..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ölümden sonra yeni birþeylerin olduðu konusunda umutluyum. -Platon
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




15 Ocak 2020
Anlamak Gerek 67  
Bayram Kaya
Makro dünya içine kuantum dünya uzantýlý etkiler olmalýydý. Bu etkiler mikro dünyadaki gibi ayný anda olmasý gerekip te makro dünyada ayný anda oluþamayan Planck zamanlardý. Ýþte makro dünya içinde olup ta beliremeyen Planck özelliði veremeyen belirip yok olan kontrolsüz zihin devimli imajlar zihin deposu içinde oluþabilir.


:FGH:
67
Makro dünya içine kuantum dünya uzantýlý etkiler olmalýydý. Bu etkiler mikro dünyadaki gibi ayný anda olmasý gerekip te makro dünyada ayný anda oluþamayan Planck zamanlardý. Ýþte makro dünya içinde olup ta beliremeyen Planck özelliði veremeyen belirip yok olan kontrolsüz zihin devimli imajlar zihin deposu içinde oluþabilir.

Kontrolsüz belirip yok olan imaj, kendi karanlýk giriþmelerini verir. Giriþim içindeki bu karanlýk haleler zihinsel depoya dek yansýmayla, açlýk gibi belki de bizim hayalimizdi. Hayaller mikro dünyadaki kuantlara uygun hal ile kuantum halin mikro dünya çevresini tamamlayacak olan anlaþýlmayý, bu dünya ile hayal ve deney etmekti.

Kuantlar kendi zamanlarý içinde tek tek süreçlerle bize göre birden göz açýp kapamadan 1043 türde zamanýn devim gizemi içinde olan durumlarla groteski olabiliyorlardý. Þimdi de makro dünyada on bin yýl, bir milyon yýl, bir milyar yýl gibi söylemler bizim için bize bir göz kýrmasý gibi geliyordu. Geçmez olanýn geçmesi, bu kabil zýddýyla olasýydý.

Ve göz açýp kapayana kadar on üssü kýrk üç sýfýrlý sayýda bir devimle gerçekleþen zamanýn içinde makro dünyaya geçiþte olasý çok büyük kýrpýlmalar vardý. Burada bilinenden bilinmeyene doðru benzeten bir düþünme yapmak olasýdýr.

Mikro durumlar içinde kýrpýlan makro dünyanýn atom altý parçacýklar sentezini oluþan mikro zaman devinmeli parçacýðýn zaman geçiþi yapan yerinde karanlýk haleli sanki manyetik ýþýma devimi gibi belirtilebilecek silik hale analojisi düþünülebilir. Silik hale kýpýlmýþ durumla zaman geçiþ yerini hayaletimsi beliren mikrolarýn makro dünyada yansýyan týlsým özelliði olabilir. Hayaletimsi bir kuantum etki veren bu durum, atom altý parçacýklarla bileþir. Bu kez de hayaletimsiler atom kütleli yeni durumla, yeni ve bambaþka tür özellikle, atom süreçli durumun molekülleriydiler.

Atom düzenli kütle ile mikro dünya düzenli parçacýklarýn, zýtlýk içinde olan giriþmeleri mucibince (gerekçe nedenle); birinin gerçeði, diðerinin hayali olacaktý. Bu çerçevede mikro dünyaya göre adeta donup kalan zaman ve eylemiyle makro dünyada uzun olan kýsaya hayaldi. Kimi durumda kýsa olmak uzuna hayaldi. Öznel dünya içinde var olan yok olana, yok olan da var olana hayaldi. Zenginlik fakire hayaldi. Bu tür zýtlýk belirmesi içinde birimize gizli olan durum, diðerine aþikardý. Apaçýk olandý. Açýk olan da diðer bir özelliðe gizliydi. Kapalýydý.

Ve zýddý içinde, zýddýyla belirme ve zýddýyla var olan süre geliþler içindeki hiçbir þey ne bizim içindi. Ne de kolektif etkili, efektif bir üreten iliþki bilinci ortaya koymadan; sömüren ve sömürülen iliþki illeti içinde olmak, bizim için deðillerdi. Biri uzun kýsa gibi zýt durumla, neden sonuç giriþmeli nesneler dünyasýný; zenginlik fakirlik gibi olan diðeri de özel kurgulanmýþ organik özneler dünyasýnýn ürünüydü. Bu nedenle biz, hep sömürü illeti sürsün diye kolektif etki üzerine köleci efektli bir yalanlar içinde büyüdük.

