Cem, semah, dört kapý kýrklarmakamý inanç rütüelinin Alevilikte olmasý, farklý din, inanç ve düþünceden çoðu insanýn, Aleviliði tek tanrýlý dinlere benzettiði gibi daha çok Ýslam’ýn Þiilik Mezhebi Hz. Alicilik olarak görmektedirler. Bölge topluluklarýnýn bu kültürsüzlüðü, Aleviliðin ve Alevilerin anlaþýlmasýný ciddi þekilde zorlaþtýrýyor. Üstelik Alevilerin yoðunlukta yaþadýðý devletler, Alevilik üzerinde yasak, baský, katliam uygulamasý, Alevi olmayanlarý Alevilerden daha da uzaklaþtýrýyor. Söz konusu korku psikolojisiyle hareket eden sýradan insanlar, bir noktaya kadar anlaþýlabilir. Fakat sosyalistlerin çoðunluðunun Aleviliði gerçek anlamda analiz etmeden, gerici düzenlerin uydurmalarýyla yetinilmesi, sosyalistlerin kültürel niteliklerini sorgulatmaya yetiyor.

Bölgedeki bir iki sosyalist örgüt hariç, diðerleri Aleviliðe nasýl ki tepeden inmeci yaklaþýyorlarsa, sosyalizmin bölge halklarýna nasýl uyarlanacaðý noktasýnda da ayný bilinçle hareket etmeleri, Aleviler ile sosyalistlerin birliktelik oluþturmasýný hep engellemiþtir. Aleviliðin sosyalizmden farklý olup olmadýðýný ya da Aleviler ile sosyalistlerin düþünce, yaþamsal ortak yanlarýný daha net anlamak için, Alevilerin aðýrlýklý olarak yaþadýklarý Anadolu ve Mezopotamya gerçekliðine bakarak doðru sonuca gidebiliriz.

Örneðin Anadolu’daki Kýzýlbaþlar, Iran’da Yarsani, Irak’ta Kakai ve Ezidler büyük bir nüfusu oluþturup, ayný zamanda Ýslam’la uzaktan yakýndan en ufak ortak kültürel yanlarý bulunmadýðý halde, bu kültürün bugüne kadar incelenmemiþ olmasý sosyalistlerin sorumsuzluðudur. Özet olarak sosyalizm ile Aleviliði incelediðimizde, birbirlerinden çokta farklý olmamalarýna raðmen, neden somut birliktelik oluþturamadýklarýný daha net anlayabiliriz.

Sosyalizm: Üretim araçlarýnýn kamulaþtýrýlýp, yapýlan iþin emek deðerine göre ücretin belirlendiði, çalýþamaycak durumda olanlara insanca yaþayacaðý sosyal yardýmýn saðlandýðý eþit ve ortak yaþamý savunan siyasal öðretidir.
Alevilik: Evren, doða, canlý ve insanýn ayný vardan varolduðunu, insaný kâmil olmanýn tüm tanrýsallýklardan üstün olduðunu savunan hümanist, paylaþýmcý felsefeye dayanan evrensel inanç, yaþam ve düþünce biçimidir.

Her iki düþünce ve yaþam biçiminin temel anlamlarýndan da anlaþýlacaðý gibi, birbirlerine olan yakýnlýðýn %90 olduðunu rahatlýkla ifade edebiliriz. Birbiriyle bu kadar yakýn ortak deðerlere sahip iki düþüncenin, yüzyyýldýr bütünleþmemiþ olmasý, baþta Türkiye solunun kendisini sorgulamasýný þart koþarken, Alevilerde sorgulanmalýdýr. Aleviler dünyanýn diðer ülkelerinde yaþasaydýlar, sosyalistlerle çoktan birleþip doðru bir sentezlemeyle, bilimsel sosyalizmin temellerini rahatlýkla atarlardý. Ne hazindir ki, 30 milyonu oluþturan Alevileri, örgütlemeyip onunla bütünleþemeyen Türkiye ve bölge sosyalistleri, gerçekten büyük tarihsel hataya düþmüþlerdir.

