Kapitalizm; merkantalizmin ilk atalarý olan Tanrý Krallar ve Tek Tanrýlý dini peygamberler tarafýndan, insanlýk yaþamýna ok gibi yerleþtirildi. Bunun uzun tarihsel evrelerine girmeden, özellikle 1700’lerden itibaren toplumlarýn tüm hücrelerine kadar etkisini gösteren modern tekelci kapitalizm, günümüzde iðne ucu kadar insani duygu býrakmamýþtýr. Kapitalizmin etkisi bu þekildeyken doðru, yeterli marksist felsefeyi kavramayan ya da bazý amaçlarý için, bu düþüncede yer alan sol ve solcularýn çoðunluðu, bundan en aðýr þekilde etkilenip en çok yolunu þaþýranlardýr. Diðer taraftan kendisini daha etkin, yetkin gören komünist, sosyalist birey ve ailelerin çoðunluðu da benzer durumdadýr. Bunun birçok nedenleri olsa da esasýnda þu nokta, insaný her zaman birtakým olumsuzluklara sürüklemiþtir.

Çoðu ülkelerde sosyalizmin iktidarlaþmasýnýn uzun yýllar almasý, halk baþta olmak üzere kömünist ve sosyalist bireylerde, zamanla umutsuzlukla birlikte bazý zaaflarýn doðmasýna neden olmasýdýr. Bir de sosyalist ve komünistlerin etrafýný sarmýþ canavar kapitalist düzenin saldýrýlarý eklenince, düþünceye sadýk olarak yaþanýp yaþanamayacaðýný doðrusu hepimizin bilmesi gereken önemli bir konudur. Çünkü bir taraftan kapitalist canavar saldýrý, halkýn sosyalizmi kavrama zorluðu ve iktidar umutsuzluðu, kiþinin düþüncelerine ters düþmeden yaþamasýný gerçekten zorlaþtýrýyor. Düþünceye sadýklýkla ilgili ortlama bir ölçü vermek gerekirse, kiþi günlük somut pratik yaþamýnda %85 oranýnda düþüncesine uygun hareket ediyorsa, samimi ve gerçek bir komünisttir.

Bunun daha yeterli þekliyse, doðru kültürel donanýmla birlikte, her türlü kopmleksten arýnmýþ, bilimsel yaþamý özümseyen komünist, sosyalist insan için, koþullar ne kadar zor, kötü olsa da bazý önemsiz bazý farklýlýklar ancak görülebilir. Bu da insan psikolojisne göre normal olan bir durumdur. En azýndan %80-85 oranla düþünceye uygun pratikle yaþanýyorsa, bu baþarý demektir. Tarihsel olarak yaþanmýþ örnekler komünizm ve kapitalizmim nasýl var olduklarýný anlamamýza önemli derecede yardýmcý oluyor.

Çok uzun deðil, yaklaþýk elli veya kýrk yýl öncesine kadar dünya toplumlarý içerisinde, önemli nicel oraný oluþturan sýradan birey ve ailelerin çoðu, sosyalist komünist olmadýklarý halde, bilinçli bilinçsiz pratiklerinde imece (Kolektif) dayanýþmayla, bir çeþit komünal yaþamý kanýtlamýþlardý. Bunun gerçekleþmesini saðlayan etkense, insanýn biyolojik yapýsýndaki sosyalleþme ve hümaist hücrelerin doðuþtan varlýðýyla birlikte, dönemin ekonomik ticari þartlarýnýn bir sonucudur. Esasýnda kolektif komünal yaþam, insanlýk tarihindeki ilk komünist yaþamýn da adýdýr. Kominalizmin anlamý ortaklaþma olduðuna göre, komünizm ise ortak üretip ortak tüketim felsefesiyle, bunu daha modernize eden düþünce biçimidir.

Ýnsanýn doðasýnda sosyal kolektivizim, hümanizm, biyolojik ve düþünsel bir gerçeklik iken, kapitalist canavar kuþatmayla nerelere savrulduðumuzu kabul edip, enazýndan gelecek kuþaklara samimi doðru bilgileri býrakmak zorundayýz. Kapitalizm ve komünizmle ilgili bazý detaylara inersek, insan karakterinde hangi noktlalardan var olduklarýný, bu doðal özelliklerin nasýl bir niteliðe dönüþüðünü daha net anlayabiliz.

Kapitalizm: Ýnsanýn hayvani karakteri olan ego ve süperegonun sürekli uyarýlýp büyütülmesiyle, emek harcamadan en iðrenç hilelerle, sürekli artý kâr elde ederek doyumsuzca yaþamaktýr. Ýnsandaki bu yapýyý, kapitalizm her çaðýn koþullarýna göre ilkel veya modern þekilde hep kullanmýþtýr, kullanmaya da devam ediyor.
Komünizm: Ýnsanýn doðasýnda mevcut olan sosyal (Ortak-Birlikte) duygu ve düþüncenin yanýnda, insani hümanizminde etkisiyle ortaya çýkan yaþam biçimidir. Daha sonra bunu felsefeci ve marksist teorisyenler bilimsel analizlerle geliþtirip, modern sistemli bir düþünce yaþamýna dönüþtürdürler.

