Herþeye imgelem karar verir. -Pascal |
|
||||||||||
|
Bunlarýn biri giriþme olarak yoksa, diðeri de zaten yok. Yokluk diðer yandan bir belirlenme iliþkisiydi. Takasý ele alýrsanýz, sekans bað iliþkisidir. Biri diðerinin nedeni sonucudur. Sekanslarý ele alýrsanýz takas bað iliþkisidir. Biri diðerinin nedeni ve sonucudur. Ýttifaký ve uygarlýðý yaratýp, insanlýða teslim edenler veya insana armaðan edenler; ilah dediðimiz hemcinslerdi. Ýttifak içinde henüz ana baba kavramý sahipli iliþkilere göre tekâmül ettirilmediði için þimdiki anlamla ana baba rolünde olanlara henüz ilah deniyordu. Ýlahlarýn kararlarý asýl ve esas olandý. Ýlahlar ittifakýn kurucularýydý. Ýlahlar insanlara; insanlarýn mesleklere ait, ittifaka ait bilmediklerini öðretenlerdi. Bu nedenle ilah; söylemleri, kararlarý hiç deðilse de pek pek tartýþýlmayacak bir irade sahipleriydiler. En az iki grup ilah, ittifakýn, uygarlýðýn ve insanlarýn yaratýcýsýydý. Ýnsanlar, ilahtan; ilahlýðý devralan, melezi ve ittifaký yetenektiler. Bu yetenek totem grup yeteneðinden çok farklýydý. Ýttifak kolektif birim zamanlý hýzý çok artýrmýþtý Her ilah ya da her ilahi grup, bir meslek sahibi olmanýn irade ve üretim gücüydü. Oysa insanlar, bir ilahýn bir tür meslek olarak yaptýðý iþi iki ilah; üç, dört ilah gücü ile donanmak sureti ile ilahi etkiyi, çokla yan (çokrayan) bir yetenekti. Ýlahlar etkiydi, insanlar etkilenendi. Ýlahlar tek damar üzerinde geri beslenme yapýyorlardý. Ýnsanlar en az iki ilahi grup ya da daha çok ilahi grup damarý üzerinde aktarým beslenmesi yapmakla nehir coþkusuna sahip ve aceleciydi. 7 Ýttifaklýlar kendilerine ilahlar dediðimiz, görünüþçe ve suretçe onlardan parça özellikler taþýdýðýmýz; bizi yaratanlara ilah diye seslendiðimiz hemcinslerdi. Köleci dönem özelleþtirilen eylemlerle özelleþen ana baba kavramý içindeydi. Özelleþen anlamla ilahlara da karma karýþýk bir söylem dili içinde ana baba denecekti. Ýttifakýn ilahý gittikçe gözlerden ýramakla ilah kavramý yeni bir özellikle birer aile ilahý olacaktý. Ýbrahim'in, Nemrudun ilahý gibi. Ýlahlar artýk özel malý olan, mülkü olan El di. EL malý mülkü olup, bunlarý seçilmiþ kiþilere devreden, kolektif gücü özelleþtiren tuzak GÜÇTÜ. EL sahipliði olan güçtü. Sahipliðin yönetme gücüydü. Yeni ilah buydu. Sahipti. Kolektif olaný dönüþtürecek olan sahiplik ve iradeydi. Kulluðun yaratýcýsý, insan oluþu yok ediciydi. Ýlah; ey insan, Ey Adam Oðlu, diye insana insan gibi hitap ederken El; kiþi üzerinde sahipliðini vurgulamakla, kullarým, diyordu. El Abduhu (El in sahipliði, El in kulu, diyordu. Ganimet ve esirlere de Sað El ‘in mülkü, mülkü yemin, mülkü ahit denir. Ma meleket EL di. Sað Elinizin altýnda olan sahiplik. Bir þeylerin sahibi olmak EL manasý ile tanýmlanýr. Meleket El malýhüm. Ma meleket eymanüküm gibi. Sað kavramý da ayrý bir tematik açýlýmdý. Ýnsan uygarlýðý yaratmamýþtýr. Aksine insan uygarlýðýn içine doðmuþtur. Ýnsan