Bizim derginin kuruluþ yýldönümü þerefine verilen kokteylde rastladýðým delikanlýdan söz etmek istiyorum size, sayýn okurlarým.
Çoðunluðu ihtiyar olan konuklarýn arasýndan bu güzel delikanlýyý seçmekte gözlerim zorluk çekmedi (yakýþýklý deðil, güzel; çoklarý bu ikisinin ayýrdýna varmayý bilmez). Hiçbir gösterisini izlememiþ olmakla birlikte þur’da-bur’da gördüðüm resimlerinden, kendisiyle ilgili olarak iþittiðim methiyelerden gýyabýnda zaten tanýyordum bu dansçý genci. Yurt içi ve dýþýndaki baþarýlarýný duymayan kaldý mý ki... Hiç ilgilenmeyenlere bile dansý sevdirdiðini biliyorum. Ayrýca daha bambaþka ilgi alanlarý olduðunu gazetelerden birinde; üstünkörü göz attýðým röportajýnda okuduðumu hatýrlýyorum.
Benden yana geldiðini görünce dayanamadým, karþýlýk verdim (çoðu zaman benim gibi ihtiyarlar, gençlere karþý ilk selâm veren taraf olmaktan imtina ederler). Alýþýlmadýk ölçüde bir sýcakkanlýlýk ve güleryüzle elimi sýkýp iltifatlarda bulunan bu gençle ayaküstü de olsa sohbet etme bahtiyarlýðýna eriþtiðimi düþünüyorum þimdi.
Haným arkadaþýna refakatçi olarak gelmiþ kokteyle. Bana karþý olan sitayiþkâr tavrýnýn sahte olmadýðý fikrini edinmek benim için sevindiriciydi: yazýlarýmý gerçekten okuduðunu anladým.
“Gösterilerinizi izleme fýrsatý bulamadým ama, dansta yeni bir çýðýr açtýðýnýzý söylüyorlar” dedim. Bunu reddederek mealen þöyle dedi:
“Bunun gibi, birþeylerin sentezini yapmaya çalýþtýðýmý söyleyenler de var. Böyle bir teþebbüs içinde deðilim. Siz de bilirsiniz ki sanat, kendini ifade etme arzusundan doðar. Þayet kendimi resim yaparak daha iyi ifade edebileceðimi düþünseydim resim yapardým. Müzikle yahut gösteri sanatlarýnýn herhangi biriyle bunu yapabileceðime inansaydým o yolu seçerdim. Gelin görün ki kendimi ifade etmeyi en iyi becerebildiðim konu, dans... Gördüðünüz gibi ben sadece kendimi ifade etme arzusundayým. Konuþmak bunun en kolay ve kestirme yoludur, ancak bu her zaman yeterli deðildir. Siz de yazýlarýnýzla, þiirlerinizle bu beklentiyi dile getirmiyor musunuz?”
Genç dostumun güzel gözlerine bakarken böyle bir olgunlukla karþýlaþacaðýmý açýkçasý pek ummamýþtým. Bu kibar ve baþarýlý delikanlýyý tebrik etmek istedim:
“Ülkemizin Batýlý yüzünü temsil ediyorsunuz, sizi kutlarým.”
Önce irkilip soðuk ve þaþkýn bakýþlarla beni bir an süzdükten sonra zarafetinden ve güleryüzlülüðünden hiçbir þey yitirmeden karþýlýk verdi:
“Ben duygu ve düþüncelerimle açýkça bir Doðuluyum. Türkiye’nin deðil fakat Dünya’nýn doðusundan... Batýlý, meslek hayatýnda, bir alanda uzmanlaþýp bütün ömrünü o iþle geçirip bundan para kazanmak ister. Doðulununsa hayat yelpazesi geniþtir. O, hayatta pekçok iþte, pekçok uðraþýda bulunmak ister.
“Batýlý, mesleðinde profesyonelken; Doðulu için bu sözkonusu deðildir. O iþine, uðraþýna da gönül baðýyla baðlýdýr; iliþkilerinin arasýna parayý sokmaz.
“Biliyor musunuz, bugün anlam daralmasýna uðramasýna raðmen “ilim” sözcüðüyle Doðulular çok þey ifade ederler: Maneviyatla birlikte bilim ve sanat gibi düþünsel ve duygusal faaliyetlerin tümü bunun içindedir. Otantik Doðu’da bir kiþinin “âlim” sýfatýný haiz olabilmesi için bunlarýn tümüyle ilgilenmesi gerekir. Ýþte bu yüzden bir Doðulu matematikçi ayný zamanda bir þairdir, bir hukukçu ayný zamanda ediptir. Din bilgini astronomiye de hakimdir. Ben de hayatta bunu düstur edindim ve bunun için çalýþýyorum.”
Tanýþmaktan büyük memnuniyet duyduðum bu genç dostum, sözlerinin sonunda üzerinde çalýþtýðý sanat felsefesine iliþkin kitabýndan söz etti.
Ünlü bir edibe, ressam ve felsefeci olan haným arkadaþýyla da kýsa bir sohbet imkâný buldum. Daha sonra vedalaþarak, ihtiyar davetliler arasýnda pýrýl pýrýl parlayan bu genç çifte son bir kez gýpta ile bakýp kuytulara çekildim.