Özet tanýmlamalardan anlaþýlacaðý gibi her iki siyasal düþünce ve yaþam anlayýþý, insanýn doðal yapýsýndaki özelliklerin dinamiksel üst deðiþimiyle gerçekleþen, iki farklý yapýsal karakterden yola çýkmýþlardýr. Bu yapýsal özelliklerden Süperego ve sosyalleþmeyi diðer canlý varlýklarla örnekleme/kýyaslama yaptýðýmýzda, yine karþýmýza þöyle bir gerçeklik çýkýyor.

Kapitalizm; süperegoyu yerine göre ilkel yerine göre modern þekilde baðnaz, doyumsuz, hiçbir sýnýr tanýmadan kullanmasý, ninsandaki hayvani güdüye tapýnmaktýr. Ki hayvanlar eðitilmediði sürece kuralsýz ve sýnýnýrsýz hareket ederler. Komünizm ise; tam tersine insanýn sosyal, hümanist karakter yapýsýný sürekli geliþtirip, insanileþetirmeye çalýþan ortak, eþit yaþam, düþünce ve eðitim biçimidir.

Temel bu farklýlýklardan hareket eden komünizm ve kapitalizm, birbiriyle sürekli çatýþarak ömrünü uzatýrken, kapitalizmin daha avantajlý durumda olduðunu rahatlýkla ifadebiliriz. Belirtildiði gibi kapitalizm ve ortaklarý dini yapýlar, her zaman insanýn eðitime ve kültüre gerek duymadan, rahatlýkla harekete geçen hayvani süperegosunu yükseltmesi, insanlarýn kapitalizmi daha kolay ve çekici bir yaþammýþ gibi algýlanmasýný saðlamakta. Komünistler ise, insanýn sosyal ve kolektif hümanist özelliðini bilimsel teoriyle, bunu insanlara öðreten teferruatlý bir eðitim, kültür, bilim sistemidir. Ayný zamanda bireylerin birçok süperegoist duygularýný öldürmesini þart koþan komünist ilkler, eðitimsiz ve kültürüsüz insanlarýn bunu kavrayýp kabul etmesi de kolay olmayan bir durumdur. Kapitalizm tüm bu gerçekleriyle günümüzde insani her özelliði bitirip zayýflatmýþ olmasý, komünist birey ve ailelerin komünist kalarak yaþamalarýný zorlaþtýrsa da imkânsýz olmadýðýný belirtmeliyiz. Yapýlmasý gerekenlerse özet olarak þu þekildedir.

Bir toplululuk ya da ailede öncü veya rehber kiþi, öncelikle aile ve çevresindeki her bireyi genel eðitimin yanýnda, doðru saðlam marksist kültüre göre eðitmek gibi zor bir görevi olduðunu bilmelidir. Bu görevi dýþarýdan birisi, ailede anne veya baba ya da ailedeki fertlerden herhangi birisi üstlenmeli. Çevrede farklý kiþilerden faydalanýlsa da esas ailedeki rehberin dik duruþu, kararlý olup kendi pratiðiyle bunu göstermesi, büyük öneme sahiptir. Ailedeki rehber kiþi, önce kendi duygu ve düþüncesinde yer etmiþ egoist tüm saplantýlarý atýp, pratiði ile kanýtlamasý gerekir. Rehber kiþi düþünce ve pratiðinde zaman zaman zaaflýklar gösterirse, diðer fertlerin bundan çabucak etkilenip, tam zýttý yapýya dönüþmelerini kolaylaþtýran etkiye sahip olduðu akýldan çýkarýlmamalýdýr. Ve ailedeki tüm fertler baþta iyi bir entelektüel aday veya entelektüel olmalýlar.

Böylece psikolojiden, ekonomi, kültür ve yaþam ölçüleri konusunda bir ekonomist, psikolog ve sosyolog kadar bilgi sahibi olup, sebep sonuçlarý önceden kestirecek akýlla donanmalýdýr. Kiþi kömünist kültür, eðitim, bilgi, irade ve bilimsel yaþam ölçüsünden uzak ya da eksiklik göstermesi durumunda, kapitalizme dayanmasý mümkün deðildir. Sosyalist, komünist birey ve aileler hangi ortam, düzen, sistemde yaþarlarsa yaþasýnlar, zaruri ve zorunlu olmayan birçok alýþkanlýklardan uzak kalmayý göze alýp, teori ve pratiðinde bunu uygulamlýdýrlar. Her zaman kiþi düþüncesini pratik yaþamýnda uyguladýðý kadarýyla odur. Düþüncesine uygun hareket etmeyip, sürekli deðiþkenlik gösteren birey ve ailelerde, kültürel ya da kiþisel sorun var demektir. Bu yüzden komünist ve sosyalistlik, kapitalizmin ilkeleri süperego, lüks, özenti, kompleks, doyumsuzluk vb. hastalýklardan tamamen arýnmasýyla mümkündür. Ufak bir zaaf, kiþiyi bitiren tehlikeli en büyük virüstür.


Cemal Zöngür