önce

Neredeyse iki gündür yürüyor olmasýna karþýn nasýl bu kadar az yorulduðunu düþünüyordu adam. Bir yandan da bilgeye sormayý düþündüðü soruyu nasýl sormasý gerektiðini. Acaba bilgenin vereceði cevap onun için yeterli olacak mýydý? Bir yandan bilgeliðine baþvurmaya gittiði adamý yargýlýyor, bir yandan da yürümeye devam ediyordu. Endiþeli bir gülümseme ile durumun ironisine kaptýrdý kendini. Ayaklarýnýn sýzladýðýný hissetti birden. Bunu bilgeye olan inancýnýn zayýflamasýna baðlayýp biraz dinlenmeye ve bilgeye duyduðu inancý artýk sorgulamamaya karar verip yolun kenarýndaki bir aðacýn gölgesine oturdu.

Az evvel yürüdüðü yolun yerinde eðimli bir arazide ve arazinin eðimine boyun eðmiþ olmasýna karþýn hiç bir tarafa akmayan bir nehir, nehrin üzerinde her iki tarafa da rastgele yüzen aðaç parçalarý vardý artýk. Rüzgar sanki tam tepeden yere doðru esmekte idi. Kafasý karýþtý adamýn. Mor gövdeli, bariz bir biçimde sapsarý renkli dallarý olan olaðandýþý bir aðacýn ince uzun dalýnýn ortasýndan adamýn o güne dek hiç görmediði güzellikte bir kuþ havalanýp adamýn asasýný tutuðu sað elinin üzerine kondu ve “Merhaba Ahmet bey Kaf daðýnýn tepesindeki bilgeye mi gidiyorsunuz yoksa” diye sordu. Etraf o kadar þaþýrtýcýydý ki adam bu kuþun ne güzelliðine ne de konuþmasýna þaþýrabildi doðrusu. Evet dercesine baþýný sallayabildi sadece. Kuþ gülümseyerek devam etti konuþmaya. “Þimdi sen bilgeye gideceksin, soracak sorularýn var kafanda ama sadece bir tanesini sorabileceðini biliyorsun deðil mi?” Evet dedi adam. Ama kafamdaki sorularý yol boyunca düþünecek ve gidene kadar en önemlisini bulacaktým. Yolun yarýsýndan fazlasýný bitirmeme raðmen hala hangisini sormam gerektiðinden emin deðilim.

“Peki biraz yardým ister misin?” dedi kuþ. Adam yine baþýný sallayarak onayladý. Anlatmaya baþladý kuþ adama. “Ýnsanlar bilgeyi yüzlerce yýldýr ziyaret ederler ve ona bilmek istediklerini sorarlar. O da onlara sorduklarý her sorunun cevabýný verir. Hem de doðru cevabý verir. O her þeyi bilir. Ama benim anlamadýðým bilgeye neyi sorman gerektiðini sen nereden bileceksin?” Adam ne demek nereden bileceksin? Diyerek çýkýþtý. Hayat seni bazen sorularla baþ baþa býrakýr ve sen de bunlarýn cevabýný ararsýn. Bulamayýnca da bilgeye veya baþka rehberlere yönelirsin. Bunu anlamayacak ne var?

Kuþ tekrar adama alaycý bir tavýrla baktý ve “Þimdi sen hayatýn sana sorduðu sorulardan birisini bilgeye sormak için onca yolu kat ettin ve etmeye devam edeceksin? Ya bilge cevabý bilmiyorsa, ya da sana verdiði cevap doðru deðilse. Sen bunu asla bilemeyeceksin”. Adam kuþa tam itiraz etmeye yeltenecekken kuþ tekrar söze baþladý “Bak sen önce doðdun sonra büyüdün, her ölümlü gibi öleceksin. Yani her þeyin bir sýrasý ve zamaný yani bir oluþ biçimi vardýr. Siz insanlarýn bence hatasý bu. Sadece siz insanlar cevaplarý ve bu cevaplarýn doðruluðunu sorulardan daha çok önemsersiniz. Ama aslolan sorulardýr. Soru olmadan cevap olmaz. Yani sorular cevaplardan daha önemlidir. Madem hayat daha önemli olaný, yani soruyu ayaðýnýza kadar getiriyor. Siz neden kolay olan yani cevabý için bu kadar zahmete giriyorsunuz? Sorunun doðruluðu, neden sorulduðu, neden sana sorulduðu daha önemlidir. Ve siz insanlar cevaplarý sorulardan daha çok önemsemekle kalmaz bazen sýrf istediðiniz cevabý alabilmek için soruyu deðiþtirir ya da çarpýtýrsýnýz. Mesela Siz Ahmet bey bilgeye gitmek üzere yola çýkmýþsýnýz ama daha ne soracaðýnýza karar vermemiþsiniz. Þimdi lütfen söyleyin bana; alacaðýnýzý tahmin ettiðiniz cevap hoþunuza gitmeyeceði için mi soruya kesin karar vermediniz yoksa?” Ahmet bey yine bakýþlarý ile onaylar ama bu sefer mahcup bir ifadeyle üstelik.

1 gün önce

Ahmet bey gördüðü rüyadan çok etkilenmiþti. Etraf yine normale dönmüþ o acayip renkteki aðaçlar ve akmayan nehir yerini yine kýzýl topraklý yola býrakmýþtý. Bir an geri dönmeyi geçirse de aklýndan hemen vazgeçti. Rüyasýndaki kuþun ne demek istediðini anlamýþtý. Soru varsa cevap da vardý. Hem de sorunun içerisindeydi bu cevap. Üstelik gizli de deðildi. Zira “bilmiyorum” da bir soruya cevap olarak verildiðinde en az doðru cevap kadar mantýklý ve geçerli idi. Gerçekten kuþun demek istediðini kavradýðýnda bilgeliðin cevaplarý bilmek deðil doðru sorularý bulmak ve sormak olduðunu anladý. Yolu azalmýþtý. Yine biraz dinlenmeye karar verdi ama bu sefer uyanýk kalmaya niyetliydi.

O gün     

Bilge patikanýn geniþleyip kendisini nasýl bu kadar güzel olduðu konusunda hep hayrete düþüren taþ döþeli yola bakarken birinin geldiðini gördü ve irkildi. Yüzyýllardýr ilk defa gelen birini önceden bilmiyor ve tesadüfen görüyordu. Aklýna oraya gönderilirken söylenen söz geldi. “Bir gün biri sana gelip gerçek bir soru soracak ve o senin mesainin son günü olacak. Üstelik cevabýný da veremeyeceksin o sorunun ” Bir parça hüzne kapýldý ve adamýn aðýr aksak ilerleyip bulunduðu tepeye yaklaþmasýný seyretti bir müddet.

     Maðaranýn önüne gelen adam bilgeye gülümseyerek baktý, yavaþ gelmiþ olmasýna raðmen nefes nefeseydi. Biraz soluklandýktan sonra bilgenin yüzüne büyük bir saygýyla bakarak bir þey sorabilir miyim dedi ve bekledi.

Bilge gözlerindeki meraký gizlemeye çalýþarak sor bile diyemeden baþýný sallayarak onay verdi misafirine.

Adam sorusunu sordu usulca.

- Ey ulu bilgem acaba sizin için yapabileceðim bir þey var mý ?