Afganistan’da bir yandan Ruslar, diğer yandan Amerikalılar bütün merhametleriyle halka özgürlük, demokrasi ve insan haklarının gereklerinin yaşanması için çaba gösteriyor, ama tam bir vefasızlık örneği gösteren Afgan halkı direnişle bu yardımları reddedip, hem Rusların, hem de Amerikalıların iyi niyetini suistimal ederek, onları mağdur ediyorlardı.

27 Nisan 1978'de gerçekleşen Serv Devrimi'nin ardından Afganistan Demokrat Cumhuriyeti'nin (ADC) kurulması üzerine ülkede iç savaş başladı. SSCB, ADC yönetiminin daveti üzerine bu ülkeye asker gönderdi ve Afganistan'da çeşitli dönemlerde Kızıl Ordu’nun altı yüz yirmi bin askeri görev aldı. Afganistan Savaşı'nda Kızıl Ordu adına ağırlıklı olarak Orta Asya kökenli askerler görevlendirildi.

1985'te SSCB Komünist Partisi'nin başına geçen Mihail Gorbaçov'un başlattığı "Perestroyka (Yeniden Yapılanma)" ve "şeffaflık" olarak bilinen reformlar süreci, Sovyetlerin Afganistan politikasını da etkiledi. Gorbaçov, 1987'nin Aralık ayında ABD'ye yaptığı ziyarette, yakın dönemde Afganistan'daki askerlerini geri çekmeyi planladıklarını duyurdu.

Nisan 1988'de SSCB, ABD ve Pakistan arasında, Afganistan'daki durumun siyasi çözümü için Cenevre Anlaşması imzalandı. Anlaşmaya göre, Sovyetler, Afganistan'daki askerlerini geri çekecek, ABD ve Pakistan ise Afgan mücahitleri desteklemeye son verecekti.

SSCB, anlaşma kapsamında dokuz ay ay içinde askerlerini Afganistan'dan tamamen çekeceğini duyurdu. 15 Mayıs 1988'de başlayan geri çekilme süreci, 15 Şubat 1989'de sona erdi.

Ağustos 1988'e kadar Afganistan'da bulunan elli bin yüz seksen üç Sovyet askeri ülkeyi terk ederken, 15 Şubat 1989'a kadar da elli bin yüz Kızıl Ordu askeri Afgan topraklarından ayrıldı. Afganistan'ı en son terk eden Sovyet Generali Boris Gromov oldu. Sovyetlerin Afganistan'daki geri çekmesi süreci 15 Şubat 1989'da tamamlamış olmasına rağmen, savaşa müdahil olan ülkeler, Aralık 1991 itibarıyla çatışan taraflara askeri desteklerin tamamen kestiklerini duyurdu.

Dönemin Kabil yönetiminin daveti ile 1979 yılında ülkedeki savaşa müdahil olan Sovyetler Birliği (SSCB), dokuz yıl süren "Afganistan macerası"nın ardından 15 Şubat 1989'da ülke topraklarını terk etti.

SSCB, 1979'da başlayan ve başarısızlıkla sonuçlanan dokuz yıllık “Afganistan macerası"nın bedelini, diğer etkenlerle birlikte, iki yıl sonra dağılarak ödedi.

Kızıl Ordu'nun çekilmesi dönemin Sovyet yanlısı Afgan yönetiminin son bulacağı anlamına gelse de, Necibullah öncülüğündeki yönetim iç çatışmalara rağmen, birkaç yıl iktidarda kalmayı başardı. SSCB'nin dağılmasıyla kaderine terk edilen Necibullah, kendine yönelik saldırılar ve iç savaş dolayısıyla 16 Nisan 1992'de devlet başkanlığı ve iktidardaki Vatan Partisi'ndeki görevlerinden istifa etti. Kabil'i ele geçiren mücahitler Necibullah yönetimine son verdi. Necibullah da Kabil'deki BM binasına sığındı.

Necibullah'ın istifasının ardından iktidara gelen Burhaneddin Rabbani yönetimi, Eylül 1996'da Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesine kadar ayakta kaldı.

Afgan mücahit Ahmet Şah Mesud'un kaçırma teklifini reddeden Necibullah ise, 27 Eylül 1996'da Kabil'e giren Taliban militanları tarafından sığınmış olduğu Birleşmiş Milletler binasından zorla çıkarıldı ve işkence edildikten sonra, kardeşi Şahpur Ahmedzai ile birlikte asılarak idam edildi.

Afganistan'daki Taliban rejimi, ABD'nin öncülüğündeki uluslararası koalisyon tarafından 2001'de devrilinceye kadar devam etti. 2002'de ABD'nin desteğiyle Afganistan Ulusal Meclisi tarafından geçici Devlet Başkanı seçilen Hamid Karzai, 2004 ve 2009'da yapılan seçimleri kazanarak iki dönem devlet başkanlığı görevini yürüttü. 2014'te yapılan seçimlerde ise, Afganistan Devlet Başkanlığına Eşref Gani seçildi.

27 Nisan 1978'de meydana gelen Serv Devrimi'nin ardından Afganistan'da başlayan iç savaş ve gerginlik, etkisini bugün de gösteriyor. Afganistan hükümet güçleriyle Taliban ve diğer silahlı örgütler arasındaki çatışmalar hâlâ coğrafyanın bir numaralı gündem maddesi...

Kızıl Ordu, on beş binden fazla subay ve asker, yüz on sekiz uçak, yüzlerce tank, beş general, üç yüz otuz üç helikopter kaybettiği dokuz yıl süren savaşın ardından Afganistan'ı terk etti...

10 Ocak 18
Gölcük