..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýnsanlýðýn hangi filizi köreltilmek istenmiþse, tersine o filiz daha gür büyümüþtür. -Freud
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Ömer Faruk Hüsmüllü




21 Mart 2010
Felsefe Kýrýntýlarý - Skolastik  
Ömer Faruk Hüsmüllü
Skolastik genel anlamda kiliseye baðlý olan okullarda ve kilisenin otoritesini tanýyan üniversitelerde okutulan konular,uygulanan yöntem ve hakim olan zihniyet demektir. -Herhangi bir felsefe okuluna sýmsýký baðlanýp kendini her tür eleþtiriye kapamýþ olan bir otoriteye baðlanma zihniyetine de skolastik denir.


:BIGB:

Birkaç skolastik düþünceye yer vererek konuya giriþ yapalým:

-Doðrular kutsal kitaplarda gösterilmiþtir.Çeþitli yollarla doðrularý aramaktan vaz geçip,kutsal kitaplarda bildirilenleri yorumlamalý.Gerçeklere ancak bu yolla ulaþýlabilir.
-Filanca bilim adamý,fizik konusunda bilinmesi gerekenlerin hepsini bulmuþtur.Fizikle ilgili konulara onun bilgileri ýþýðýnda bakmalý.
-Filanca savaþý askerler deðil,evliyalar kazanmýþtýr.Nitekim düþman askerleri “bizi yenen Türk askeri deðil,atlar üzerinde gelen,kýlýçlarý çekili beyaz sarýklý,beyaz sakallý metrelerce boylarý olan dedelerdir.” demektedirler.
-Aristo’nun tümdengelim yöntemi akýl yürütmelerimizde temel olarak alýnmalýdýr.
-Kilisenin gücü mutlaktýr,bildirdikleri kesindir ve doðrudur.Tartýþmasýz kabul edilmelidir.
-Þunu þunu yaparsan dinden çýkarsýn,cehenneme gidersin.
-Bunu yaparsan çarpýlýrsýn.
-Ýbn-i Sina bütün hastalýklarýn taný ve tedavisini bildirmiþtir.Onun eserlerinden yararlanarak hastalýklara çare bulabiliriz.
*
Skolastik düþünceye okuyucuyu sýkmadan felsefi anlayýþla da yaklaþalým ve birkaç taným verelim:

-Skolastik genel anlamda kiliseye baðlý olan okullarda ve kilisenin otoritesini tanýyan üniversitelerde okutulan konular,uygulanan yöntem ve hakim olan zihniyet demektir.
-Herhangi bir felsefe okuluna sýmsýký baðlanýp kendini her tür eleþtiriye kapamýþ olan bir otoriteye baðlanma zihniyetine de skolastik denir.
-Skolastik felsefe tam anlamýyla Anselmus’un felsefesidir.Bu düþünür Hristiyan dininin temel inançlarýyla yani dogmalarýyla Helen Felsefesi’ni uzlaþtýrmak için,eskilerin metinlerini kýyas yapa yapa genelleþtirmekten ve tartýþmaktan ibaret bir yöntem uygulamýþtýr.Bu yönteme de skolastik denir.(Bu yöntemi kullananlarýn imdadýna Aristo’nun mantýðý yetiþmiþ ve bilhassa bu mantýktaki tümdengelim yöntemine baþvurmuþlardýr.)
- Bilimde Skolastisizm ise,eskiden her þeyi bilen bilim adamlarýnýn bulunduðunu kabul ederek onlarýn kitaplarýný okuyup öðrenerek tüm bilim konularýný bu doðrultuda deðerlendirmektir.
**
Skolastik anlayýþlarýn ortak taraflarýný da þöyle özetleyebiliriz:
1-Her skolastik anlayýþ bir otoriteye dayanýr.Bu otorite;
- Bazen bir dindir
-Bazen kilisedir
-Bazen bir din adamýdýr.
-Bazen bir filozoftur
-Bazen de bir bilim adamýdýr.

2-Skolastik anlayýþ asla eleþtiriye yer vermez.Çünkü buna izin verirse otorite eleþtirilecektir ve bu eleþtiriler de otoritenin gücünün azalmasýna hatta ortadan kalkmasýna yol açabilecektir.Tabii böyle bir sonuç da,o skolastik anlayýþýn sonu demektir.
3-Skolastik anlayýþlar dogmatiktir. Yani hepsi bir düþünceyi tenkit süzgecinden,aklýn tam kontrolünden geçirmeden olduðu gibi kabul ederler.Mesela otorite kabul edilen bir bilim adamýnýn ortaya koyduðu düþünceleri tenkit etmek bu zihniyet için mümkün deðildir.Hele hele dinsel dogmalarý olduklarý gibi kabul etmenin dýþýnda baþka hiçbir seçenek yoktur.
*
Sonuca gelirsek:

Günümüz Türkiyesi’ndeki olaylara,kýsaca açýklamaya çalýþtýðýmýz Skolastik düþünüþ açýsýndan bir bakar mýsýnýz?

Skolastik anlayýþ bazýlarýnýn zannettiði gibi sadece Ortaçað’da görülmemiþtir.Ýlkçað’da da vardý,günümüzde de var.Tabii en yaygýn görüldüðü dönem Ortaçað olmuþtur.

Bu anlayýþýn hakkýný yememek için þunu da söyleyelim:Skolastik felsefe, insan zihnine “kýlý kýrk yaran” bir düþünme þeklini de kazandýrmýþtýr.



.Eleþtiriler & Yorumlar

:: Hegel'e göre...
Gönderen: Umut Salih Tiryakioðlu / , Türkiye
3 Mayýs 2010
Doðrudan bir düþünürün fikirlerini burada yansýtacaðým için bu da dogmatik bir yaklaþým telakki edilebilir ancak anlayýþla karþýlanabileceðini varsayýyorum. Hegel'e göre tarih, diyalektik bir geliþmeden yani tez-antitez ve sentez üçgeninde daima Mutlak'a doðru ilerleyen bir süreçten ibarettir. Yani tarih genel kanýnýn aksine tekerrür etmez. O, organik olarak ilerleyen bir bütünlüktür ve bunu da bir öncekine itirazlar yönelterek yapar. Dolayýsýyla -kliþe olacak ama- körü körüne baðlanmanýn, organizmalarý tarihsel sürecin dýþýna attýðý kolaylýkla gözlemlenebilir. Bu bir devlet de olabilir bir birey de... Netice itibariyle skolastik düþünce zararlýdýr demiþ oluyorum ama elbette bu önkabul de eleþtirilebilir ki eleþtirilmelidir de, aksi takdirde düþüncemizin mantýðýna aykýrý hareket etmiþ oluruz. Güzel bir bilgilendirme yazýsý idi, saðolun hocam.

:: Ben bir skolastik idim !
Gönderen: Hulki Can Duru / , Türkiye
19 Nisan 2010
Bu baðlamda bir anýmý aktarmak isterim. Lise son sýnýfta felsefe hocamýz P. Dubois insanýn maymundan geldiðini ve Darwin'in bunu kitabýnda kanýtladýðýný iddia ediyordu. Ben itiraz ettim. Darwin’in böyle bir þey söylemediðini, “insanýn daha az geliþmiþ bir insandan türediðini”, “Ýnsanýn Türeyiþi” kitabýnda böyle yazdýðýný söyledim. Dubois, kürsüden inip ön sýralarý yumruklayarak ve sinirlenerek “vous etes un scolastique!” (siz bir skolastiksiniz) diye bana baðýrdý ve konuyu kapattý. Þaþýrmýþ ve madara olmuþtum. Çünkü çok bilgili bir öðretmendi ve Dubois'ýn sinirlendiðini, kýzýp baðýrdýðýný daha önce hiç görmemiþtik. Tolerans/hoþgörü sözcüðünü aðzýndan düþürmezdi. Ama ertesi gün sýnýfa geldiðinde elinde evrim kuramý hakkýnda Fransýzca bir kitapçýk vardý, gülümseyerek ve ayaklarý üzerinde yaylanarak þöyle dedi: “Arkadaþýnýz haklýdýr. Evrim teorisi hakkýnda söylediði doðruydu. Darwin , insanýn az geliþmiþ bir insandan geldiðini yazmýþtýr. Maymundan geldiðini yazmamýþtýr. Özür diliyorum” Tüm sýnýf afallamýþ, ben de þok olmuþtum. Dubois tabi ki bana filozof demiyordu. Beni “skolastik” diye suçlarken benim çaðdýþý, eski kafalý biri olduðumu ima ediyordu... Teþekkürler

:: öðrenmek
Gönderen: ESRA VIZVIZ / , Türkiye
21 Mart 2010
öðrenmek isteyene bilgi gelecek bir kapý aralýðý muhakkak bulur. yeter ki kiþi istesin bir pazar sabahý sakin ve uyuklayarak açtýðý bir sayfadan bile yeni bir bilgi gelir onu bulur. teþekkür ederiz.




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Varlýk Üzerine Düþünce Kýrýntýlarý
Felsefe Kýrýntýlarý - Þüphe
Felsefe Nedir?

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Geleceðin Fiziði - Michio Kaku
Yüz Bin Sene Sonraki Mesaj

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Siyasi Taþlama: Neþezâde - 2 [Þiir]
Siyasi Taþlama: Karamsarzâde [Þiir]
Kusurî"den Týrtýklama [Þiir]
Zam Zam Zam... [Þiir]
Týrtýklama (Kazak Abdal'dan) [Þiir]
Yoklar ve Varlar [Þiir]
Ýstanbul,sana Âþýk Bu Kul [Þiir]
Âþýk Dertli"den Týrtýklama [Þiir]
Namuslu Karaborsacý [Þiir]
Dostlarým [Þiir]


Ömer Faruk Hüsmüllü kimdir?

Uzun süre Oruç Yýldýrým adýný kullanarak çeþitli forumlara yazý yazdým. Ýddiasýz iki romaným var. Çok sayýda siyasi içerikli yazýya ve biraz da denemelere sahibim. Emekli bir felsefe öðretmeniyim. Yazmaya çalýþan her kiþiye büyük bir saygým var. Çünkü yazýlan her satýr ömürden verilen bir parçadýr.

Etkilendiði Yazarlar:
Az veya çok okuduðum tüm yazarlardan etkilenirim.


yazardan son gelenler

bu yazýnýn yer aldýðý
kütüphaneler


 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Ömer Faruk Hüsmüllü, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.