6. yüz yýl Arap Yarýmadasý klik bir tarihi yaþam dilimi gelenekleri baðlamýnda, neredeyse özel sosyal yaþamlý insan gruplarýnýn flora ya da faunasý olma durumundaydý. Özel yaþamlý insan Faunalarý ticaret yolu ile ticari giriþmelerin karþýlaþtýðý kültürleri, bu izole duruma az çok eklemlediler.

Ne var ki ithali olan kültürler karantina yaþamlý duruma; uzun vadede pek bir etki edemedi. Bu fauna petrolün üzerinde oturmak kadar çok çok zengindi. Ama üzerinde oturulan þey kullanýlamýyordu.

Kadýnlarýn çok eþliliði, soy totemciliði, panteon sergiciliði vs. gibi bir yýðýn konularýyla çoðu gelenek, tutum ve yaþantýlýmalarý baðlamýnda Arap Yarýmadasý; kendilerinden önceki 2000’lerin adeta sosyal jurassic Parký durumundaydý.

Oysa yukarýlarýnda Bizans Arabýn 6. Yüz yýlýndan 700 yýl öncesinden beri latifundialardan feodal düzene geçen yapýlaþmanýn içinde oluþla bir merkezi otoritesini kurmuþ, imparatorluk ülküsünü taþýyan inanç sistemlerini giriþtiren olgularla tek Tanrýlý din sistem kýlarak oldukça genelleþtirmiþtiler.

Bu halliyle Arap yarýmadasýnýn iç kesimleri sosyal insan ekolojisini saklayan bir izolasyon bölgesiydi. M.Ö 1400'lü yýllarda insan ittifakýnýn konusu neyse; Arap Yarýmada'sýnýn iç kesimler sosyal yaþamý da ayný benzerliði, elindeki telefonuyla; günümüzdeki orta çað yaþamlý olan mantýktý insanlar gibiydiler.

Diðer yönüyle de 6.yüz yýl Ýç Araplarý, çevresi güncelindeki Dünya konjonktürüne gibi; kimi güncel yapýlaþma ve kýsmi güncel örgütlenmelerin de içindeydiler. Tabiri caiz ise güncellik; çevresinde olan benzerliði görselleþtirip yaþantýlarsan kýlan bukalemunun tutumu gibiydi.

Burnunun ucunda Yemen uygarlýðý olmasýna raðmen kendisini adeta bir sosyal birlikler dönemi totem gruplarý gibi olmanýn içinde günceli tüketme savurganlýðýn tutumundaydýlar. Örgütlenme þekli güncel zamanýn, tüketim þekline pek benzemiyordu..

Bu kabil oluþlarýyla, eski kültürlerin geliþmesi içinde rölanti durumla kendilerini izole edebilmiþlerdir. Tek girdi kaynaðý; o da çok rafine oluþla, ticaret yolu ile gelen kültürdü. Bu nedenle Arap yarým adasý Kuzeyin geliþmiþ feodal imparatorluklarý olan Pers ve Bizans kültürüne göre adata sosyal karantina olmuþ bir ilk dönem ittifaký düzen yapýlaþmasý içindeydiler. Ama kullanýlan ensturmanlar günceldi.

Ýnsanlýk millet olmayý, ittifaký sürecin zaman akýþýna göre hale yola koymakla bu konjonktürel döneme ve günümüze deðin hayli mesafeler almýþtý. Bu nedenle araþtýrýcýlar için 5. 6. Yüz yýl Arap Yarýmada'sý insanlýðýn ittifaký düzen baþlangýç koþullarý ile bu dönemi enforme ediþini sürdüren birer yapý olmalarý itibarýyla hayli ilginçtir. Yazýlý envanterleri biraz rahatça bulunabilir bir belgeselliðe sahiptir.

Havasýyla, suyuyla, teneffüsü ile oldukça günceldi. Ruhuyla yorumlamasýyla huyuyla örgütlenme yaþantýlaþmasýyla da, eski deðil ama eski orijininden motifli bir tarih müzesiydi.

Bir yýldýrým düþmesini, bir fren patlama kaynaklý araba kazasýný Allah diledi de öyle oldu derseniz, geleceðiniz yer paratoneri satýn almaktan ya arabaya ve tüm bakým onarým hizmetlerine baðýmlý olmaktan öteye gidemeyecektir. Bu nedenle Arap Yarým Adasý’nýn 6. yüz yýl durumlarýný; dinden imandan ahlaký sapkýnlýktan kaynaklý, cahiliyelikten ötürü sapýklýklar derseniz; bilemenin üstünü kapattýrýrsýnýz. Böylece de tarihi süreci anlama çabanýzda bir arpa boyu yol gidemezsiniz.

Bu belgeselliði imaný mantýkla okursanýz, geleceðiniz yer yine daha bir katý imaný mantýk olacaktýr. Bu izolasyonun önünde millet olamama gibi çok büyük bir sorun vardý. Millet olmamýþ ama sanki millet oluyormuþ gibi baþlangýç koþullarý içinde olmanýn bir Mekke panteonu vardý.

Ama panteon o aþamada o haliyle sanki donup kalarak; anlaþýlmaz garip görünümüyle güncele göre hortlaktý bir görünüþtü. Bu motif içindeki yapý ne bir Arap milleti, ne bir Arap devleti gibi süreçlerini, ortaya koyamamýþtý. Bir ordusu ve ordu maliyeleri yoktu. Ama sanki bir devlet gibi sayýsý üç beþ binden 10 000’e kimi durumda 20 000’e ulaþan bir ordu çýkarýp kýsa sürede finanse edebiliyordular.

Ordu teþekkülünü ve ordu finansmanýný, kurduklarý hubbe denen çadýr iane ortaklýðýnýn iþbirliði içinde yardýmlaþmalarla yapýyorlardýr. Yani yapý, örgütlü devlet olamamanýn günceli içinde, sanki güncel gibi davranabilmenin kendisine özgü, nefes alan trakeleri vardý. Yapýlar bu kabil trakelerle yaþýyordu.

Ýþte Sevgili Muhammed'in asýl iþi buydu. Ticaret yoluyla gittiði gördüðü sosyo toplumsa yerlerle kendi aralarýnda çok fark vardý. Çeliþki týpký Afganistan'la ABD arasýndaki sapma ve kýrýlma açýsý gibiydi. Ayný düzlemde baðýntýsý olmayan, Jurassic Parklýk! Ortada dönüp duran tersliði günlerce aylar ve yýllarca hem kendi kendine ve diðer kiþilerle mütalaa etmiþti. Duruma, emsallerinden daha çok angajeydi.

Durum þuydu Ýç Araplar sanki millet olma, devlet olma, vs. gibi örgütlenmeler ortadaymýþ gibi sosyo-toplumsa olan kurumlaþýcý gelenek görenekleri taþýyorlar; lakin kurumlaþtýrýcý gelenek göreneðin üst baðýntý ve örgütlenmesi yoktu. Millet, devlet olmaktan yoksunlar; bir ortak maliye dahi kuramamýþlar ama bir yandan da sanki millet devlet olmuþluðun siyaseti, görgü ve göreneði ile sahnedeydiler.

Sürecek

Fauna: Bir çevredeki insan kültürü varlýðý