Vefatının 67. Yılında Ziya Osman Saba’ Yı Rahmetle Anıyoruz...

Bu gün 30 Ocak 2021; 1910 ilâ 1957 yılları arasına sıkışan 47 senelik kısacık hayatında, Türk Şiiri’ ne “nev’ i şahsına münhasır “ mısraları ile damgasını vuran Ziya Osman Saba’ nın 64. Ölüm yıldönümü.
Daha sekiz yaşında iken annesinin vefâtı sebebiyle Galatasaray Lisesi’nde yatılı olarak kaydettirilir. Galatasaray’ daki mezuniyetinden sonra, Hukuk Fakültesini de bitiren, Arapça ve Farsça dillerine de vâkıf olan şairimizin, asıl mesleği avukatlık olmasına rağmen, bu konuda mesai verdiğine dair bir bilgiye sahip değiliz.
Daha lise yıllarında başladığı şiirlerini 1927 yılında Servet-i Fünûn Dergisi’ nde yayınlamaya başlar. 1928 yılında ise Yaşar Nabi Nayır, Sabri Esat Siyavuşgil, Muammer Lütfi Bahşi, Kenan Hulusi Koray, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret Solok ve Y.N.Nayır aracılığıyla, katıldığı topluluğun en genç üyesi olarak, biri hikayeci, diğeri şair olan yedi gencin, başlatacağı edebî hareketin içinde olacaktır.

Bu yedi genç, Servet-i Fünûn Dergisi'nin 22 Mart 1928 tarihli sayısında; “Yedi Meşale” isminde bir kitap çıkaracaklarını ilân ederler. Söz konusu kitap, aynı senenin Nisan ayında piyasaya çıkar ve edebiyat câmiâsında çok büyük bir ilgi görür.

Kitapta her birinin kendine özgü isimlerde bölümleri bulunur. Saba’ nın kitaptaki bölümü, “Sebil ve Güvercinler” başlığını taşımaktadır.     
Daha sonraki yıllarda ise; Milliyet Gazetesi, İçtihad, Varlık, Ağaç ve Yücel dergilerinde şiirleri yayımlanır.
Şiirlerinde tema olarak, en çok çocukluk ve aile hâtırâları, Allah’ ın kaderine boyun eğmek, ölüm ve ölüm ötesi gibi konulara yer verir. Şiirlerinin ana ekseninde genel olarak “hüzün” farkedilir, bunun yanında hemen hemen bütün dizelerinde sade, yumuşak ve berrak bir ifâde görülmektedir.
Edebiyat eleştirmenlerinin tesbitlerine göre, 1940'a kadar sadece hece ölçüsünü kullanmış, bu dönemden sonra serbest şiirler de yazmıştır.
Saba’nın şiirlerinde ağırlıklı olarak H. de Regnier, Mallarme, Rimbaud. Baudelaire ve Supervielle gibi, Fransız sembolistlerinin etkisinin görüldüğüne dikkat çekilir.
Hayatı boyunca kaleme aldığı eserler; “Birinci Perde” kapak başlıklı bir şiir kitabı;”Tersine Akan Nehir”, “Rüya İçinde”, “Kurtlar “ adlı tiyatro oyunları, “Süleyman'ın Dünyası “adı ile yazdığı roman; “Sokak” adlı hikâye kitabı,” Örneklerle Edebiyat Bilgileri”, “Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman”, “Orta Oyunu “adlı inceleme eserleri, “Türk Edebiyatı” adlı ders kitapları sayılabilir.
1950’ de ağır bir kalp krizi geçiren Ziya Osman Bey, 30 Ocak 1957’ de geçireceği ikinci kalp krizi ile dünya hayatına vedâ edip, Eyüp Sultan Mezarlığı’ nda toprağa verilecektir.
Yazımıza onun biribirinden güzel şiirlerinden bir tanesi ile son verelim :

SEBİL VE GÜVERCİNLER

Çözülen bir demetten indiler birer birer,
Bırak, yorgun başları bu taşlarda uyusun.
Tutuşmuş ruhlarına bir damla gözyaşı sun,
Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler...

Nihayetsiz çöllerin üstünden hep beraber
Geçerken bulmadılar ne bir ot ne bir yosun,
Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun!
Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler...

En son şarkılarını dağıtarak rüzgâra,
Beyaz boyunlarını uzattılar taslara...
Bir damla suya hasret gideceklermiş meğer.

Şimdi bomboş sebilden selviler bir şey sorar,
Hatırlatır uzayan dem çekişleri rüzgâr
Mermer basamaklarda uçuşur beyaz tüyler.

Rahmet, saygı ve FÂTİHÂ’lar ile yâdediyoruz.

Salih Zeki Çavdaroğlu
30 Ocak 2021

https://ferahnak.wordpress.com/2021/01/30/vefatinin-67-yilinda-ziya-osman-saba-yi-rahmetle-aniyoruz/