TÜRKİYEDE CEZAEVİ BİNALARI: E-H- F TİPİ CEZAEVLERİ ve BU CEZAEVLERİNDE BULUNAN MAHKUMLARIN YAŞAYIŞLARI, KURUMA İLK GİRİŞ VE MÜŞAHEDEYE ALINMA

Alfabemiz Allah'tan ki 29 Harfli , Ceza infaz kurumlarına isim nereden bulacaktık. H dedik ( Özel Tip) ,E- dedik , F dedik, şimdilerde T -tipleri kurulmaya başlandı ise de hepsinin işlevi aynı:Amaç; Hükümlü ve tutuklunun güvenli bir şekilde tutulması , ilerleyen süreçlerde eğitilmesi ve topluma yararlı birey olarak geri dönmesini sağlamak.

Ceza evlerinde tutuklunun suç profiline göre bir tasnif söz konusudur. Mahkemelerce tutuklanan veya hüküm olarak kuruma getirilen kişiler işledikleri suça uygun bir koğuşa yerleştirilir.
Öncelikle; şu an yürürlükte olan mevcut yasalara göre mahkeme bulunan her yerde bir ceza evi olmak zorunda ayrıca Türk ceza kanununda yetkilendirme maddelerine göre suçlar işlendiği yerde mahkeme olmak zorundadır örneğin uşakta suç işleyen biri uşakta yargılanacak ve uşak ceza evine konacaktır . Çünkü tutukluyu ceza evine koymakla sorun çözülmüyor, birde bu kişilerin avukatlarını gelmesi, en önemlisi de ailesinin ziyaretine gelmesi açısından elzem bir şey, ikametgahının bulunduğu ilde cezasını çekmesi veya hiç değilse yargılamasının burada yapılması , hüküm alınca hükümlülerin bulunduğu bir ceza evinde cezasını infaz etmesi( yerini getirmesi) uygun olacaktır
Uşak örneğini verdik, uşakta suç işleyen birini Sivas'ta yargıladığımızı düşünelim , yargılama süresi an az bir yıl temyiz edilmesi durumunda dosyanın en az üç yılda sonuçlanabileceğini söyleyebiliriz.
Bu süre zarfında aile nasıl ziyarete gelecek, küçük çocuğu olan var , öğrencisi olan var, anne babası hasta olan var...!

Verdiğim bu örnekler Adalet Bakanlığının işinin zorluğunu hakkında bir nebze fikir verebilir. Bu sebeple tipi ne olursa olursa olsun E olur, F olur, unutulmaması gereken bir şey var tutuklananında bir ailesinin var olduğu , bir sosyal statüsünün olduğu , bizim içimizden bir yerlerden belki de yanı başımızdan caza evine girdiği .
Öyle ellerini kolların bağlamakla ve demir parmakların ardına koymakla bu bir şeyi değiştiremeyiz oda tutuklunun insan olduğu gerçeği .

Yıllardır ceza evlerinde yaşadığımız durum hep aynıdır akşam televizyonda haberleri izlediğimizde olayı görürüz ertesi günde haberlerde izlediğimiz şahıs bir bakmışsınız görev yaptığınız ceza evine getirilebilir. Emniyet 2 gün bakar bir sanığa , bize getirir biz belkide yirmi yıl bakarız bu iş böyle .

BİR MAHKUMUN TESLİM ALINMASI VE ARADA GEÇEN MUHTELİF KONUŞMALAR
Dış dünyada işlenen bir suç üzerine mahkemelerce tutuklanan kişiler o ilde bulunan ceza ve tutuk evine getirilir
Tutuklanan kişiye mahkemece suçunun, suç tarihinin yazıldığı ve mahkeme başkanını sicili ve imzasının bulunduğu bir müzekkere verilir, bu müzekkere nöbetçi savcıya havale ettirilir ve kişinin sağlık raporu da aldırılarak polis veya jandarma nezaretinde ceza evine sevk edilir .
Ceza infaz kurumuna getirilen tutuklu nizamiye girişinde görevli memurlarca teslim alınır görevli memur burada bir tevkif müzekkeresine veya ilamın olup olmadığını inceler , tevkif veya kesinleşmiş cezası olmayan hiç kimse ceza infaz kurumuna alınmaz bu ana kuraldır eğer ikisinden biri mevcut ise , savcılık havalesi ve darp cebir raporu var ise nizamiye görevlisi dosyayı alır ve nöbetçi müdürüne bilgi verir ve onay aldıktan sonra tutuklu ve hükümlüyü ceza evine teslim alınır.
Daha sonra dış nizamiyede tutuklulun üst araması titiz bir şekilde yapılır üzerindeki eşyalar , parası kimliği hepsi ilgili makbuzlara işlendikten sonra emanete alınır. Üzerindeki eşya ve beraberinde getirdiği ve ceza evinde bulundurulması yasak olmayan giysileri genellikle torbadadır , onları kendisi taşır şekilde iki jandarma eri tarafından kapı altı tabir edilen yere getirilir.
Kapı altı , tutuklu veya hükümlünün en ince detayına kadar incelendiği yerdir , burada genellikle mahkuma suçu sorulur ve mahkumda yüzde yüz suçsuzum, iftira atıldı , ben yapmadım der, orada kaydı yapan ve nezaret eden memurlar kendisine inanmazlar , ve “camiden mi getirdiler seni lan” derler eğer mahkum mesajı almaz ve ısrar ederse birde cinsel suçtan getirilmişse kapı altında ilk sorununu yaşar, bu böyledir,
Efendiliğini muhafaza ederse normal olarak kaydı yapılır ihtiyacı olantemiz ve kullanılmamış nevresim takımı verilir, eğer personel yorumuyla normal bir suçtan gelmişse ,( yaralama, namus davası ) gibi sebeplerle geçmiş olsun denildiğini de zaman zaman duyulmuştur. Ceza evine teslim alının tutuklu ve hükümlü prosedür gereği cinsel suçtan ise direkt cinsel koğuşa yani damat koğuşuna verilir , yok eğer değilse müşahede, gözlem odasına alınır. , burada çay yoktur kantin yoktur. Ceza evinin genelde giriş blokunda olur. E tiplerinde genellikle B-blokta bir ve ikinci odalardır ,
Burada toplanan mahkumlar ceza evinin acı yüzünü ilk defa bu koğuşta görürler içerisi doludur yataklar eski , nevresimler ,pistir, camlar kırıktır genellikle, ve duvarlarda daha önce kalanların yazmış olduğu duvar yazıları ve attığı tarihler vardır, burada tanışmalar olur, dertlerini anlatırlar birbirlerine , eğer kıyak tabir edilen bir baş efendi de var ise sigara ve bir demlik çayda temin edilir notları alınır
ailelerine haber verilir
İlk stratejik planlar burada yapılır, dağıtımda başgardiyanın gözüne hoş görünmek ve iyi bir koğuşa gitmenin hesapları burada yapılır , ilk tevkife itiraz burada yazılır, ilk avukat görüşmesine buradan çıkılır. insanın üzerine demir kapılar kapanmıştır bir kere , sevdiklerinden ayrılmış belkide bir daha dışarıyı mahkeme getirilip götürülürken den başka göremeyeceği gerçeği ve cezalandırılma korkusu ile gergin geçirilen ilk gecede sabah namazının okunması ile yataktan fırlayıp , ilk gözyaşlarının döküldüğü yerdir müşahede koğuşları...

SUAT ENGİN YILMAZ-2014