Ýnsanlýktan, doðadan, kültürel özgürlükten yana olan Alevi topluluðu örgütleyemeyen bir siyasal yapý, ya Marksist teoriyi ezberci þekilde sahiplenmektedir veya iþlerine geldiði gibi ifade ediyor demektir. Herkesin þuna inanmasýný istiyorum. Tüm samimiyetimle içim kan aðlayarak bu ifadeleri dile getirmekteyim. Çünkü kendimi sosyalizmden uzak gören birisi deðilim. Ezilenler cephesinde yüzyýllardýr bir adým ileri gitmek yerine geriye doðru bir düþüþ varsa, her sosyalistin kendisini ve düþüncesini sorgulamasý gerkemez mi?

Türkiye solu veya sosyalistleri, Alevileri örgütleyemediði gibi taban kitle olarak gördüðü iþçi ve emekçi sýnýfý da ayný þekilde örgütleyememiþtir. Klasik sol söylemle bizim dinle iþimiz olmaz, bu yüzden Alevilik bir inançtýr denilerek, kendilerince akýlcý poltika uyguladýklarýna inanýrlar. Diðer taraftan sanki emekçi sýnýflar ateist ya da dinle, inançla alakalarý yokmuþ, bu yüzden Alevilerle muhatap olmuyor deðerli sosyalist yoldaþlarýmýz. Üstelik Türkiye sol hareketler içerisinde Alevi gençler daha çok yer alýrken, kendisini sol diye pazarlayan Kemalist yapýnýn eline Alevilerin býrakýlmasý, sosyalistlerin bundan utanç duymasý gerekiyor. Türkiye solunun mücadeleye her zaman, yalnýzca emek sermaye çeliþkisinden bakmasý birinci hatalarýdýr. Ýkinci hataysa Marksist teorinin 1800’lerde Avrupa sanayi proletryasýna göre hazýrlandýðý bilindiði halde, bunu olduðu gibi þabloncu, taklitçi, ikameci mantýkla kendi halklarýna uygulanmasýnda ýsrar etmek, dini yapýlardaki saplantýnýn bir diðer benzeridir. Bu Marksist anlayýþ yaþamsal gerçekliðe olduðu kadar, diyalektik tarihi materyalizm ilkelerine de tersdir.

Her ülkenin dil, din, kültür, ekonomik yapý, kapitalizm ve emekçi sýnýflarýn niteliklerinin farklý olduðu, bu farklýlýklardan kaynaklý sosyalist örgütlenme ve mücadelenin söz konusu gerçekliðe göre sürdürülebileceðini belirtir bilimsel soyalist teori. Ve her ülke sosyalistleri, kendi toplumsal özgünlüðüne uygun Marksizmin bazý ilklerinde deðiþiklikler yaparak uyarlamak, sosyalizme daha erken geçmeyi saðladýðý gibi, Marksist Felsefeyede çok þey kazandýrandýr. Türkiye’de bir iki sosyalist örgütün dýþýnda diðerlerinin tamamý, Marksist Felsefeyi kuran ayetleri gibi deðiþtirilemez görerek hareket ederken, bazýlarý adeta yeminli Kemalist yandaþlýkla bilinçli olarak solun içini boþaltmak en büyük görevleri olmuþtur. Türkiye sosyalistlerini bu dar bakýþ açýsýna sürükleyen nedenleri þu þekilde özetleyebiliriz.

1-Çoðu sosyalist örgütler, Türkiye halklarýný insan yapan temel deðerlerden dil, tarih, inanç ve edebi kültürel olgularý hiçe sayýp, sýrf emek sermaye çeliþkisini her þeyin üstünde tutan bir yanlýþýn içerisinde olmalarý.
2-Türkiye halklarýnýn neye göre, hangi asimilasyonist, gerici mitomani mantýkla uluslaþtýrýlmaya çalýþýldýðýný, açýða çýkarmak gibi bir dertlerinin olmayýþý.
3-Marksizmin her ülke ve toplumda ayný þekilde uygulanýp yaþatýlacaðý gibi saplantýlý, dar düþünsel bir kültüre sahip olunmasý.
4-Türkiye Solu, emek sermaye çeliþkisinin dýþýnda, diðer sosyal ve kültürel yapýlarýn hiçbir temel çeliþki niteliði taþýmadýðýna kendilerini þartlamalarý, diyalektik evrime ters düþmektir.
5-Yaþanýlan ülkenin devlet olmasýndaki temel dayanaklarýn, yerli topluluklarýn dil ve tarihten gelen öz kültürel deðerleriyle örtüþüp örtüþmediðini, ya da bunda bir anormallik varsa düzeltilmesi için hiçbir kültürel çalýþmalarýnýn bulunmamasý.
6-Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasýnda etkili güçlerin kimler olduðu, bunlarýn Anadolu’da nasýl bir mitomani, dezenformasyonist ve nekrofili politik formül uyglattýðýný, bilimsel olarak araþtýran sosyalist örgütün çýkmamasý.
7-Türkiye’de sosyalist örgütlerin, Kemalist dayanýþmacýlýðýn (Korporasyon) sahte solculuk olduðunu, sahte laiklik, dinci ve sahte modernliðini deþifre edecek, bilimsel araþtýrmalarýnýn bulunmamasý.
8-Türkiye’deki sol örgütlerin bir ikisi hariç, diðeri Aleviliði Ýslam ve Hz. Aliciliðin Mezhebi Þiilik olarak görmeye devam etmeleri, Alevilere katacaklarý çok fazla þeylerinin olmadýðý gerçekliðini açýða çýkarýyor. Bunlara benzer sebepleri çoðaltmak mümkün.

Ýfade edilen ikame, taklitçi Marksit mantýkdan hareket eden Türkiye sol anlayýþýn, Alevilerle gerçek anlamda bütünleþme plan programlarýnýn olmadýðý için, doðal olarak Alevileri Kemalist gerici limana sýðýnmaya mecbur etmiþtir. Kemalist anlayýþ, Alevilik gibi düþüncelerden faydalanýp kullanmak için, onu soysuzlaþtýrarak (Dejenerasyon) kendine benzetip faydalanýr. Benzetemeyip ya da faydalanmadýðý anda katlederek imha eden faþizan bir yapýdýr. Alevilere bu yapýlanlarýn ne için, neden yapýldýðýnýn tarihsel, kültürel, inançsal arka planýný deþifre edemeyen sosyalisstler, her zaman sorgulanýr. Ýstisna birkaç aydýn, bir iki sosyalist örgütün dýþýnda, Kemalist dezenformasyon, mitomani yalancý kültür ve þehitlik adýyla nekrofili poltikalarý bilimsel çerçevede yazan gerçek sol teorisyenin çýkmamasý düþündürücü deðil midir?

Tüm bunlarý fýrsat bilen taih ve kültür düþmaný nekrofili, mitomanist Türkiye devleti, Alevilerin tarihlerini daha da dejenere ederek hem kendisine hem de Ýslam’a benzetmeyi, rahat bir þekilde baþarmýþtýr. Devletin yaptýðý, yaþattýðý iðrençliklerden ders çýkarmýþ samimi, özeleþtirel yaklaþan istisna aydýn ve bir iki sol örgütü tenzi ederek, diðerlerinin hepsi Kemalist yapýyý hiçbir zaman bilimsel, ciddi ve gerçekçi þekilde eleþtirip faþizan yüzünü açýða çýkarmamýþlardýr.

Türkiye devletinin sürekli halklara ve emekçilere rahatça saldýrmaya devam etmesinde, sosyalist örgütlerin savunma, denge ve saldýrý siyasetinden uzak olmalarýnýn bir sonucudur. Bunlardan ders çýkarýp özeleþtiri yapmak yerine ajitasyon, poplist ve þoven politikalarla kitlelerin kazanýlacaðýný düþünmek, Marsizt kafatasçýlýktýr. Kendi taban sýnýfýnýn sorunlarýna çare olamayan solun, Alevilðe çare olacaðýný, Alevilerle bilimsel sentezleme yapacaðýný düþünmek oyalanmaktýr.

Birbirine yakýn farklý kültür ve siyasi düþüncelerin, stratejik olarak bütünleþip ortak bir sentez oluþturmasý, her yapýnýn kendi geriliklerini atarak temel noktalarda buluþmakla mümkündür. Saplantý ve geriliklerini görmeyen hiçbir düþünce kendine yakýn gördüðü yapýlarla gerçek bir bütünleþme yapamaz. Bu yüzden sosyalistler ile Aleviler birbirine çok yakýn kültüre sahipken somut, gerçekçi bir birliketlik oluþturamadýlar. Soldan umudunu kesen bazý sosyalistlerin, Alevi derneklerinde yer almalarý sýðýnacaklarý baþka liman bulamadýklarý içindir. Sosyalistler ile Aleviler arasýndaki gerçekler, özet olarak bu þekildedir.


Cemal Zöngür