Hiçbir þey bizim için var oluþ olmadýðý gibi hiçbir þey bize göre de deðildi. Biz þeylere göre ya da niþ veya oyuk alan boþluklarýný dolduran devinime göre inþaydýk. Hem niþ alana göre enerji skalasý olan devinmeydik. Hem bizler de baþka bir iliþki tipine göre niþ alaný olan bir durumduk.

Kimi özel durumun genel durum içinde olmasý kadar, kimi genel durumun da özel durum içinde olmamasýný veren süre durumlarý vardý. Þeyler bu gibi nedenleriyle ve giriþmeleriyle, belirme yapýyordular. Bu gibi zýt durum giriþmesi ile olan þeyler, kendi giriþmeleri dýþýnda kalan olgularýn, organik öznel yapýlarýn yararlanýþlarý içinde olmamasý için de hiçbir neden yoktu.

Þeyler çok türlü, çok özellikli devim ve giriþme olmakla benzerin eksiðini tamlayandý. Bu tamamlayýþ iþi o þeyin yer, zaman, devim sýralý skala sal niceleyiþi oluþla kendisini bilendi. Makro dünya kökten aynýydý. Ayný skala üzerinde yer zaman devim boyutlanmalý giriþmeydi. Hidrojene bir proton bir elektron ekleyen yer zaman devim sýralamasý içinde var oluþtu.

Yer, zaman, devim vs. baðýntýlý skala giriþme birbirinin boþluklu tanecikli yansýma bað enerjisi ve çeþitliliðiydi. Yapý iliþkileri içinde yapý iliþenleri birbirine indirgenmezdi. Yapý ayný atomlardan ve benzer bileþiklerden oluþmakla þeyler hem engel ve týkaçtý. Hem akýþ olmasýyla birbirine var oluþtular.

Siz kazandýðýnýz bir özellik karþýsýnda kaybedilen diðer özelliðinizle birini sindirirken diðerini de kaþý zýt durumla sindirmez olabiliyordunuz. Alçalan yükselen, tümselen çukurlaþan durumlardý. Eðer siz deprem gibi doðada olup biten görüngüler içinde deprem zede iseniz her þey sizin içindi.

Ve ayný analoji benzerliðiyle siz ýsý enerjisini hareket enerjisine çeviren kontrollü süreçlerle motoru ortaya koyamýyorsanýz, lastikçi yoktu. Motor üreticisi yoktu. Tamirci, balansçý, beyinci, oto boyacý, kaportacý, oto elektrikçi vs. yoktu. Ol vakit te hiçbir þey bizim için deðildi.

Olan, olmakta olan ve olacak olanýn sömürü ortaya koymanýn kesikli süreklisi içindeki bizler süreklilik adýna; yere, göðe her þey bizim içindi, dedik. Bu söylem diðer canlý ve cansýz varlýklarý dýþlar olan bir durumdu. Böyle bir söylem ne bilgisi olan ne bilen ne de aklý baþýnda olan bir öznel zekanýn söyleyeceði bir söylem deðildi. Ama bunlar sizleri sömürecek bir inandýrma büyüsü içinde tutmak isteyen zekanýn, kullanacaðý fikri ürünler olabilirdi.

Neden, birçok yansýmasý da olan sonuçlarýnda içkindi. Ama neden, kendisinin yol açacaðý sonuçlarý bilmiyordu. Yaklaþýk 4 milyar yüz milyon yýl önce doðada poliaromatik hidrokarbonlar birikti. Biriken hidrokarbonlar da demir sülfite dek bileþimlerle RNA ait malzemeleri ortaya koydu. Demir sülfit ortaya koyduðu RNA oluþan sonuç ortamdan, haberi yoktu.

Nasýl kolektif etki tek boyutu çok boyuta taþýmakla birbirini tamamlamýþtý. Tek boyut çok boyutla birbirini tamamlýyordu. Çok boyut tek boyutlardan oluþan giriþmelerdi. Tek boyut ta çok boyutla tamlaþan giriþmeydi. Tek kiþi tek boyutlu tekil zaman içindeydi. Bir araya gelip giriþen birçok kiþi ile birçok tekil zaman bir araya gelmiþti.

