..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
"Anka kuþu gibi yalnýzlýðý adet edin! Öyle hareket et ki, adýn daima dillerde dolaþsýn ama seni görmek olanaksýz olsun." -Fuzuli, Leyla ile Mecnun
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Ýnceleme > Akýmlar > Betty Blue




2 Ocak 2019
Gotik Akýmý Ýncelemesi  
Betty Blue
Çaðýnýn en önemli düþünürlerinden biri olan ve sadizme isminin verilmesine neden olacak kadar kötü bir üne sahip De Sade, 1807 yýlýnda Gotik hakkýndaki düþüncelerini þöyle ifade etmiþti: “Kurulu düzene þiddetli bir meydan okumayý ‘fantezi diyarýnda’ ifade etmeyi baþaran ‘bu janr, bütün Avrupa’yý sarsan devrimci þoklarýn kaçýnýlmaz bir ürünüdür.”


:AABF:
"Gotik/Got” kelimesi ilk olarak aþaðýlayýcý anlamda kullanýlmýþ olsa da, bu konuda yanlýþ bilinen bir sürü mit mevcut. Yüzyýllardýr inanýlmýþ ve bu þekilde devam eden bu mitler, zamanýnda Ýskandinavya’da yaþamýný sürdürmüþ Got isimli, barbar bir Cermen kavmin oluþturduðu, Latin sanatýna tepki olarak ortaya çýkan bir akým olduðunu savunmakta. Zira bunlarýn çoðu yanlýþ aktarýlýyor.
Gotik sanat, romanesk sanatýnýn bir nevi devamýdýr. Fakat romanesk sanat, aþýrý sadeliðinden ve çýplaklýðýndan dolayý devam edememiþ, sonunu bile görememiþtir. Gotik sanat, Roman soyundan gelip Paris yakýnlarýnda doðmuþtur. Birçok Avrupa ülkesi bundan etkilenmiþ, bir bu kadarý da etkilenmemiþtir. On ikinci yüzyýl civarlarýnda, kilise inþa ederken bir rahip tarafýndan ortaya çýkarýldýðýný söyleyebiliriz. Tabi ki bunu yaratan bir rahip olsa da, yayýlmasýnýn tek sebebi tüccarlar ve sanatkârlardýr. On ikinci yüzyýlda ortaya çýkmasý, belki karanlýk ve cahil çaðlarýn övüldüðü hissi verebilir. Ama tam aksine, Normanlarýn, orta çaðýn ve kadýnlarýn zorlu yaþamýnýn yerildiði bir yapý barýndýrýr ve insanýn içe dönüþü okuyucuya, sanat fanatiklerine çok fazla hissettirilir. Dönem dolayýsýyla bu paradigmanýn içerisinde kalýnýr, o çok ayrý bir konu.
Bu sanat akýmý en etkin olan kolu mimariden sonra, yakýn zaman içerisinde heykel ve resim, daha sonra da edebiyat, müzik, moda gibi alanlara yayýlmýþtýr. Bunun olumlu ya da olumsuz olduðunu tartýþmak, özellikle yirmi birinci yüzyýl popülasyonu nedeniyle imkânsýzdýr.
Ýlk olarak mimari yoluyla ortaya çýkmýþ bu kusursuz akýma göz atýldýðýnda, devasa ve görkemli yapýlarýn çok önde olduðunu görebiliriz. O kadar keskin çatýlar inþa edilmiþtir ki, aðýr ve masif etkilerin insan ruhundan silinmesi pek de mümkün deðil. Daha sonra, ufak tefek heykeller, bol bol-kocaman pencereler, dini öðelerin yerleþtirildiði renkli camlar… Þimdi bunun diðer akýmlara bir ressamýn siyah boyalý fýrçasýndan sýçratýlmýþ gibi nasýl bir etki yarattýðýndan bahsedeceðim.
Gotik ve Romantizm, birbirinden ayrýlmamasý gereken ve muazzam bir uyum gösteren iki akýmdýr kanýmca. Romantizmin edebiyatla buluþmasý sayesinde korku, estetikleþtirilerek, gizemle harmanlanýr, hüzün ve melankoliyle bize sunulur. Korkulan ve bilinmeyen þey, arka planda okuyucuya sezdirilir. Klasik gotik korku öðeleri; Kargalar-kuzgunlar, camdan içeri ölümcül soðuðun sýzmasý, pelerinler, doðaüstü varlýklar, kýrmýzý ve siyah rengin tasvirleri, þatolar ve tüm açýklýðýyla; ölüm. Bunlarla beraber, insanýn kaçamadýðý/kaçmak istemediði melankolisi, kiþisel deneyimleri gibi konular. Çaðýnýn en önemli düþünürlerinden biri olan ve sadizme isminin verilmesine neden olacak kadar kötü bir üne sahip De Sade, 1807 yýlýnda Gotik hakkýndaki düþüncelerini þöyle ifade etmiþti: “Kurulu düzene þiddetli bir meydan okumayý ‘fantezi diyarýnda’ ifade etmeyi baþaran ‘bu janr, bütün Avrupa’yý sarsan devrimci þoklarýn kaçýnýlmaz bir ürünüdür.”
Gotik akýmýnýn resme etkisi çok sonradan gelmiþtir aslýnda. On altýncý yüzyýlda genellikle Ýtalyanlar tarafýndan tasvir edilmiþ bir sürü dinsel öge içerikli tablolar vardýr- ve doðal olarak kiliseye aittirler.
Ve son olarak, yaþadýðýmýz yüzyýlda ve coðrafya yakýnlarýnda en etkin olan kollar moda ve müzik olabilir.
Gotik moda, günümüz seksapalitesi biraz çarpýtýlsa da köken olarak filmlerde ve romanlarda görebileceðiniz ayný ögelere sahiptir. Siyah ve kýrmýzýnýn yoðunluðu, deri, sivri metal detaylar, kalýn topuklu botlar. Bunlar, þimdiki dönemde görebileceðiniz türden. Tarihte yolculuk yapýldýðýnda ise Gotik Moda, çok geniþ bir yelpazeye sahiptir ve diðer tarzlarla da harmanlandýðý çok görülür.
Punk, batcave, death rock, romantik, cyber-goth, lolita, steampunk, pastel-goth, nu-goth, victorian, edwardian, trad-goth, vampir, vamp endüstriyel ve belki de emo gibi birçok tarz yer almaktadýr ve elbette tartýþmaya açýktýr.
Gotik müzik ise, klasik müzikten rock müziðe kadar engin içeriklere sahip. Dönem müziðini incelediðimizde, ortaçað, barok, doða ve orkestral ögelerin harmanlandýðýný görürüz. Psalteriyum, organ, ut, nakkare, gayda, çifte flüt, korno, rebap gibi Türk-Arap asýllý çalgý aletleri çokça kullanýldý. Günümüzü incelediðimizde;
Gotik rock, 1970’ler sonunda post-punk/punk rock sayesinde, yukarýda bahsettiðim tüm ögelerin temel alýnmasýyla ortaya çýktý. Karanlýk, horror/horrid (korku ögeleri) gibi entelektüel temalar, romantizm, varoluþçuluk ve nihilizm akýmýyla birleþtirildi ve hýzla yayýlan, durdurulamaz bir alt kültür oluþumuna yol açtý. Ýlklere Bauhaus, The Cure, Siouxsie & the Banshees, The Sisters of Mercy and The Mission gibi gruplarý/þahýslarý örnek olarak gösterebiliriz.
Gotik metal, artýk gotik rock ve diðer öðelerin çocuðudur adeta ve 1990’larýn baþýnda ortaya çýkmýþ, günümüze kadar üzerine eklenerek oluþmuþ bir mirastýr. Heavy metal’in agresifliði ve gotik rock’ýn karanlýk-melankolik atmosferi kombine edilmiþ, önümüze nefis bir yemek tabaðý gibi servis edilmiþtir. Çoðu þarký gotik romanlara dayanýr; daha önce okuduðunuz Dracula, Frankenstein: The Modern Prometheus, Dr. Jekyll and Hyde’ý asla aratmayan, o temadaki þarkýlar yazýlmýþtýr. Türün öncüleri; Paradise Lost, My Dying Bride ve Anathema gibi Ýngiliz gruplardýr. Amerikalý Type O Negative, Ýsveçli Tiamat ve Hollandalý The Gathering ise bu neslin devamýdýr.

Bu romantik ve tutkulu akýmýn parçalarýný þu an da görebiliriz, ama etkisinin oldukça azalmýþ olduðunu ve sosyal medyayla beraber alt kültür olma özelliðini yitirdiðini düþünen kiþilerden biriyim. Gotik kültür sanýldýðýndan daha derin ögeler içermekte ve birçok þahýsýn yansýtamadýðýný korkusuzca yansýtmakta. Bu incelemede bahsettiðim gibi Romantizm ile birleþtiðinde, önünde durulamayacak kadar güçlü bir duygu yüklemesine sahip. Ýleriki zamanlarda Gotik akýmýný her yerde görmek/izlemek/okumak ve dinlemek dileðiyle…



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.


Yazarýn Ýnceleme ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Doðuþtan Asi'nin Hikayesi

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Sourwood Tears Ýn The Inn [Þiir]
Devinim* [Þiir]
Romantik Manifesto [Þiir]
Zehirli [Þiir]
Düþerken... [Þiir]
Norman Fucking Rockwell [Þiir]
Baþlýksýz [Þiir]
Saded [Þiir]
Carnage [Þiir]
For K. [Þiir]


Betty Blue kimdir?

Biraz dadaist, þüpheci, romantik, gotik, garipçi. . . Yani sentezci. Hepsinden bir tutam olacak þekilde yazýsýný þekillendirir.

Etkilendiði Yazarlar:
x


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Betty Blue, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.