Yaþamdan korkmayýn çocuklar. Ýyi, doðru bir þey yaptýnýz mý yaþam öyle güzel ki. - Dostoyevski |
|
||||||||||
|
Birkaç sitede bu yazýmý yayýna verdiðimde çok sert tepkiler aldým. Oysa ben bu tartýþma sorusunu araþtýrdýktan sonra edindiðim bilgiyi paylaþmak istemiþtim. “Kalemi eline alan kýrýlmasýna da göz yumar” diye bana nasihatlerde bulunan bir þair ve yazar arkadaþýma; -“ Yanýt veremeyeceðim bir soruyu sormam” demiþtim. Ve çok acý eleþtiriler aldýðým, hatta “ Emine Haným ne kadar da ayýp bir soru sormuþsunuz? Sayenizde "erotik edebiyat" denilen bir kimlik kazanacak bu yazý, erotizme davetiye çýkartan bir yazý…” gibilerinden hakarete varan sözlere de maruz kalmýþýmdýr. Ama ben inatla soracaðým. Peki nedir, dekolte? (*) “…Dekolte, kadýn elbiselerinin boyun ve göðüs bölgesindeki açýklýktýr. Bu sözcük Fransýzca 'collet' yaka sözcüðünden türemiþtir. Ýlk dekolte modasý M.Ö 2000 yýlýnda görülmüþtür. Göðüs çýplaklýðý eski Mýsýrda'da moda sayýlmýþtýr. Öte yandan, eski Roma ve Yunanlýlarýn da gövdelerine doladýklarý tek parçalý giysilerde dekoltedir. Hristiyanlýðýn yaygýn olduðu orta çaðda dinsel etkiler dolayýsýyla kapalý giysiler giyilmiþtir. Zaman geçtikçe bu giysiler daha da kapalý hale gelmiþtir. Ama on dördüncü yüzyýlýn sonlarýna doðru, köþeli dekolte giysiler moda olmuþtur. Gittikçe dekolteleþen giysiler kadýnýn sýrt ve boynunu çýplak býrakmaya baþlamýþtýr. Sivri dekolte on beþinci yüzyýlda Avrupa'da çok yaygýnlaþmýþtýr. Bu dekolte gittikçe açýlmýþ ve sonuç olarak 'bel' dekoltesine kadar uzanmýþtýr. Dekoltenin bu serbest koþusu, sonunda Ýspanyol kadýnlarýnýn tutuculuðuyla engellenmiþtir. Ýspanyol kadýný, dekolteyi kapayacak kýrmalý yakalýklar kullanarak dekolte giysilerin geliþmesini önlemiþtir. Ýngilizlerin erden kraliçesi I. Elizabeth (-1558-1603-) Rönesansýn açýk göðüslülüðü ile bu Ýspanyol lapatýcýlýðý arasýnda orta bir yol bulmuþtur. Ön dekoltesini cömertçe açan kraliçe, bu açýklýðý altýn ve deðerli taþlarla bezemiþ, gerdanlýklarla örtmeye çalýþmýþtýr. Ve daha sonraki yüzyýllarda dekolte yeniden yaygýnlaþmýþtýr. Avrupa'da hüküm süren 'otuz yýl' savaþlarý sýrasýnda 'dekolte' kendini geliþtirecek bir ortam bulamamýþtýr. Fakat barok devrinde dekolte bu duraklamamanýn acýsýný kat kat çýkartmýþ ve kendine merkez olarak Fransa'yý seçmiþtir. Oradan da Avrupa’ya sýçramýþtýr... Bu devirde yayýnlanan bir Alman moda dergisinde þöyle bir yazý göze çarpar: '...Kadýnlar dekoltelerinin iki erkek elinin rahatça girebileceði þekilde olmasýný istemektedirler. Çünkü ancak o zaman erkekler kendilerine daha çok þey verebilirler.' Tarih boyunca dekolteye savaþ açan kiþiler, çoðunlukla din adamlarý olmuþtur. 1730-1770 yýllarý arasýnda Avrupa'da hüküm süren 'rokoko' devrinde, dekolte en açýk noktasýna eriþmiþtir. Hatta Fransýz kraliçesi Marie Antoinette göðüslerinin alçý kalýbýný aldýrarak içki bardaklarý ve çiçek vazolarý yaptýrmýþtýr. Fransýz ihtilalinden sonra kapalý giysiler yeniden ön plana çýkmýþtýr. Din ve burjuvazi arasýnda burada da kendini göstermiþtir. Ýngiliz kraliçesi Viktoria, sarayýndaki kadýnlardan eðlencelere gelirken görenleri hayrete býrakacak kadar 'açýk - saçýk' giyinmelerini istemiþtir. Dekolte modasý asiller arasýnda yaygýn olarak kalmýþ, burjuvalýlar bu modaya deðer vermemiþlerdir. 1904 yýlýnda Prusya kral tiyatrosunda verilen bir promiyer'e kadýnlarýn dekolte elbiseler ile gelmesi þart koþulmuþtur. 1904 yýlýnda Berlin operasý yöneticileri, biletleri kontrol ederken ayný zamanda kadýnlarýn elbiselerini de kontrol edileceðini ve dekoltesi belirtilen þekilde olmayan kadýnlarýn, kim olursa olsun içeriye alýnmayacaðýný belirtmiþlerdir. Avrupa soylularý arasýnda görülen bu dekolte yaygýnlýðý üzerine bir Alman dergisi þöyle yazmýþtýr: ' Eðer köylü kýzlar bu þekilde giyinerek dans yerine gelselerdi, ahlaksýzlýkla suçlanarak polis tarafýndan yakalanýrlardý. Oysa diðer tarafta bir tiyatro dolusu çýplak var' diye yazmýþtýr…” Peki bu soru nereden aklýma geldi? Bir magazin dergisinde fotoðraf görmüþtüm. Türbanlý bir genç kýz ve daracýk kot pantolonu, üstünde dar bir gömlek giymiþti. Magazin fotoðrafçýsýnýn arkadan çekimi oldukça ilginçti. Genç kýzýn öne eðildiði bir esnada çekmiþti. Bluzu ile pantolonu arasýnda çýplak bir ten ve tanga külot ile, dikkatleri üzerinde toplamýþtý. Peki bu giyim tesettür müydü? Bence deðildi. “Desinler” diye bir tek baþýný örtmüþtü. Hani deve kuþu kuma baþýný gömer ya, iþte öyle bir þeydi… Aklýma o anda bir soru geldi ve önce aileme sordum. “DEKOLTE BÝR TEÞHÝRCÝLÝK MÝDÝR?” Ýlk yanýt oðlumdan geldi. “BENCE, DEKOLTE BÝR REKABETTÝR.” Eþim ise: “AÞIRIYA KAÇMAMAK ÞARTIYLA, DEÐÝLDÝR.” Eþim ve oðluma bende katýlýyorum ve DEÐÝLDÝR diye noktayý koyuyorum. Emine Piþiren/Edremit-Akçay/15.11.2008 (*) Kaynak: Eros Cinsel Bilgiler Ansiklopedisi, sayfa; 181-182
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Emine Piþiren, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |