KÜRTLER HK ÝLK BÝLGÝLER
Kürt aþiretlerine iliþkin ilk somut bilgileri 10.cu yüzyýlda Arap yazarlarýndan öðreniyoruz. Daha önce böyle bir bilgi yok. Bu yazarlar Ortadoðu bölgesindeki ülkelerden söz ederken Kürtler ve diðer etnik gruplardan söz etmiþlerdir.

11.ci yüzyýla doðru Mervani, Hasanveyhli gibi bir takým feodal Kürt beylikleri ortaya çýkmýþtýr. Yüzyýlýn sonunda Alpaslan komutasýndaki Türklerin Doðu Roma (Bizans) Ýmparatorluðu ordularýný Van'ýn kuzeyi Malazgirt'te 1071de yenmesi üzerine bölge Türk egemenliðine girmiþ, Kürt beylikleri ortadan kalkmýþtýr. Türk egemenliðinden sonra Moðol istilasý gerçekleþmiþtir.

1502 yýlýnda Safevi devleti (Ýran) Baðdat'tan Kahramanmaraþ'a kadar olan topraklarý ele geçirince Osmanlý-Safevi savaþý baþlar. Bu savaþý fýrsat bilen beylikler yeniden canlanmaya baþlarsa da fazla sürmez; Yavuz Sultan Selim Ýran'a girer, Çaldýran'da Þah Ýsmail'i yener, Tebriz'i alýr (1514). Arkasýndan IV. Murat Baðdat'ý geri alýr. Safeviler ile Osmanlý arasýnda Kasrý Þirin antlaþmasý yapýlýr (1639). Bu tarihten sonra Zagros daðlarýndan Kafkaslara kadar olan coðrafyada bulunan 25 Kürt beyliði Türk egemenliðine girer. 19cý yüzyýl ortalarýndan sonra bu beylikler ortadan kalkar.

ANTROPOLOJÝK PARAMETRELER
"Kürdistan" siyasal bir terim yapýlmadan önce coðrafi bir terim olduðundan bölgede yaþayan tüm etnik gruplara hangi kökenden gelirse gelsin "Kürt" denmiþtir. Ancak, kendilerince veya baþkalarýnca Kürt olarak "etiketlenen" kümelerin tümü köken olarak Kürt olmadýklarý gibi, tek ve homojen genetik bir yapýdan söz etmek de mümkün deðildir. Bu nedenle, coðrafyanýn tümünü Kürt olarak tanýmlamak doðru olmaz. Antropolojik açýdan, Arap-Sami ve Pers (Ýran) halklarýnýn karýþýmýyla Kürtlerin oluþtuðu varsayýlabilir. Esmer ten, koyu renk saç, kahverengi-siyah göz, küt yüz-kafa biçimi, yoðun kýl örtüsü Kürtlerde genetik olarak baskýndýr.

Kuþkusuz, çaðdaþ antropolojinin insan ýrklarýný incelemesi ýrkçý veya ýrkçýlýktan doðan bir tutum deðil, ancak, insanoðlunun evrim çizgisindeki genetik belirgin özelliklerin belli toplumlardaki yoðunlaþým parametresini araþtýrmak ve açýmlamaktýr. Fiziksel ve genetik belirginliklerin bilimsel olarak saptanmasý ve açýklanmasý antropolojinin kapsam alaný içinde olup bu farklar toplumlarýn üstünlüðü veya geriliði anlamýna gelmez ve bu þekilde yorumlanamaz.

Ortadoðu, Balkanlar ve Kafkaslar kozmopolit ve egzotik bölgelerdir. Aþiretler coðrafi koþullar, göçler, savaþlar, salgýn hastalýklar, ekonomik sorunlar gibi birçok nedenle birbirlerinden kopmuþ, Haçlýlar ve çok çeþitli halklarla karýþmýþ, kendi aralarýnda Alevi Kürt, Sünni Kürt, Alevi Zaza, Sünni Zaza, Yezidi, Zerdüþt, Sabi, Bahai gibi kültürel-dinsel kümelere ayrýþmýþ, deðiþik dinsel inanç ve gelenekleri benimsemiþ, konuþtuklarý Farsça baþkalaþmýþ Kurmanci, Zazaki, Borani, Lorani, Mukri, Sülemani gibi çeþitli alt dillere dönüþmüþtür.

PETROL FAKTÖRÜ VE I. DÜNYA SAVAÞI
19.cu yüzyýlýn ikinci yarýsýnda petrolün stratejik önemi ve deðeri anlaþýlýnca o tarihlerde Osmanlý Ýmparatorluðu elinde olan Musul, Kerkük ve Arabistan petrollerine el koymak için baþta Ýngiltere olmak üzere Avrupa ülkeleri harekete geçer. Bir diðer petrol ülkesi Ýran da hedef seçilir. Ýngiltere, Türkiye ve Ýran'daki azýnlýk ve etnik gruplarýn kýþkýrtýlmasý projesini uygulamaya geçirir.

I. Dünya Savaþý (1914-1918) daha doðrusu petrol savaþý patlak verdiðinde Türkler Çanakkale'de Ýngiliz-Fransýz-Ýtalyan donanmasýna karþý büyük bir baþarý kazanýrlar (1915). Buna raðmen savaþýn sonunda büyük bir yenilgi ve yýkýma uðrayarak ellerindeki tüm petrol bölgelerini yitireceklerdir.

Savaþýn son aylarýnda Ýngilizler Arabistan, Filistin ve Baðdat'ý ele geçirirler. 29 Ekim 1918 de moralsiz Türk birliklerini Þarkat'ta (Ninova) teslim alan Ýngiliz-Hint ordusu Musul'a 20 km yaklaþýr. Bir gün sonra, 30 Ekim'de, Limni adasýnýn Mondros limanýnda (Ýngiliz zýrhlýsý Agamemnon'da) Ýngiltere ile Türkiye arasýnda ateþkes imzalanýr. Mondros Ateþkesi imzalandýðýnda Musul hala Türklerin elindedir. Musul'u Ýngilizlere karþý savunmaya hazýr bekleyen 6. ordu komutaný Ali Ýhsan Paþa Ýstanbul'dan gelen emirle orduyu Nusaybin'e çekmek zorunda kalýr. Ýngilizler de ellerini kollarýný sallaya sallaya 3 Kasým 1918de Musul ve Kerkük'e girerler. 13 Kasým 1918'de Ýtilaf devletleri donanmasý Çanakkale boðazýndan süzülerek Ýstanbul'a gelir ve baþkent, Ýngiliz, Fransýz ve Ýtalyan askerlerince iþgal edilir.

Müttefikleri olan Rusya'nýn Sovyet Devrimiyle yýkýlmasýný fýrsat bilen Ýngilizler bu kere petrol bölgesi Kafkasya'ya girerek Bakü'yü de iþgal ederler (1918). Ancak, Sovyet ordusunun Kafkaslara ilerlemesi üzerine Bakü'yü boþaltýrlar. Ýngilizlerin çekilmesiyle 1920de Azeriler baðýmsýzlýklarýný ilan eder. Fakat SSCB ordusu tüm bölgeyi iþgal eder. Azerbaycan, Transkafkasya Federasyonuna katýlmak zorunda kalýr. Kafkas petrolleri SSCB denetimine, Musul, Kerkük ve Arabistan petrolleri de Batý himayesinde kurulan yapay devletçikler eliyle Ýngiltere ve ABD denetimine geçer.

Musul-Kerkük petrollerini iþletilmesi için Irak kralý Faysal ile anlaþan Ýngiltere etnik gruplara verdiði desteði çekince Þeyh Ahmet Barzani aþireti 1930da ayaklanýr. Ýngiliz Hava Kuvvetleri ve Irak ordusu bu isyaný bastýrýr.

Ýngiliz Albay Sykes ile Fransýz General Picot'un harita üzerinde cetvelle çizerek sýnýrlarýný belirlemiþ olduðu söz konusu devletçikler Irak, Suriye, Lübnan, Ürdün, Kuveyt, Suudi Arabistan, Yemen, Umman, Katar'dýr. Ýngiltere, Fransa ve Rusya tarafýndan 1916da onaylanan ve tarihe Sykes-Picot Antlaþmasý olarak geçen bu gizli antlaþmayý ve diðerlerini SSCB baþkaný Lenin dünya kamuoyuna açýklamýþtýr. Batýlý ülkelerin oyun içinde oyun çevirdiðini çok iyi çözümleyen SSCB bu tarihten sonra kendisini soyutlayarak mesafeli ve ihtiyatlý bir tutum içine girecek bunun neticesinde de bloklaþma veya Soðuk Savaþ diyeceðimiz süreç baþlayacaktýr.