Birçok kiþi av yaparken, savunma, yavru bakýmý gibi birçok ve farklý tekil zamaný ayný anda ve birlikte giriþmekle; ayný anda birçok zaman ve çok boyutlu süre durum, oluþuyordu.

Þimdi süre durum ayný anda birçok tekil durumla çok boyutlu dinamik giriþmeydi. Dinamik giriþme çok boyutlu bu hal ile kolektif giriþmeydi. Kolektif giriþme tekil öznelliði kolektif öznelliðe düþünüþle tekil ve tek boyutlu kiþi aklýný çok boyutlu kolektif ortak akýl yaptý.

Süreç çok boyutlu dinamik giriþmeydi. Çok boyutlu dinamik giriþme kiþinin üstesinden geleceði, kiþinin ortaya koyabileceði bir geliþme hiç deðildi. Kolektif yapý içindeki çok boyutlu giriþmeler de eksiðini ikame ederlerken, ikame olan içinde de kendi eksiðini ortaya koymaktaydýlar.

Kolektif etki veya kolektif ikame oluþ, bir birim addedilen tekil kiþiye göre bir boyutlu olan zamanýný, çok parçalý; çok boyutlu bir süre durum yaptý. Kolektif etki þuydu. Av yapan bir tek kiþinin av esnasýnda ve ayný anda olmasý gereken diðer bir iþlerini örneðin; savunma, yavru bakýmý gibi eksiklerini ayný anda yaptýran ve eksiðini tamamlatan etkiydi. Böylece bir kiþi kolektif etki nedenle ayný anda koltuðuna birçok karpuzu sýðdýrmýþtý.

Bir eksiði tamamlar olma hali de bir eksiði ortaya koymaydý. Savunma yapanýn, beslenme eksiði ortaya çýkýyordu. Savunma yapanýn av yapan üzerinde açlýðý beliriyordu. Av beslemesi yapan avcýnýn da beslediði savaþçý üzerine savunma eksiði yansýyor. Tamamlanýyor. Tamamlayan da tamamlanan da yeni iliþki tipine göre kendi eksiðini ortaya koyuyordu.

Ýlk karaya çýkýþ buluntularý 530 milyon yýl önce görüldüðüne göre bundan 530 milyon yýl önce nimet olarak ne elma ne de nimet sahibi olarak biz ortada yoktuk. Oysa baþtan beri elmanýn bizim için yaratýldýðý söylenirdi.

Ýstem dýþý beyin sapý deðil, zekaya baðlý muhakemeye dayalý beyin belki de 750 milyon yýl önce yoktu. Ama 530 milyon yýl önceden beri olmayan, kullanýlmayan elma ve beyin, ilkten beri deðil de sanki daha dün 300 bin yýl öncesinde beri kendi totem kültürü içinde üreten ve köleci olan kolektif yapý dahilinde oluþan insanlarla vardý ve nimet olarak addediliyordu!

Yeryüzünde dört milyar yýldýr elma ve üç milyar yedi yüz elli milyar yýldýr da bizim için nimet olduðu söylenen beyin sel zekâ yeryüzünde yoktu. Dahasý altý milyon yýldan önce yeryüzünde yoktuk. Yani dört milyar dört yüz doksan dört milyon yýldýr yeryüzünde hemcinsler yoktu. Hemcinsler için nimet olan beyin 750 milyon yýl önceden oluþmuþtu veya oluþuyordu.

750 milyon yýldýr beyin 530 milyon yýldýr da elma es geçtiðimiz hayatlarla birlikte vardý. Onlarýn yararlanýþ kapsamýndaydý. Ama ne hikmetse elma ve beyin 6 milyon yýl öncesinde yeryüzünde olmayan bizim için vardý. Bizler yeryüzünde olmamamýza raðmen yüz milyarlarca yýl elma ve zekâ bizim için hem de nimet olarak vardý!

Her þeyi bizim emrimize amade edip her þeyi bize nimet olarak verdiðini söyleyene göre altmýþ milyon yýl önce yaþayýp yok olan dinozorlarý biz görmeyip nimet olarak dinozorlardan yararlanmadýðýmýza göre dinozor bizim için deðildi. Bu da baþka bir yalandý. Ama olsundu. Her þey bizim içindi. Amiyane tabirle zamanýn þartlarý içinde inanma, inandýrma gibi bir öznel oluþun kontrolü ortaya konacaðý için bu türde olanlarý salla gitsindi.

