..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýnsanlar yalnýzca yaþamýn amacýnýn mutluluk olmadýðýný düþünmeye baþlayýnca, mutluluða ulaþabilir. -George Orwell
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




15 Eylül 2016
Alan Etkisi ve Ýnsan 1  
Bayram Kaya
Alan; yer, mekân, mevzi olmakla; saha da denen bir çevre olmanýn tanýmýdýr. Çevre; aþaðý-yukarý; büyük-küçük; kýsa-uzun, az-çok; birbiri olan ve zýttý olmak gibi süredurumlarýyla bir gerilimler alanýdýr. Çevre ve alan etkisi birbiri olan, ayný þeydirler. Alanýn bir etkisi olgu, olay ve akýþ ise diðer tür yüzünün yansýmasý da engel, kesikli, sýnýrlý sonlu devim etki olmaktý.


:AJIB:
Alan; yer, mekân, mevzi olmakla; saha da denen bir çevre olmanýn tanýmýdýr. Çevre; aþaðý-yukarý; büyük-küçük; kýsa-uzun, az-çok; birbiri olan ve zýttý olmak gibi süredurumlarýyla bir gerilimler alanýdýr. Çevre ve alan etkisi birbiri olan, ayný þeydirler. Alanýn bir etkisi olgu, olay ve akýþ ise diðer tür yüzünün yansýmasý da engel, kesikli, sýnýrlý sonlu devim etki olmaktý.

Her çevrenin ya da her alanýn þeyler üzerine, iniþ-çýkýþ; düz-eðri; sýcak-soðuk; korku-huzur; açlýðýnýza meyve, ruhunuza göl, dað, deniz çayýr çimen, orman vs. türü manzara oluþ gibi türlü türlüce; birden bire ve topluca; hepsi bir arada olmakla boca etkili bir yansýmasý vardýr. Ýþte üzerimize olan bu yaptýran durduran; olumlu olan olumsuz olan boca etkili yansýmaya biz çevrenin alan etkisi diyoruz.

Alan etkisi sürekliliði; parçalý olmakla sosyal olanýn alan etkisidir. Toplumsal olanýn alan etkisidir. Ailenin alan etkisidir. Karþý cinsten olanýn size olan alan etkisidir. Sokaðýn alan etkisidir. Park ve bahçelerin alan etkisidir. Denizin alan etkisidir. Hastane ve okulun alan etkisidir. Alýþ veriþ merkezinin alan etkisidir. Bir restoranýn alan etkisidir. Mevsimlerin ya da evrensel oluþlar gibi daha parçalý; kesikli sürekli alan etkilerine bölünürler. Genel olan durumun boyutlarý, böylece kesikli sürekli edilirler.

Böyle olunca alan etkisi; çevrenin alan içindeki belirlenmiþ olan her bir devimli süreç noktalarýnýn ya da süreç boyutlarýnýn üzerine olan özel baðýntýlý giriþme durumdurlar. O çevredeki alanýn atmosferik ruhsal, duygusal, fiziksel, kimyasal, elektriksel durumlarla (stres ve kaygý gibi) mekanik sel ve öznel vs. türce oluþuyla etkiyen bir eylemlik güçtür. Alan, içindeki þeylerle; þeyler de alan içindekileriyle giriþirler ve etkileþirler. Bu kabil alan etkisinin büyüklüðü de kaçýnýlmazdýr.

Bataklýk, deniz, restoran türü her bir göreceli kýsmilikler; kimi durumlarýyla çevreden izole olmakla kendi baðýntý ve iliþkinleriyle, kendi baþlarýna bir alan içi giriþmesinin alan etkisidirler. Çevreden izole olsalar da sürekli olabilmek için çevreyle genel baðýntýlýdýrlar. Böyle sistemler kendi içlerinde kapalý, dýþtan ise üstel etkiyle genel etkiye açýktýrlar.

Çevrenin alan etkisi sizde ýsýnma gibi gevþemeye; korku gibi gerilmeye veya boy uzamasý ya da boy kýsalmasý gibi fiziksel deðiþmeli etkileriyle hem fiziksel durumdurlar. Hem de korku gibi öznel türden duygudurlar. Böylece çevre düþünce türü mana etkimelerine dönüþen yansýmalarýyla; sizin giriþen baðýntýlarýnýza, eylem selliðinize dönüþürler. Giriþmeniz olurlar.

Kimleri kendisine yarýþmacý rakibi, dengi ve benzeri olmakla ortak aldýðý belli olmayan Mamon; kendi alan etkili mekâný olan kült merkezi içindeki arþýný titretircesine öfkeyle baðýrýyordu. "Çocuk edinmek ha... Kararlarýnda ortaklar edinmek ha... Mülkün sahibi olan o; size mülkü paylaþtýrýrken siz yanýnda mýydýnýz?" diye heyheyleniyordu. Bu tekelci oluþtan anlýyoruz ki devletleþen süreçler yeryüzüne doðru egemence tekil imparatorluklar olma dönemine doðru ufka yelken açmaktadýrlar.
Aile tipi grup yaþamý sürü yaþamýna dönüþen bir entegrasyondu. Sürü yaþamý öbekleþmekle, sürüden kopan salýnýmlarýn özel baðýntýlý totemi alan etkisi içine parçalanmasýydý.

Totem alan etkisi süreci totem meslekli üreten totem grup iliþkisine götürmüþtü. Totem meslekli totem alan, totem mesleklerinin kullaným deðerlerinin karþýlýkla deðiþilmesi nedenle totem gruplarý birbiri arasýnda ilk kez temas ettirip totem alanlar entegrasyonlu "bileþik alan etkisine" dönüþtürmüþtü.

Bileþik alan etkisi her bir totem gruplardan ötürü, her birinin farklý totem mesleðini içermekle; farklý teknik teknolojik muktedirliði ile üretim aracý ve bilgi deneyim zenginlikleri olan parçalý lýðýn, kolektif mal, mülk ve servet sahipliðini içeriyordu.

Bu kolektif ortaklýk, ön ittifaký kolektiflikteki entegrasyondu. Bu entegrasyon zamanla kurnaz Enkileri kiþi sel sahiplikti yansýmalarýn seçicileri haline getirdi.

Kolektif entegrasyon totem döneme göre ve ön ittifakýn baþlangýç dönemine göre çok deðiþmiþ dönüþmüþ olan süreciyle kiþisel ve özel mal, mülk, teknik, teknolojili bilgi ve emek gücü sahipliðine parçalandý. Bu parçalanma özel mülk sahibi efendi sayýsý kadarla çok olan birçok Mamonu ve mamondu iradenin meþrulaþma anlaþmalarýný (kölenin efendiye biati olan köleci imaný) ortaya koymuþtu.

Mal, mülk sahipliði özelinde baðýntý olan Mamon'du politeistlik; El'in beyti (yani Elbeyt olmakla El'in yeri, El'in yurdu, El'in evi, El'in kocalýðý El Baal'i, ya da El'in kadýnlýðý olan El Baala'yý) oluþan bey, ensi, pateisi gibi en temel özel mülk sahipliði entegresini ortaya çýkardý. Köleler de damgalanýp, eline parmaðýna, yüzüne, anlýna, koluna, bununa, baþýna vs. iþaretleri konmakla iþaretin sahibi olan El’in beyti, El’in sahiplið olmakla El’e ait evin evciliydiler. Ehli beyttiler. Beytin evcili olan ehliydiler.

El beyt entegreli yapý lugal yöneticiler birliði içinde þehir ya da site devletlerine dönüþtü. Site devletleri entegresi de imparatorluklarla evriminin en uç entegresi içinde olmakla baþka bir boyut uzay zamanýn içinde dönüþtü. Bu süreç 100, 500, 1000, 2000 yýl gibi türlü süreler içinde olgunlaþma evrimlerini geçirmekle, günümüzdeki kimi kültürel, kimi ekonomik, kimi etnik ulus devletlerine parçalanmýþtý. Bunlar asla kendi öncelerinin ayrýsý ve sonralarýnýn kendisi deðildiler.

Parçalý bölüklü olup bir evrim aþamasýyla entegre olmak, entegrenin evrim aþamasýyla yeniden parçalý bölüklü ve yeniden entegre olma; akan sürecin yasasýydý. Her bir parçalý durum; baþlangýç koþullarýnda belli bir karakter baðýyla baðlý olmak dýþýnda, asla ne öncesinin ne sonrasý olan birbirinin aynýsý deðildi. Bu bir; hem kendi kalmak, hem de kendi kalamamaktý.

Yine baþlangýç koþulu gereði ayrý ayrý alan etkili ve ayrý ayrý süreçlerin bir araya gelmesiyle her bir entegrasyon bir öncekinin ve bir sonrasýnýn aynýsý deðildi. Bunu bilimsel adý; yadsýnmanýn yadsýnmasý ya da olumsuzlaþmanýn; olumlanýþýyla; yeniden ve baþka bir düzeyin düzlemi içinde, baþka þekilde olumsuzlaþmasýydý. Yani diyalektikti. Yani doðanýn diliydi.

Süreç, yapýnýn temeli olan baþlangýç koþullarýna en asgariden baðlý olmakla "köleci tabanlý" kapitalist iliþki aðýna sahipti. Bundandýr ki baþlangýç koþulunu saðlama giriþmesi yine sömüren, sömürülen iliþkisi olmakla ulus devletlerdi. Özel mülk sahipliði devlet içinde korunmakla adaleti, mülkün temeli yapan sistemdi!

Mamon; totem ve ilahi dönemlere ait olur sýfatlar içindeki mülk ortaklýðýný (ön ittifaký) reddediyordu. Süreç parçalý bölüklü özel baðýntý olmadý mý akmýyordu. Bu parçalý bölüklü süreçler de sosyal alan, toplumsal alan gibi entegrasyonlarla (birleþme, tevhitçe) olmalarýyla olgunlaþan daha üst seviye düzey düzlem iliþkili baðýntý oluþuyla yeni bir özne ruhla akýþ olup bu üst seviyede yeniden paraca kýlýnmalarý ile kesikli sürekli oluþunun küllerinde zümrüdü Anka kuþu gibi doðuyordu.

Ýþte mamon da bir entegrasyon sonunda ortaya çýkan ayrý bir düzey düzlemdeki iliþki biçiminin mana anlamasýydý. Mamon ön ittifaklý entegrasyondan (sentezden) parçalý kesikli sürekli olmanýn yeni mana anlayýþýydý. Ön ittifakýn parçalanan entegrasyonlarý üzerinde yeniden bambaþka baðýntýlarýn iþlev sel durumlarýyla köleci düzene doðru evirilmenin birçok Mamonlarýna dönüþüyordu.

Her bir mamon kolektifin bilgi, deneyim ve servet gücünden koparýlan parçalardý. Her bir mamon ön ittifakýn genel yararý olan ortaklýðýna karþý (kolektif olmasýna karþý), ortaklýðýn parçalanmasýyla kiþisel mal mülk sahipliði olmanýn mamon olurla meþrulaþmasýydý. Bu parçalý oluþ, Mamon entegrasyonunu; Marduk, Aton, Attis, Yehova üzerinde kaçýnýlmazla çoklukta tekliðin mana anlayýþýný zorunlu kýlacaktý

Parçalar entegrasyon olmaktan; entegrasyonlarda her bir parçalý sürekli durumla bulunmanýn anýl yazýsý olmaktan kurtulamýyordular. Ön ittifakýn kolektif entegrasyonu olan mal, mülk ve servet gücü; kiþisel hýrs ve tamahýn güç yeterliði kadarla olan parçalý durumlara dönüþmeye baþlamýþtý.

Bu parçalý durumlar özel mal mülk ve rýzk sahipliðinin mamon iradeli meþrulaþmalarýna dönüyordu. Köleci sürecin baþlangýcýndaki Mamonlar her ortamdaki kendi kiþilerine mal mülk verirken Ýbrahim’in, Ýbrahim’in babasý Tarah’ýn ya da Ýbrahim’in dayýsý olan Laban’ýn terafimi veya Nemrudun, firavunun ayrý ayrý koruyucu ve mülk daðýtýcýsý olmalarýnýn politeisttik mamonuydular.

Mamon “rakip", "muktedirlik", "güç yeterlik"; "gücü paylaþamamak" gibi kendi sorunsal mücadele içinde oluþlarýný, ele almakla; "mülk benim. Ben mülkümden dilediðime dilediðim kadarla verdim. Dilemediðim kulumu da maldan mülkten yoksun kýldým" demesiyle, böylesine yüksek sesle konuþtuðu ve kime kimlerle didiþtiði belli olmayan Mamon; yaptýðý iþin önünü ve sonunu hiç hesaplamamýþtý.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.