KHALLED HOSSEINI ve CHARLOTTE BRONTE
Uçurtma Avcýsý ve Jane Eyre
Emir ve Mr. Rochester Karakterlerinin Geçmiþ ile Yüzleþmesi ve Vicdani Özgürlük Arayýþlarý:

Charlotte Bronte’un Mr. Rochester karakteri ile Khalled Hosseini’nin Emir karakterlerinin geçmiþte yapmýþ olduklarý bazý hatalarýn telafisini, geçmiþleri ile yüzleþerek, onlara sahip çýkarak yapmaya çalýþtýklarý, bu denemede ele alýnacaktýr.

     Öncelikle Mr Rochester’ý ele alalým. Rochester, geçmiþte bir kadýnla, kabul görmeyen, o günün þartlarýnda itibar zedeleyen bir evlilik yapmýþ ve yaptýðý bu evliliði herkesten gizlemeye çalýþmýþ ve bu kadýný yýllarca, deli olmasýna raðmen- ki deliliði ‘kreol’(Batý Hint Adalarýnda doðup büyüyen beyaz tenlilere verilen ad ) diye bilinen bir soydan gelmesinden kaynaklanýyor- onu yanýndan ayýrmamýþtýr çünkü yasalar nezdinde Rochester, Bertha Mason’la yani deli karýsýyla nikah akdiyle birbirlerine baðlýdýrlar. Rochester ailesinin zoruyla – deyim yerindeyse kandýrýlarak- yaptýðý bu evlilikten dolayý yýllarca sýkýntý ve eziyet çekmiþtir. En bariz örneði þu þekilde açýklayabiliriz: Rochester baþka bir kadýnla evlenmek istese de evlenemezdi çünkü O zaten evli bir erkekti. Diyelim ki Bertha Mason’dan boþanmayý istedi, o zaman yýllarca saklamýþ olduðu, ifþa olmasý durumunda itibarýný zedeleyecek olan bu evliliðinden herkes haberdar olurdu. Yani kýsacasý Rochester iki arada bir derede kalmýþtý. Bu yüzden onu, Bertha Mason’u hep gizledi. Bu acý gerçek peþini hiç býrakmadý. Rochester þunun bilincindeydi ki; ona ýzdýrap veren geçmiþiydi ve bu geçmiþiyle yüzleþmeden asla içinde bulunduðu durumdan kurtulamayacaktý.                                                                                      Bu týpký Emir karakterinin geçmiþiyle yüzleþmeden gerçek huzuru elde edemeyeceðini bilmesi gibiydi. Ýnsanlar geçmiþte onlarý üzen, hep huzursuz eden olaylarý unutmak isterler ama þu bir gerçek ki geçmiþle yüzleþmek çoðu zaman insaný huzura erdirir. Rochester’ýn Bertha Mason’u yýllarca gizlemesi, týpký Emir’in kendisi için canýný dahi feda etmekten çekinmeyecek olan Hasan’ýn birkaç serseri tarafýndan, sýrf ‘Hazara’(Çoðunlukla Afganistan’ýn Mezar-ý Þerif bölgesinde yaþayan Þii bir grup) olduðu için ve uçurtma müsabakasýndaki en iyi uçurtmayý onlara vermediði için tecavüze uðradýðýný gördüðü halde korkaklýðýndan ötürü bir þey yapmamasýna benziyor.

Aslýnda hem Emir hem de Rochester geçmiþlerinin ve korkaklýklarýnýn esiridirler, iki karakterinde ortak paydasý bunlardýr.
Emir’in Rochester ile olan benzerliðini þöyle ifade edebiliriz: Emir, yýllarca kimseye sýrf korktuðu, korkaðýn biri olduðu için kendisine, tabiri caizse bir köpek kadar sadýk olan Hasan’ý, o serserilerin elinden -ödlekliðinden ötürü- kurtar(a)madýðýný, olaya müdahale etmediðini, sýrf korkaðýn teki olduðu bilinmesin diye gizlemiþtir.
     
Asýl mesele, yýllar sonra Rochester ve Emir’in geçmiþte yaptýklarý eylemlerinden dolayý huzursuz oluþlarýdýr. Vicdanlarý esaret altýndadýr ve her ikisi de ne pahasýna olursa olsun ýzdýraplarýyla yüzleþmeye karar vermek durumunda kalýrlar.      

Rochester, vicdanýný aklamanýn peþindedir. Bir ‘kreol’ ile evlenmek, O’na itibarýný kaybettirmeye yetecek kadar ciddi bir nedendir. Rochester bunun bilincinde olduðu için karýsýný, onun deyimiyle ‘deli karýsýný’ yýllarca insanlardan gizlemiþtir. Evdeki hizmetçiler hariç, civardaki kimse bundan haberdar deðildir. Bu gizleme, Rochester’ýn itibarýný saðlama almasý için gereklidir.
     
     Emir de, sýrf babasýnýn, aile dostlarý ve akrabalarýnýn nezdindeki popüleritesini yitirmemek için sýrrýný hep gizlemiþtir.

     Ýþte tam da bu noktada geçmiþle yüzleþmenin, onlarý gerçek huzura erdireceði kanaatine varýr her iki karakter de. Rochester, bazý olaylardan sonra çok sevdiði Jane Eyre’e üstü kapalý bir biçimde durumu anlatmayý uygun görür. Rochester’ýn tek istediði geçmiþinden kurtulup, onu bir çýrpýda silip atarak normal bir insan gibi yaþamaktýr. Bu normal yaþamýn en baþýnda normal bir evlilik gelir.

     Emir de aynen Rochester gibi geçmiþini unutup, yeni bir hayata atýlmayý ister. Ama her ikisinin de önünde birer handikap vardýr: yapýlmamasý gereken bir evlilik ve çok sadýk olan bir dosta, hizmetçiye(aslýnda Emir ve Hasan üvey kardeþtirler ve bu gerçeði Emir yýllar sonra öðrenir) tecavüz edildiðinde bir þey yapmamak.

     Þu, su götürmez gerçeði tekrar etmeyi elzem görüyorum: Ýnsan, geçmiþiyle, korkularýyla yüzleþmeden gerçek huzura eremez. Aslýnda her iki roman kahramaný da bunu bilmektedirler. Ve kaçýnýlmaz bir son olarak geçmiþleri ile yüzleþip bazý deðerlerini, varlýklarýný yitirdikten sonra huzuru elde ederler.