Bu yalancý söyleme göre yer gök bizim emrimizdeydi. Ve hepsi de bizi yarataný anmamýz için bize lütfedilen nimetiler. Baþtan beri yeryüzünde yoksak ta altý milyon yýldýr buradaydýk. Ama altý milyon yýldýr Mars'tan da nimet olarak yararlanamýyorduk! Hatta yüz binlerce yýl öce Mars’ýn da dünya benzeri olduðunu bilmediðimiz için nimet denen Mars’ý da dünya benzeri olmakla yararlanacaðýmýzý da bilmiyorduk.

Bilmediðimiz bir þeyi bilmiþle böyle söylemek, mucize deðildi. Ýki bakýmdan mucize deðildi. Bir, Mars nimet olarak yaralanamadýðýmýz bir durum olmamakla yararlanýlmayan þeyi yararlanýyormuþuz kabilinde nimet olarak söylemek yalandý. Yalan olduðu gibi mucizede söylenen nimet yararlanmasý gerçekleþmemiþ olmakla mucize bile mucize deðildi.

El göðü nimet olarak verdiðini söylerken, yukarý Akat yurdundaki grubun totem mesleði içinde üretilen ürünler nimetler olarak kast ediliyordu. Siz gök söylemi içinde gerçek iliþkili tarih deðil de yýldýzlý uzayý anlarsanýz Andromeda gök adasý size belki de hiç yararlanamayacaðýnýz bir nimet olur çýkar. Ama her ne hikmetse (uydurmaysa) o zamanlar kutuplarý, Amerika’sýný, Avusturalya’sýný bilmediðimiz yer ile gök bile bize nimetti!
Enuma Eliþin yaratýlýþ destanýný tarihsel olup bitene göre deðil de kendi köleci azminize göre ele alýp kafanýza göre anlatýrsanýz, durum böyle yalan olur. Enuma Eliþ içindeki anlatýma göre, üreten gruplar birbiri ile temas edip ittifaklar kuruyordular. El bunu durumu kendi payýna insanlarý etkileme sanatý içinde nimet olarak söylüyordu.

Bu ittifaklar çerçevesinde çoban grup olan göðün ürettiði et, süt, yoðurt, peynir yerdeki kiþilere nimetti. Hediyeydi. Takas sunusu olan takdimeydi. Köleci sistemin inþacýsý olan El geçmiþi hiç bilmiyordu. Ýnsan gibi o da geçmiþi týpký içinde yaþanýlan zaman gibi sanýyordu. Ama tarihsel olan sözlü aktarým olan meselleri (ders alýnacak sözü) kendi diline çevirip uyduruyordu.

Bu nedenle sütü, eti, yoðurdu sizin için ben yarattým diye kendi tarih bilmezliðini, insanlarýn tarih bilemeyen cehaleti üzerine sallýyordu. Birbiri ile alakasýz alakalýlar olan süreç durumlara El; ben yarattým, ben verdim; diyordu.

Hemcinsler açlýktan ölüp, üþümekten zatürre olup soðuktan tir tir titrerken hastalýktan kýrýlýrken, çýr çýplak durumda buzul yarýklarýna düþüp, kolu bacaðý kýrýlýrken; lav altýnda ölürken YANÝ üretim hareketinden önce var mý, yok mu milyonlarca sene hiç sesi çýkmayan El; üreten iliþki durumun emek ürünlerine bunu size ben verdim derse; ebette ki yerin ürettiði buðdaya da arpaya da, mýsýra da, marula da onlarý ben yarattým ve size nimet olarak onlarý ben verdim diyecek, sizi ihtiyaçlarýnýzda etkileyecekti.

Yerin buðdayýný üreten Karabaþlar, göðün yünü ile sütü ile buðdayý takas etmeðe gelmiþlerdi. Üreten iliþkiler arasýndaki emek ürünleri deðiþimini anlatan Enuma Eliþ aktarýmýný siz El in yaratmasý olarak söyleyecektiniz.

Enuma Eliþ anlatýmý içinde söylenen gök adý tarihte ilk kez yýldýzlý göðe deðil Akat’a komþu aþaðý yer komþularý Sümerlilerin çoban grup olan yukarý yer topraklarýnda oturan Akatlý çobanlara verdikleri bir isimdi. Oysa temas edilmeyene kadar Akatlýlar gibi yýldýzlý göðün adý bile yoktu.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.