Babalarýndan, soylarýndan ve kardeþlerinden, kimini (bunlara kattýk); onlarý da seçtik ve dosdoðru yola yöneltip-ilettik. (En’am Suresi, 87)

Kur’an’da haber verilen kýssalarda iman sahibi baba ve inkârcý babalarýn çocuklarýna bakýþ açýsýndaki farký gösteren çok önemli örnekler vardýr. Kýssalarda mümin babalarýn -çocuklarý inkârcý da olsa- merhametlerine, ancak inkârcý babalarýn sevgisizliklerine ve merhametsizliklerine þahit eder Kur’an bizi.

Hz. Nuh(as)

Hz. Nuh(as) tufanla sular yükselirken inkarcý oðlu için Allah’tan yardým ister. "Ailemdendir" diyerek merhamet eder ve yaptýðý gemiye almak ister. Allah, "... "Ey Nuh, kesinlikle o senin ailenden deðildir. Çünkü o, salih olmayan bir iþ (yapmýþtýr). Öyleyse hakkýnda bilgin olmayan þeyi Benden isteme. Gerçekten Ben, cahillerden olmayasýn diye sana öðüt veriyorum." (Hud Suresi, 46) buyurur. Ve Allah’a sýðýnarak babasýnýn yaptýðý gemiye binmek yerine daðlara sýðýnan oðlu tufanda boðulur.

Hz. Ýbrahim(as)’ýn Babasý

Hz. Ýbrahim(as), putperest olan babasýný merhamet ederek, yumuþak sözle ve hep "babacýðým" diye hitap ederek Allah’a imana davet eder.

Hani babasýna demiþti: "babacýðým, iþitmeyen, görmeyen ve seni herhangi bir þeyden baðýmsýzlaþtýrmayan þeylere niye tapýyorsun? (Meryem Suresi, 42)

"Babacýðým, gerçek þu ki, bana, sana gelmeyen bir ilim geldi. Artýk bana tabi ol, seni düzgün bir yola ulaþtýrayým." (Meryem Suresi, 43)

"Babacýðým, þeytana kulluk etme, kuþkusuz þeytan, Rahman (olan Allah)a baþkaldýrandýr." (Meryem Suresi, 44)

"Babacýðým, gerçekten ben, sana Rahman tarafýndan bir azabýn dokunacaðýndan korkuyorum, o zaman þeytanýn velisi olursun." (Meryem Suresi, 45)

Ancak babasý, "Ýbrahim, sen benim ilahlarýmdan yüz mü çeviriyorsun? Eðer (bu tutumuna) bir son vermeyecek olursan, andolsun, seni taþa tutarým; uzun bir süre benden uzaklaþ, (bir yerlere) git." (Meryem Suresi, 46) diyerek onu tehdit eder.

Allah, ateþ ehli için Allah’tan baðýþlanma dilenmemesini buyurur ama Hz. Ýbrahim’e babasý için baðýþlanma dilemesi için izin verir. Hz. Ýbrahim(as) babasýna: "Sana baðýþlanma dileyeceðim, ama Allah’tan gelecek herhangi bir þeye karþý senin için gücüm yetmez." der.

Ýbrahim’in babasý için baðýþlanma dilemesi, yalnýzca ona verdiði bir söz dolayýsýyla idi. Kendisine, onun gerçekten Allah’a düþman olduðu açýklanýnca ondan uzaklaþtý. Doðrusu Ýbrahim, çok duygulu, yumuþak huyluydu. (Tevbe Suresi, 114)

Oðlu ona karþý çok merhametlidir ama babasý, oðlunun yakýlmasý yönünde kavminin aldýðý karara karþý durmaz.

Hz. Yusuf(as)’ýn Babasý

Hani Yusuf babasýna: "babacýðým, gerçekten ben (rüyamda) on bir yýldýz, Güneþ’i ve Ay’ý gördüm; bana secde etmektelerken gördüm" demiþti. (Yusuf Suresi, 4)

(Babasý) Demiþti ki: "Oðlum, rüyaný kardeþlerine anlatma, yoksa sana bir tuzak kurarlar. Çünkü þeytan, insan için apaçýk bir düþmandýr." (Yusuf Suresi, 5)

Babalarýndan kýskandýklarý için kardeþleri gerçekten de Hz. Yusuf’a tuzak kurar, onu bir kuyuya atarlar. Aðlayarak babalarýna gelir, onu bir kurdun yediðini söylerler. Hz. Yakub(as) itidalli ve sabýrlýdýr; o bir peygamberdir. Yardýmý Allah’tan ister. Zalim oðullarýna, kendisinin salih, kâmil ve mübarek bir insan olduðunu gösteren þu sözleri söyler:

"...Bundan sonra (bana düþen) güzel bir sabýrdýr. Sizin bu düzüp-uydurduklarýnýza karþý (kendisinden) yardým istenecek olan Allah’týr." (Yusuf Suresi, 18)

Hz. Yusuf(as) kuyudan kurtulur, Mýsýrlý Aziz’e satýlýr. Birçok þey yaþadýktan sonra Mýsýr hazinelerinin baþýna geçer. Kimliðini belli etmeden kardeþlerini huzuruna çaðýrýr.

Hz. Yakub(as)’ýn, yola çýkan oðullarýna "Ey çocuklarým, tek bir kapýdan girmeyin, ayrý ayrý kapýlardan girin. Ben size Allah’tan hiçbir þeyi saðlayamam. Hüküm yalnýzca Allah’ýndýr. Ben O’na tevekkül ettim. Tevekkül edenler de yalnýzca O’na tevekkül etmelidirler." (Yusuf Suresi, 67)diyerek öðüt vermesi de onun üstün merhametinin göstergesidir.

Kur’an kýssalarýndaki bu birkaç örnek müminlerin merhametini, zalim insanlarýn ise en yakýnlarýna bile zulmedebildiðini gösteriyor. Zaten inkarcý, dünyada iken "onun için canýmý veririm" dediði evlâdýný, ahirette kendisini kurtarmak için fidye vermek istemiyor mu?..

Fuat Türker, Haber Hilal