ittifakýn ve uygarlýðýn ürünüdür. Ama insan da ittifakýn ve uygarlýðýn geliþtiricisi, sürekli kýlýcýsý olan bir diyalektikti. Uygarlýðý insan inþa ediyordu. Ama uygarlýk insan için deðildi. Uygarlýk insan için özel, özgün iþleyiþ kýlýnabilirdi. Tekerleði bulmak uygarlýksa bu uygarlýk insan için deðil enerjinin birbirine dönüþmesiyle vardý. Uygarlýðýn inþasý içinde devim ve sürtünme temel ve zýt durumlu esastý. Zýt durumlu, birbirine dönüþlü bu esaslar içinde ýsý hareketi mekanik harekete, kimyasal harekete, bazal ve biyolojik harekete vs. dönüþüyordu. Yani bizim dýþýmýzda bize nimet olmasa da bizsiz de bu dönüþmeler zaten vardý. Biz zaten var olanlarý, birbiri ile hem alakalý hem de alakasýz olanlarý, doða gibi biz de bir araya getirip, entegre edebiliyorduk. Bunu kiþisi güç ve yetenek ile deðil, aksine kolektif birim zamanlý, kolektif güçle yapýyorduk. Bayýr aþaðý yuvarlanan, yuvarlak bir kaya; kendi DÖNÜ hareketini ileri doðru giden düz çizgi hareketine çeviriyordu. Yuvarlak þekilli eylemleri biz dile getirsek te getiremesek te yuvarlak biçimler sürtünmeyi azaltýr, mekanik bir dönü hareketi verir. Yuvarlanmakla bu döngüsel hareketi de düz çizgi hareketine çeviriyordu. Bir düzenek içinde sýkýþtýrýlan karýþým; kývýlcým, yakýt, hava karýþýmý olan enerji patlatýlýyordu. Patlama itme ile git gücüydü. Yeni bir karýþýmla ikinci bir patlatma yapýlýr. Bu kez düzenekte itme hareketi ile gitmiþ olan itenek geri çaðrýlýr. Ýkinci patlamada enerji gel hareketine dönüþtürülüyordu. Git gel hareketi de düzenek içindeki türlü akþamlarla, dingil ve tekerlek hareketine aktarýlýyordu. Böylece düzenek içindeki patlamalar dingil uçlarýna takýlý olan tekerlekte dönü hareketi ile düz çizgi hareketine çevriliyordu. Dönü yapan tekerleðin dönü hareketi yer sürtünmesi nedenle tekeri ileri doðru düz çizgi devimli düz hareketi veren mekanik hareket enerjisine çeviriyordu. Burada dingil, tekerlek, itenek, piston, yakýt, kývýlcým, hava, hareket, döngü vs. hepsi birbiri ile hiçbir iliþkisi olmayan kendilik birçok durumla ve tek tek var oluþlardýr. Ama biz farkýna varsak ta varmasak ta bunlarýn birbiri ile mutlaka bir bað iliþki belirmesi vardý. Ýþte tekerleði bulan uygarlýk bizim için olmayan ama bize göre de olan zorunlu, birbiri ile iliþkili veya iliþkisiz hal entegrasyonu içindeki bu olgular þimdi uygarlýk oluþla vardýlar. 8 Sopa gibi duran bir dingil, çevrim hareketi ile tekere dönü yaptýran dingil hareketi, teker, direksiyon, motor, aks, itenek vs. entegrasyonuna dönüþüyordu. Ýnsan zaman zaman ittifaklarýna ve uygarlýðýna sadýk kalmayýp ihanet etse de insan ittifakýn ve uygarlýðýn geliþtiricisi ve gelecek zaman içindeki uygarlýðýn inþacýsý olmakla, uygarlýðýn sürdürücüsü ve emanetçisidir. Bilinçli, diyalektikti, bilinçli ara eleman taþýyýcýsýdýr. Ýlk ittifaklarý günümüz ittifaklarýndan ayrý tutmamýz gerekir. Ön ittifaklarý günümüz anlaþmalarýndan, günümüz sözleþmeli manifestolardan ayrý tutmamýz gerekir. Bunu vurgulamak için genelde ilk ittifaklara ön ittifaklar tanýmýný yapmaktayým. Neden ön ittifaklarý, günümüz ittifaklarýndan ayrý tutmalýyýz? Ön ittifak söyleminin önüne bir ön takýsý eklendiði için mi, bunlarý birbirine karýþtýrmayacaktýk? Tabii ki hayýr. Ön ittifaklar zorunlu olarak üreten iliþkiler baðýntýsý içinde olan seçme ayýklamayý yapýlmakla ortaya çýkan; üreten iliþkiler nedenle bir üretim hareketi baþlatan ve üretim hareketi entegrasyonlarýný oluþturmakla, günümüz ittifaklarýndan ayrýlýrdý. Ýlk ittifaklar üreten grup iliþkili, ilahlar arasý ittifaklar olduðu için bunlara ilahi ittifaklar da diyebiliriz. Bizler 4 türlü ittifak tanýmlayabiliriz. Bunlardan ilki; ilahi ittifaklardýr. Yani ön ittifaklar veya ilk ittifaklardý. Meþruti ittifaklardý. Bu ittifaklar kendi ittifak eksenleri içine üreten iliþkiyi ve üretim hareketini esas almakla, meþru ittifaklardý. Ön ittifaklar gerçek bir üretim iliþkisidirler. Gruplar arasý baðýntýlý üretim hareketini baþlattýlar. Üretim hareketi entegrasyonunu ortaya koydular. Birleþen üretim hareketi nedenle hacim ve yüzey alanlarýný üreten satýh olarak ta büyüttüler. Ve üretimi geniþleyen satýhta yaydýlar. Ýlahi ittifaklarýn bir tek nedeni vardý. O da ve hepsi de üretimdi. Yani emekti. Bir meslekti. Hareketin merkezine belirleyen olarak üretimi ve ürün deðiþimini esas almakla diðer her þeyi bu eksene endekslediler. Ýlahi ittifakýn güvenlik savunmasýný yapanlar yaptýklarý savunma nedenle bu eksenden neþvü nema alýyordular. Savunma da bu eksene hem hayatiyet veriyordu. Hem de kolektif çevrime süreklilik katkýsýný veriyordu. Ýlahi ittifaklarý karþýlýklý üretim ve tüketim yapmayý deðiþme içinde yüküm kýlan emekler ekseni belirliyordu. Ýlahi ittifaklar kolektif katýlýmlý, paydaþlý ittifaklardý. Ýlahi ittifaklarýn geri çaðrýþma referans noktasýný farklý tür ürün ürettirme ve farklý tür kullaným deðeri olan tüketim olanaklarý belirliyordu. Kolektif katýlým, kolektife paydaþ oluþ geri çaðýrmalý referans noktasýný belirliyordu. Düzeltme hareketi de doðrulama hareketi de bu referans noktalarýna göre yapýlýyordu. Ön ittifaklar üreten iradeyle bir araya gelmiþtiler. Tarih sel olarak dört tür ittifakla karþýlaþtýðýmýzý belirtmiþtik bu ittifaklar serisinde olan ikinci tür ittifaklar, üreten iliþkiler üzerine deðildi. Aksine üreten iliþkiyi keyfi nedenle paylaþtýran soyut anlamlaydýlar. Kolektif yarar ya da genel yarar yerine, özel yarar veya kiþi yararý ya da kiþi seçkinciliði ortaya koyan kutsamalardý. Kiþi yararýný ortaya koyan izah; akla, fikre, gerçek bað iliþkilerini izaha dayanmýyordu. Kiþi bencilliðine hitap ederek kendisini ortaya attý. Bu tür aldatan tuzaklý mana iliþkileri, üretim hareketini veren kolektif üretim gücünden ilham edilen öznel olarak kiþi tamahtý kurgularla yansýyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |