M.NÝHAT MALKOÇ

     Bizler eskiden üzerine güneþ doðmayan bir millettik? Sabahýn erken saatlerinde yataðýmýzdan kalkar, Allah’ýn huzurunda secdeye varýr, günün ilk þükrünü eda ederdik. Sessizliðin içine dalar, manevi iklimlerde soluklanýrdýk. Hakikat yolunun sadýk yolcusuyduk Hiç kimse bizi hak bildiðimiz yoldan çeviremezdi. Sýrat-i müstakim üzere yürürdük hayat yolunda. Hayat aðacýnýn leziz meyveleri eksik olmazdý. Göklere deðen dallarýmýz manevi meyvelerini taþýmakta zorlanýrdý. Bereket eksik olmazdý soframýzdan.

     Bizler þerefli bir milletin evlatlarý olarak geleceðe taþýyamadýk emsalsiz deðerlerimizi. Þanlý Osmanlý’nýn kurduðu düzen dünya hayatýyla ahiret hayatýný dengede tutmayý esas alýyordu. Padiþahýndan halkýna kadar hemen herkes dünyayý bir geçit olarak görüyor, Hakk’a kul olmayý en büyük özgürlük olarak kabul ediyordu. Ýbadetler ruhlarýn vazgeçilmez azýðýydý. Uykuda geçirilen vakitler uyanýk olunan vakitlere nazaran çok azdý. Sabah namazlarý üzerine titrenirdi. Kimse bu vakitte gaflet uykusunda olmazdý. Eskiden devlet idarecileri dini, hayata göre deðil, hayatý dine göre tanzim ederlerdi. Ýnanç hususunda hassas davranýlýrdý. Bununla ilgili anlatýlan yaþanmýþ bir hadise bu hassasiyeti tüm çýplaklýðýyla ortaya koyuyor.

     Osmanlý döneminde Sultan III. Murat Han bir sabah namazýný kaçýrmýþ… Dini hayatý her þeyden çok önemseyen bu büyük padiþah kýl(a)madýðý bir sabah namazýna fazlasýyla üzülmüþtü. Bu üzüntü onu derin muhasebelere götürmüþtü. Yüceler yücesinin huzuruna çýkmadan evvel, çabuk davranarak nefsini hesaba çekmiþtir. Geçirdiði duygusal incinme neticesinde “Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan” adlý derin manalý bir þiir kaleme almýþtýr. Bu þiirde manevi körlüðü zemmetmiþ, uykudan açýlmayan gözlerini gafletten uyanmaya çaðýrmýþtýr. Seher vaktinde cümle mevcudatýn lisan-ý halleriyle Allah’ý zikrettiðini, eþref-i mahlûkat olan insanýn bu hususta gevþek davrandýðýný dile getirmiþtir. Dünyanýn geçiciliðini hatýrlatarak mala, mülke, makama yaslanan insanlarýn güvenli ve doðru bir yolda yürümediklerini hatýrlatmýþtýr. Bilindiði üzere þair sultanlardan biri olan III. Murat, “Muradî” mahlâsýyla þiirler yazmýþtýr. Onun, bir sabah namazýný kýlamamasý üzerine yazmýþ olduðu “Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan” adlý þiirini dikkatlerinize sunmak istiyorum:

“Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan
Azrail’in kastý canadýr, inan.
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan

Seherde uyanýrlar cümle kuþlar
Dill-u dillerince tesbihe baþlar
Tevhid eyler daðlar taþlar aðaçlar
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan

Semâvâtýn kapularýn açarlar.
Mü’minlere rahmet suyun saçarlar…
Seherde kalkana hülle biçerler.
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan

Bu dünya fanidir sakýn aldanma.
Maðrur olup tac-u tahta dayanma.
Yedi iklim benim deyu güvenme.
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan

Benim, Murad kulun, suçumu affet.
Suçum baðýþlayub günahým ref’ et.
Rasûl’ün sancaðý dibinde haþret.
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan”

Bu þiir bir piþmanlýk bildirisidir. Her bir mýsrasý kýzgýn gözyaþlarýyla yazýlmýþtýr. “Uyan Ey Gözlerim Gafletten Uyan” isimli þiir deðiþik zamanlarda deðiþik bestekârlarca bestelenerek halkýn manevi uyanýþýna hizmet etmiþtir. Buradan da anlýyoruz ki bir zamanlar hem fert, hem topyekûn millet olarak dini hassasiyetlerimiz üst düzeydeydi. Günümüzde sabah namazýný kýl(a)mayan insanlar böyle büyük bir piþmanlýk yaþayabiliyor mu? Müslümanlarýn yüzde kaçý düzenli olarak sabah namazlarýna kalkabiliyor? Ne kadar da deðiþti deðer yargýlarýmýz!... Zamanla her þey gibi dini deðerler ve ibadetler de hafife alýndý, sýradanlaþtý. Bu elbette hayra alamet bir gidiþ deðildir. Bu yolun sonu maazallah uçurumdur. Fakat gözlerimiz o kadar körelmiþ ki uçurumu bile düz yol zannediyoruz.

Devlet ve millet olarak deðerlerimizin bendesiydik bir zamanlar… Þimdiyse deðerlerimiz kölemiz oldu. Uçup gitti mübarek nefesler… Gölgeler karardý, koyulaþtý geçen zamanla birlikte… Aydýnlýk þafaklardan gelmesini beklediðimiz yolcularýn izini kaybettik. Çöllerde vaha ararken çamura battýk yollarýn kavþaðýnda. Sabahlarýmýz aydýnlýðýný ve tazeliðini çoktan yitirdi. Artýk güneþ üzerimize doðuyor. Sabahlarýn rahmet ve bereket ikliminde doyasýya soluklanamýyoruz. Güneþ üzerimize doðuyor her sabah…

Hayatýmýz milli ve manevi deðerlerden çok uzaklaþtý. Ýnandýðýmýz gibi yaþayamadýðýmýz için, zamanla yaþadýðýmýz gibi inanmaya baþladýk. Bütün bunlara raðmen kalplerimiz katýlaþtýðý için nedamet gözyaþlarý dökemiyoruz. Gözlerimiz hakikatlere kapandý sanki. Basiret nazarlarýmýza gölge düþtü. Bir zamanlar seher vakitlerinde Hakk’a ve hakikate sarýlan ve duaya kalkan eller þimdi yastýðýmýz oluverdiler. Yastýk olan elerin tekrar dualar eþliðinde Hakk’a ve hakikate yönelme zamaný geldi. Kutlu iklimlere yol almak için bir an evvel yola çýkmamamýz lazýmdýr. Yoksa kervan göçecek, bizler yine dað baþlarýnda bir baþýmýza kalacaðýz. Yolumuzu aydýnlatan güneþ üzerimizden çekecek ýþýðýný. Elimizi çabuk tutalým, yitiðimizi Avrupa kapýlarýnda deðil, kaybettiðimiz yerlerde arayalým.