Sevmek bir baþkasýnýn yaþamýný yaþamaktýr. -Balzac |
![]() |
|
||||||||||
|
![]() Totem kardeþinden emecektin. Bu tür totemdi mantýk ilahi dönem içinde kendi kardeþinde deðil de baþka grubun kadýnlarýnda süt emmiþ olmanýn süt kardeþleri anlayýþýna dönüþecekti. Süt emme totem kardeþliðin ikinci temel yasasýydý. Totemi yasa içinde kardeþlerinizden süt emerdiniz. Ama dýþtaki gruplardan ememezdiniz. Kardeþiniz olmayanlar da sizi emzirmezlerdi. Bu da bir tabuydu. Totem kardeþler olmanýn üçüncü temel yasasý kardeþine dokunma meþruiyetiydi. Kardeþinin verdiðini kardeþinin dokunduðunu yemeydi. Dokunduðu herhangi bir kardeþiyle cinsel iliþki kurma anlayýþýydý. Ya da totemi temel yasanýn üçüncüsü de "kardeþi olmayanlara dokunmama" yasaðýydý. Kardeþi olmayana yani dýþtaki bir baþka totem gruptan kiþilere dokunmama yasaðý dinlerinde koruyup benimsediði içeriðin güncel hale göre deðiþtirildiði bir anlayýþtýr. Kardeþine dokunup onunla yatacaksýn. Kardeþin olmayana dokunma. Onunla yatma. Onun dokunduðunu (kestiðini) yeme gibi totem yasaðý dinler de o dinden olmayanlarýn kestiðini yememe ve ayný dinde olmayan ya da din kardeþi olmayanlarla evlenmeme yasaðýydý. Bu yasaðýn zamanla kýsmen hoþgörüye uðratýlmasý kimi dinlerin temel konusu haline gelmiþtir. Örneðin; "kendisine kitap verlenlerin (ehli kitaplýlarýn) kestikleri (dokunduklarý) size helaldir. Sizin yiyecekler de (derinlemesi veya tarihselliði totem yiyeceði de) onlara helal" demekle bu çetin konuya az çok açýklýk getirmiþtir. Enerji kaynaklarý kýtlýðý nedenle bir grup diðerine sayýlýp nüfus artmasýn, kaynak sýkýntýsý çekilmesin diye bir grup diðerini dýþlýyordu. Oysa üreten gruplarýn artý ürün fazlalýðý nedenle gruplar birleþmesi ortaya çýkmýþtý. Birleþmeler yukarýda sayýlan üç totem yasadan ötürü olanaklý olmuyordu. Bu üç totem yasasý ittifak edebilmek için dönüþtürülecek yasalardý. Dönüþümler yine totem yasalar eþliðinde yapýlacaktý. Dýþtaki hemcinslerini kendisi gibi görüp onu kardeþi saymanýn temas kurallarý ortaya konmalýydý. Ýttifak edebilmek için kardeþinden süt emme tabusu yerine karþý gruptan süt emme tabusu ortaya konacaktý. Kardeþiyle yatma yerine karþý gruptan olanla yatma tabusu ortaya konacaktý. Ýttifaký olanlarý da kendisi gibi görebilmeleri için de onlarla ilanen ilahi kardeþler olacaktýlar. Ýttifaklarý anlatan heykel, resim gibi sembolizm dili, hem totemi sembolizme ve totemi mana diline atýftý. Hem de yeni oluþturmakta olduklarý ilahi sembolizme ve ilahi mana diline bir atýftý. Bu baðlamlar ile ceylaný emen bir insan yavrusu figürü anlatýcýlarýn hayal gücünü simgelemiyordu. Aksine geçmiþte yaþanan tarihsel gerçekliklerin gerisindeki geri baðlaným yasalarýyla, o günkü olaný biteni anlatan bir sembolizm dili, mevcut süreci bize aktarýyordu. Ceylan, bir totem grubun kendi dýþýndaki gruba verdiði ve onu kendi sureti ile deðil de onu çeviklik, atlama, zýplama gibi sýfatlarla eþleþtiriyordu. Doðada eþlettiði hayvan sembolleriyle de o gruba isim veriyordu. Bu þekilde isimlendirdiði bir ifade o grubun adýydý. Ceylan betimlemesi üreten iliþkilerden önceki sembolizm anlayýþýyla dýþtaki gruplara bir isim verme biçimiydi. Bir grup dýþýndaki bir grubu, ceylan gibi atlama zýplama, gizlenme hareketleriyle tanýyýp birden gözden kaybolup, tekrar ve ansýzýn önüne çýkma deneyimini yaþamýþsa, bu deneyimler gözlemci gruba ilham kaynaðý olabilmektedir. Gözlemci grup ceylan gibi çevik olan o grup aitlerini ceylan varlýðýyla eþleþtirmeye götürmüþ olmakla bu deðerlendirme bir isim verme eþleþtirmesi, bir anlatýþ ve ifade þekline dönüþebiliyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
![]() | Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2023 | © Bayram Kaya, 2023
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |