, Kaan, "Evrim sürecimde ki basamaklarý insan olmaya doðru yönlendirdikçe seni anlýyorum" diye bir mesaj yollamýþ bana. Hem çok etkilendim, hem çok hüzünlendim, hem de düþündüm.

Sahi nedir insan olmak ? Bilgiler edindiðim kaynaklardan ve kendi yolumdan …

"And olsun güneþe ve aydýnlýða, ardýndan gelmekte olan ay'a, onu açýða çýkardýðýnda gündüze, örtüp bürüdüðünde geceye, cahiliyet devrine ait her þeyi çiðniyorum"

Ýnsan, beyni, bedeni, duygularý ve ruhuyla vardýr. Ýnsaný tamamlayan bu nitelikler, insan olmanýn temel taþlarýdýr. Ýnsan doðmakla insan olunmaz. Ýnsan olmak, sonradan kazanýlan bir vasýftýr. Ýnsan yaratýlýþýndan itibaren sürekli geliþmek ve arýnmak zorundadýr. Yaratýlýþ olarak ayný vasýflarda temiz doðan insanlar, (bizler) insan olmak için sonradan kazanýlan tüm kötü karakterler, kiþilikler, ve duygular, kýsaca insanlara (tüm yaratýklara) zarar veren tüm kötü nitelikler ve hayvani vasýflarýndan arýnmaktýr. Bu da bilgi gereksinimiyle, kendi iç dünyasýnda, kalbinde güzellikleri yaratmakla olur. Ýslam bilim adamý Ali Þeriati, "sevgi, bilinçlice bir bað; apaçýk, duru bir görmenin sonucudur" der. Ýnsan sevgidir, sevgiden ibarettir. Ýnsanlarý sevmek duygusundan geçer insan olmak.

Günümüzde ezberlenen insan tipleri, genel olarak yoz ve baðnazdýr. Ýnsanlar, ezberlenmiþ ve edilgen fikirlerle yaþamaya devam ettiklerinden, insan olmak vasfý için uðraþan insanlara daima zarar verirler. Ýnsanlarý ayýrmadan sevmek, onlarý can bilmek, onlarý hatalarý ve eksiklikleriyle sevmek, onlarý anlamak yetisi, insanýn yýpranmasýna sebebiyet verdiði gibi, onu bu niteliklerinden (niyeti) dolayý da taþlarlar. Hatta bu iyi niyetli insanlarý güruhlar kendileri gibi görmek isterler. Ýnsaný insan yapan, etten ve kemikten olan bedeni deðil, bu bedendeki duruþu, tavýrlarý, fikirleri, ahlâký ve onu yönlendiren beyni ile beynindekileri telaffuz eden kalbi, ruhu ve dilidir.

"Ýnsan ruhu kandil, bilim onun aydýnlýðýdýr" diyor Farabi.

Ýnsan olmak yolunda, fikirler ve kendine inanýþ, iyi yüreklilik ve doðru olma alýþkanlýðýdýr. Bayaðý insan olmak çok kolaydýr, kolayca yayýlýr ve bulaþýcýdýr. Fazilet sahibi insan olmak ise zordur. Fazilet kolayca insanlara bulaþmaz.

Maslow þöyle der, "insanýn varoluþ nedeni kendisini gerçekleþtirmesidir."

Ýnsan olmak, inancýn en temizi ile karþýlýk beklemeden varacaðý yola aþk ile baðlanmaktýr. Bütünleþmektir kalbi ve vicdani ile. Heidegger’e göre kendini bulan ve seçim yapabilen insan "kendi gibi" bunu baþaramayan güruhlar ise "herkes gibi" olur der. Bu anlamda kendi olmak ve kendi gibi yaþamaktýr insan olmak. Ýnsan olma vasfý, insanýn yaratýlýþýndan bu yana devam etmektedir. Yanlýþ düþüncelere sahip, bedeninden dolayý insan dediklerimiz (beþer), yanlýþ fikirlerle, kendi bencil çýkarlarýndan öte, birileri için ve onlara göre desinler diye yaþadýklarýndan, faziletli insanlarý, insan olmak için yol alan bireyleri yadýrgarlar. Çünkü, onlar, kendileri gibi olamadýklarýndan, istedikleri gibi yaþayamadýklarýndan, hep birileri için yaþadýklarýndan, þu veya bu ne diyecek korkusuyla birilerine göre davrandýklarýndan, insan olma yolundakileri kendi yanlarýnda görmek istemezler. Mevlana þöyler der, "ey aymaz kiþi, taþýn nasýl bir þeyden haberi yoksa, senin de düþünce dünyasýndan haberin yok. Sen düþünce dünyasýndan gâfilsin. Çünkü sen bir þekilden, kalýptan ibâretsin; akýldan payýn yok. Sen, insan huylu deðilsin, insan þeklinde bir yaratýksýn".

"Düþünce üretemiyorsan susmayý öðren."

Ýnsan, insan olma yolundaki karþýlaþacaðý zorluklarý tek baþýna aþarken, kendini yaralayan manevi hasarlarý zor tamir edeceðinden, bu uzun ve tehlikeli yolda karþýlaþacaðý tüm engelleri tek baþýna aþmak zorundadýr. Ya da kendisi gibi olan insanlarý bulacaktýr. Ýnsan olma yolundaki patikalarý keþfettiðinde fazilete eriþecek, yaratýcý olma ve fikir üretme sanatýna gelecektir. "Hakikat aramakla bulunmaz ancak bulanlar hep arayanlardýr" der Bayezid-i Bistami.

O zaman gerçek insan, varlýðýný ve yaþamýný bütün insanlarýn yaþamýyla bütünleþtiren, onlarý her þeye “raðmen” seven ve onlarýn yararýna çalýþandýr. Onlarý severken içindeki bütünlüðe ulaþandýr. Sevgiyle birlikte bilgiye, bilime varandýr. Dr Faruk Saleem þöyle der, "Zihin fukara olursa, fakir ukala olur." O zaman sen bilgi olmak zorundasýn. Ýnsan olmak, OLMAK’týr. Bilgidir… Ýnsan olma yolunda çabalayanlara Tanrý yardýmcý olsun.

20/01/2010

Sevgili Özbek