Yazdýðý eserlerle özelde Türk, genelde dünya edebiyatýna þeker gibi eserler kazandýran ünlü yazar Cengiz Aytmatov Kýrgýzistan’ýn Baþkenti Biþkek’in Talas Kasabasý’nýn Þeker Köyü’nden dünyaya merhaba demiþtir.
Önce veterinerlik okumuþ, ardýndan ise edebiyat eðitimi almýþtýr.
Gençlik yýllarýnda Sovyetlerin baskýcý sosyal yaþamýndan dolayý kendi ifadesiyle, yýllar yýlý Türkiye’nin haritadaki yerini bile öðrenemeden yýllarýný geçiren Türklerin çilekeþ evladýdýr.
Ne zaman ki, sosyalizmin Rusya’daki varlýðý son bulmuþ ve Türk devletleri birer birer baðýmsýzlýðýna kavuþmuþ, iþte o zaman Türkiye ve Türk dünyasýna ilgi artmýþtýr.
Türk dünyasýndaki sosyal baðlarýn kuvvetlenmesinde ünlü yazar Cengiz Aytmatov’un katkýsý büyüktür. Zira onun eserleri baþta Türk dünyasý olmak üzere tüm küreye ýlýk bir rüzgâr olarak ulaþmýþtýr.
Onun eserinden uyarlanarak TV filmi haline getirilen “Selvi Boylum Al Yazmalým”, Türkiye’de her yayýnlandýðýnda ilgi ile izlenen bir filmdir.
Onun eserleri Türkiye’deki aydýn kesimin elinden hiç düþmemiþ ve düþmeyecektir diye de ümit etmekteyiz. Çünkü o, yazdýðý edebi eserleri ile edebiyatýn Türk dünyasýndaki duayenlerindendir.
***
Toprak, þüphesiz tüm dünya milletleri için oldukça önemli bir varlýktýr. Hele hele Türk dünyasý için yaþamýn ana kaynaklarýndandýr. Türkler yerleþik hayatla birlikte topraðý en iyi deðerlendiren milletlerdendir. Orta Asya’nýn çöllerinden bugünkü Türkistan bölgesine de, toprakla daha iyi bir dostluk kurmak için göç etmiþlerdir.
Topraðýn aþinasý olan bu milletin toprak gönüllü deðeri Cengiz Aytmatov da “Toprak Ana” romanýyla topraðýn kalbinden insanlarýn yüreðine sevgi tohumu ekmiþtir.
Mevlâna Hazretleri de: “Tevazu ve alçakgönüllülükte toprak gibi ol.” diyerek topraðýn insancýl misyonunu insanýmýza oldukça güzel anlatmýþtýr.
Hz Resulü Kibriya Efendimizin, Allah’ýn Arslaný Hz. Ali Efendimize, topraðýn babasý manasýnda “Ebu Turab” lakabýný takmasý da, topraðýn Ýslam kültürü açýsýndan ehemmiyetine iþaret olunmaktadýr.
“Topraktan geldik, yine toraða döneceðiz” gerçeði de, bizim toprak ile baðýmýzýn kuvvetine iþaret etmektedir.
Âþýk Veysel topraðý dilimizde ve gönlümüzde en iyi ifade eden ozanlarýmýzdan biridir:
“Dost dost diye nicesine sarýldým
Benim sadýk yârim kara topraktýr
Beyhude dolandým boþa yoruldum
Benim sadýk yârim kara topraktýr.”
…
Sabahýn en berrak ve en temiz aný olan seher vaktinde kalkýp topraðý ile hemhâl olan çiftçilerimiz, topraðýn “sadýk yâr” olduðunu en iyi idrâk edenlerdendir. Onlarýn alýn terleri, toprakta bereket olarak fýþkýrmaktadýr. Sofralarýmýzdaki taze ve mis kokulu ekmek, sadýk yârden, âdemoðluna sunulan en büyük nimetlerdendir ki, âdemoðlu topraðýn hâkimine þükrünü, yine toprak üzerinde secdeye vararak göstermektedir.
…
Þair Orhan Þaik Gökyay ise:
“Bu vatan, topraðýn kara baðrýnda
Sýradaðlar gibi duranlarýndýr;
Bir tarih boyunca, onun uðrunda
Kendini tarihe verenlerindir...” diyerek adeta “kendini tarihe veren” Cengiz Aytmatov’u iþaret etmektedir.

Yazdýðý eserlerle Nobel Edebiyat ödülünü çoktan hak ettiði halde, bu ödül kendisine tevdi edilmeyen büyük yazar Aytmatov’u, Türk dünyasýnýn kalbinde yer alma ödülü ile topraðýn sýcak, alçakgönüllü baðrýna uðurluyoruz. Týpký bir hikâyesinin kahramaný “Cemile”yi Danyar ile bozkýrda Kiçine-bala’sýnýn (kaynýnýn) bir resim tuvalinde uðurladýðý gibi.
Toprak Ana’sýna kavuþmanýn mutluluðunu o da hissetmiþtir herhalde.
Topraktan kaçýþ yok, topraðý kucaklamak var.
Hani herkes bir gün, topraðý yastýk, yorgan ve döþek yapacak ya…
Bugün sýra Aytmatov’da imiþ; yazar son yolculuðunda “Beyaz Gemi’ye” binmeden “Toprak Ana’sýna” kavuþtu. Bakalým yarýn sýra kimde ve ne þekilde?..
Allah (c.c.) âkýbetimizi hayreylesin de, “Topraðýmýzý cennet bahçelerinden bir bahçe eylesin.”
Selam ve muhabbetle.