"Ýnsanlarýn bazen neye güldüklerini anlamak güçtür." -Dostoyevski |
|
||||||||||
|
Ýþte ayný olanýn; geciktirilen, engellenen kýsmý, faz farklý yansýmadýr. Faz farklý yansýmanýn öncesi sonrasý içinde yansýmalara etkiyen ve bu yansýmalardan etkilenen olmakla; görece olan faz farký düþünce ve eylemi oluþturmaktadýr. Bir olgu ve olayda düþünce faz farký önde iken, eylem sonradan olmakla eylem bu düþünceye göre ortaya konabilir. Kimi durumlarda eylem olanýn faz farký önde iken; eylemin düþüncesi sonradan ortaya konabilir. Yani süreç içinde ayný olanla, birlikte olanýn; týkaçlanmasý, sürtünmeli olmasý, geri yansýmalý olmasý, ileri yansýmalý durumlarla karþýlaþmasý içinde süreç parçalý ve faz farklý duruma dönüþecektir. Sali saniyeler içinde onlarca, binlerce faz farký veren parçalý oluþlar demek; eylemseli olanýn düþünseli; düþünseli olanýn eylemseli, olmasý demektir. Yani faz farký, görece olaný ortaya koymasýyla; eylemseli olanlar (frekanslar) çeþitlenmektedir. Bir yerde etki olan, eylemseli; diðer yerde akýl ya da düþünce veya zekâ, olmakla görece olmuþtur. Fýrat olup akan eylemseli durum ile faz farkýný veren týkaçlý durumuyla Keban Baraj gölü olan Fýrat, görece ve yaptýrýmca birbirinden farklý zaman durumlu yansýmalarýyla olan farký bize öznellik yansýmasýdýrlar. Ayný hafýzalý akan eylemselik ya da ayný eylemseli oluþun hafýzasýyla akan Fýrat, baraj alaný içinde týkaçlaþýr. Bu týkaçlaþma kaynaktan osilasyon olanla; kaynak baraj arasýndaki süredurumlu faz farký ile yeniden eylemseli olur. Kaynak osilasyonu, artýk baraj öncesinin Fýrat yansýmalý osilasyonu deðildir. Ýþte barajda dökülen faz farklý eylem nedenle elektrik üreten durum; en az ikili faz durumun bileþkesidir. En az iki faz farklý durumun giriþmesi olmakla akan Fýrat; üreteceði elektrikten hem habersizdir. Hem de üreteceði elektrikten öncedir. Barajda dökülmekle akan Fýrat suyu; ayný tekrarlý çevrimler içine giren yinelemeleriyle artýk Elektrik üreteceðini bilmektedir. Bu sürecin tek kusuru var, süreci kendi kendisine hafýzada canlandýramamasý. Hafýzada canlandýrma süreci pek çok bileþke faz farklý süreçlerin bambaþka benzer algý süreçlerini bir arada taþýyan süredurumlarýn, bir arada çevrimli ortaklaþmasýnýn; sentezci yetenek kapasitesidirler. Bir kaynakta fýþkýran suyun göze gerisiyle, gözede akan suyun faz farký vardýr. Kaynak nokta gözesinde akan suyun bir metre ilerdeki ile gözede yani çýkan suyun da faz farký vardýr. Bu faz farklarý bambaþka yansýma özelliklerini içerirler. Örneðin gözede çýkýþla akan suyun birçok faz farký olmakla, birçok deriþimleri de vardýr. Gözede çýkan suyla akan suyun görece sýcaklýk faz farký oluþur. Debi farký oluþur. Derinlik, yukalýk, yayýlým gibi basýnç faz farký olur. Arkada gelenle, önde olanýn suyun aþýndýrma etkili erittiði madensel maddeden ötürü suyun içerik yoðunluk farký vs. faz ve deriþim viskozitesi Þb. Türü farklarý oluþur. Bu birçok faz farký sentez; bir alan içinde yalýtýlýr. Yalýtýlanlarýn görece faz farklý giriþme veren düzenli çevrimleri oluþur. Bu çevrimler kendi içinde birbirine að etkili giriþ çýkýþ baðýntýsý olurlar. Çevrim içinde baþ ve son ayný yerdir. Yani önce olan sonra sonra olan önce olan gibi davranýþlara dönüþür. Faz farklarý; ölçme, deðerlendirme, yargý ortaya koymanýn görece kýyasý olurlar. Aklý, zekâyý ortaya koyarlar. Yalýtýmlý ortam içinde çevrimli faz farklarý; farklý iki ýsý durumu gibi olmakla sizlerin ýsý algýlý; ýsýölçeriniz olmaktadýrlar. Sözgelimi birbirinden farklý faz açýsý yapmakla dünyaya gelen güneþ ýþýðý da ha keza ayný ortak algýlarýn deðer yargýsý olmaktadýrlar. Gelmiþ olanla, gelmekte olan ýþýk ýþýnýnýn, görece farklarý vardýr. Bunu burada tekrarlamayacaðým. Fizikte çok iyi bilirsiniz. Bu faz farkýna, atmosferi faz farký ve yeryüzünün engebeli, pürüzlü; düz olmasý veya su ortamlý olmasý vs. gibi türlü yüzeyler olmasý nedenle týkanmalý süreçler dâhildir. Ýþte iki ýþýk ýþýnýndaki onlarca faz farký, yalýtýlmýþ ortam içinde, hem bir görece kýyas süreçlerine dönüþmekte. Hem bir referanstýr. Hem de geri beslenim faz farklarý çevrimi olmakla hafýza ve akýl süreçlerine dönüþmektedir. Karmaþýklýðý veren de bu faz farklý eylemli olanlar; görece birbiriyle karmaþýk giriþmeler yapmanýn bir að baðýntýsýdýrlar. Unutmayýn ki her çevrim; referans ve geri beslenilmiþ faz farklarý nedenle, bir seçme ayýklamadýrlar. Bir oto kontroldürler. Kendi üzerlerine kendi etkimeli elektro motor kuvvetidirler. Birler niceliklerden; nicelikler de birlerden oluþur. Eþ deyiþle birler zýtlardan, zýtlarda birlerden oluþur. Bir, pek çoktur. Pek çok olan da, birdir.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |