Deprem sonrası insanların psikolojik durumu ve neler yapılması konusunda ülkemizin psikiyatri alanındaki önemli isimleri şunları söylüyorlar: "Bir hayat olayı yaşadık, sosyolojik psikolojik sonuçları olacaktır. Kabullenip, isyan etmeyecek dersler çıkararak, aklımızı başımıza alacak daha iyi insan olma yönünde özeleştiri yeteneğimizi geliştirerek bu dönemden Türkiye olarak kârlı çıkmamız mümkündür."

Prof. Dr. Nevzat Tarhan yönetimindeki Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi uzmanları depremden de kazanımlı çıkmanın mümkün olduğuna dikkat çekerek, özgüvenini kaybetmeyen insanları böyle hayat olaylarının geliştirdiğini söylüyorlar.
Psikiyatr Dr. Gökben Hızlı, şunları söylüyor:

"... Ülkemiz deprem kuşağında ve biz hayatımızın herhangi bir anında bu doğa olayının karşımıza çıkacağını unutmamalıyız. Üstelik de yetişkinler panik halindeyse çocuklar daha fazla panik oluyor. Bu yüzden onların yanında mümkün olduğunca depremle ilgili korkular kontrol altında tutulmalı ve çocuklara onların anlayabilecekleri düzeyde bilgi verilmelidir. Daha sağlam binalar inşa etmek, deprem anında neler yapmak gerektiğini bilmek gibi önlemleri aldıktan sonra günlük hayatımıza olağan şekilde devam etmeyi öğrenmek zorundayız."

Çocuklara Yardımcı Olmak İçin:

Prof. Dr. Nevzat Tarhan da depremden sonra yaşanan korku ve kaygının çocukları çok etkilediğini belirtiyor. Tarhan'a göre parmak emme, altını ıslatma, kabus görme, yalnız yatamama, büyüklerin yanından ayrılmama, tutunma isteği ve sık sık boyna sarılmak sık görülen davranışlar... Neler yapılması gerektiğini ise Prof. Dr. Tarhan şöyle anlatıyor:

"Özellikle 9 yaşın üzerindeki çocuğun tehlikeyi anlamasına yardımcı olmak gerekir. 'Bir acı yaşanıyor bu acıyı yaşayıp katlanacağız' mesajı vermek gerekiyor. Büyükler sabırlı, kararlı, cesaretli, yardımsever, şefkatli olurlarsa çocukların ruh sağlığında kalıcı bozulmalar olmayacaktır. Çocuklarla daha fazla zaman geçirmek gerekiyor. Onlara sarılıp, dokunup, yalnız olmadıkları duygusunu vermeliyiz. Çocukların duygularını, düşüncelerini ifade etmelerine fırsat vermeliyiz, oyun oynasınlar, resim çizsinler, gün boyu yorulsunlar serbest bırakalım. Hayatın normale döndüğü duygusu çocukları rahatlatacaktır. Deprem çilesinin çocuklarımızın erken olgunlaşmasına neden olduğunu söylemek gerekir."

Özgüveninizi Kaybetmeyin

Prof. Dr. Nevzat Tarhan insanların psikolojik olarak eskisi gibi sağlıklı hale gelmesi için şunlara dikkat etmesi gerektiğini söylüyor:

* Hayatın zor bir döneminden geçiliyor. Toparlanmak için bir zamana ihtiyaç vardır.

* Bu olayı düşünen herkes sizin hissettiklerinizi hissetti, acıları paylaşmak acıları azaltacaktır. Fakat acıyla yatıp acıyla kalkmak insanın beyin enerjisini tüketecektir. Şu kuralı unutmayın:

Çaresi varsa çaresine bakılacaktır. Çaresi yoksa üzülseniz de sonuç değişmeyecek daha fazla üzülmeye değmez.

* Yorgunluk, açlık ve uykusuzluğun bedeninize çok zarar verdiğini unutmayınız.

* Alkol ve uyuşturucu ilaçlardan uzak durun, ilgili hekimin verdiği uyuşturucu olmayan ilaçlar çok işe yarayacaktır.

* Depremden kazanımlı çıkmak mümkündür. Özgüvenini kaybetmeyen insanları böyle hayat olayları geliştirmektedir. Tıpkı serçenin kaçma yeteneğinin Atmacanın saldırıları ile geliştiği gibi. [*]

En Önemli Yardımcı

İnsanın en önemli destekçisi Allah'tır. İnsanın, Rabb'ine yakın olması ve O'na sarılıp, O'na dayanmasından daha büyük destek yoktur. Psikolojik destek nötr ve kalbe hitap etmeyen yöntemlerle yapılırsa yararlı olmaz.

İnananlar için kalplere, ruhlara asıl şifa olan Allah'a ve Kur'an'a sarılmaktır. İslam tarihi boyunca her devirde Müslümanlar, yaşadıkları zorluklarda Allah'ı anarak, tevekkül ederek felah bulmuşlardır. Van'daki vatandaşlarımız dindar insanlardır. Allah'a ve Kur'an'a sarılarak kalpleri huzur bulacaktır.
Kalbi tam bir teslimiyetle Allah'a bağlamak huzur verir; bu gönülden yaşanırsa mutmain olur insan, acı hissetmez.

Fuat Türker


[*] Web Hattı