1950’ li yýllarýn son senelerini hatýrlayanlar, o yýllarda gerek radyolarda ve gerekse gazinolarda “ Belki bir sabah geleceksin / Lâkin vakit geçmiþ olacak” isimli Rast þarkýnýn da dillere pelesenk olduðunu hatýrlayacaklardýr.

Þarkýnýn sözleri de, bestesi de o günlerde henüz 27 yaþýnda olan Þekip Ayhan Özýþýk ( 2 Þubat 1931 – 17 Nisan 1981 ) a aittir ve bu þarký onun müzik hayatýnda yaptýðý ilk bestedir.

Þaziye ve Raþit Özýþýk çiftinin evlatlarý olarak Ankara’ da doðan Özýþýk, henüz altý yaþýnda iken, babasý ondaki yeteneði keþfetmiþ olmalý ki küçük Þekip’ e müzik dersleri aldýrmaya baþlar. Ýlkokulu Ankara’ da okur. Sonraki öðrenimini, 1942 yýlýnda geldiði Ýstanbul’ da Haydarpaþa Lisesi’ ni bitirerek tamamlar. Lise sýralarýnda iken, kendisi ud öðrenmek isterken, babasýnýn yönlendirmesi ile keman dersleri alýr. Ýlk hocasý Selahaddin Bey isimli bir müzisyendir. Daha sonra sazýný seçer ve tamamen kendi imkâný ile ud’ a büyük bir hakimiyet kazanýr.

O yýllarda aralarýnda sýký bir dostluk baþlayan Avni Anýl’ ýn tavsiyesiyle Üsküdar Musýkî Cemiyeti’ nde Emin Ongan’ ýn öðrencisi olur. Musýkîdeki temel bilgilerini ve üslûbunu burada kazanýr.

1952- 54 yýllarý arasýnda Mamak Muhabere Okulu’ nda yedek subay olarak askerlik görevini yapar.

Avni Anýl’ ýn 35. Sanat Yýlý sebebiyle, Þekip Bey Üsküdar Musýkî Cemiyeti’ ndeki beraberliklerine iliþkin, Avni Bey’ e ithafen þunlarý yazacaktýr :

“… Çocukluk ve gençlik arkadaþým, san’ at âleminde de muhibbim için söylenecek ne var ki….

… Bir zamanlarýn en sâkin mütekaidler beldesi Selimiye Mahallesi geldi aklýma. Müziðe orada baþlayýþým, seninle Üsküdar Musýkî Cemiyeti’ ne gidiþim, top oynadýðýmýz yangýn yerleri, denize beraber gidiþlerimiz, bana yüzme öðretmen Çifte Kayalar’ da…Harem vapurunda beraber yolculuklarýmýz ve sohbetlerimiz. Yaptýðýn eserleri ilk bana okuman, notalar falan, filân… Neler neler. Ne çabuk geldik ellilere merdiven dayadýk…” 1

Askerliðini bitirdikten sonra, bir süre Ýleri Türk Musýkîsi Konservatuvarý’ na devam eder. Burada da Lâika Karabey’ in derslerinden önemli birikimler kazanýr. Artýk oldukça baþarýlý bir müzisyen ve udîdir. Türk Musýkîsi Bestekârlarý Nota Külliyatý’ nýn yayýmlanmasý konusunda önemli çalýþmalar yapan Sayýn Rahmi Kalaycýoðlu’ nun anlattýðýna göre :

“Abisi , Þekip Ayhan ve babasý Raþit amca üçü beraber bana gelmiþlerdi Ýstanbul’a Ýstanbul Radyosun’ da ud kadrosuna girmesi için çalýþtýk Cevdet Çaðla’ ya sordum. Rahmi’ cim biraz zor. Güzel çalýyor: ama kadromuz çok dolu dedi. Ankara’ya gönderdik. Ankara’ya gittiði dakika büyük bir bestekar oldu…” 2

Hocalarý Ýzzeddin Ökte ve Tarýk Kip’ in teþvik ve referanslarý ile 1958 yýlýnda girdiði Ankara Radyosu’ nun sýnavýný kazanarak, burada göreve baþlar. Ankara Radyosunda sekiz yýl aralýksýz olarak çalýþtýktan sonra, 1966 yýlýndan öümüne kadar da Ýstanbul Radyosu’ nda görev yapar. Ýstanbul’ a geldikten sonra, gazinolarca aranýlan bir udî olacaktýr.

Oldukça kýsa süren hayatý boyunca yaptýðý bestelerden bir çoðu, hem yaþadýðý dönemde, hem de vefatýndan sonra musikîþinaslarca zevkle çalýnýp, söylenmekte ve dinlenilmektedir.

Cumhuriyetin kuruluþ döneminde Sadettin Kaynak ve Selahaddin Pýnar Türk Musýkîsinin özüne dokunmaksýzýn, besteleriyle nasýl farklý bir tarz getirmiþlerse, Þekip Ayhan Özýþýk da Demokrasimizin emekle döneminde yaptýðý þarkýlarla musýkimize yeni bir ufuk getirmiþtir.

Nasýl ki Sadettin Kaynak’ ýn þarkýlarý denilince solist olarak Safiye Ayla, Selahaddin Pýnar’ da Sabite Tur Gülerman akla geliyorsa, Þekip Ayhan þarkýlarýnda ise, hemen Neþe Can hatýrlanacaktýr. Mesela ülkemiz’de ilk altýn plak armaðaný, Neþe Can tarafýndan Grafson plak’ a okunan “Ýçin için yanýyor” adlý eserine verilecektir..

Buselik/ Güzel olmaya güzelsin, Olsamdý ben semâ, Hicaz/ Bir garip Orhan Veli, Nihavent/ Ömrümün güzel çaðý, Tek resim senden kalan, Yüzüme bakýyor çapkýn, Rast/ O muydu yanýmdan geçen ?, Sûzinâk/ Çapkýn seni gidi çapkýn isimli þarkýlarý baþta olmak üzere, bir çok þarkýsýndaki melodik ve ritmik yapý o güne kadar yapýlmýþ þarkýlardan bambaþka bir tarz gösterir.

Þarkýlarýnda en çok Nihavent, Bûselik, Muhayyer Kürdî gibi batý müziðinin tonal yapýsýna uygun makamlarý kullanmýþtýr. Bu iki makam dýþýnda Rast, Hüzzam ve Hicaz gibi makamlarlada sevilen þarkýlar bestelemiþtir. Þarkýlarýnýn neredeyse tamamýnda usul olarak Düyek’ i kullanmýþ, sadece birkaç þarkýsýnda Semai ve aksak gibi usulleri tercih etmiþtir.
Þekip Ayhan’ ýn þarkýlarý Yeþilçam filmlerinin Hem fon müziklerinde, hem de þarkýlarýn üstüne kurulan senaryolarda oldukça yoðun bir þekilde kullanýlmýþtýr. Bunun dýþýnda Þekip Bey, birkaç filmin müziklerini bizzat kendisi yapmýþtýr. Bu filmler :

1963’ de Senaryosunu Bülent Oran’ ýn yazdýðý, yönetmenliðini Semih Evin’ in yaptýðý, baþrollerini Turgut Özatay, Gülgün Ok, Ulvi Uraz, Hüseyin Baradan ve Muazzez Arçay’ ýn oynadýðý “ Menekþe Gözler”,

1964’ de senaryosunu yine Bülent Oran, yönetmenliðini Arþavir Alyanak, baþrollerini Ayhan Iþýk, Hülya Koçyiðit, Sadri Alýþýk, Hulusi Kentmen ve Þaziye Moral’ýn oynadýklarý “ Taþralý Kýz “,

1965’ de senarist ve yönetmenliðini Nejat Saydam’ ýn yaptýðý, baþ rollerini, Tanju Gürsu, Selda Alkor, Nuri Altýnok, Reha Yurdakul’ un oynadýðý “ Çiçekçi Kýz “ dýr.

Ayný yýl, senaryosunu Sadýk Þendil ve Ýhsan Ýpekçi’ nnin yaptýðý, Ertem Eðilmez’ in yönetip, baþrolerini Selda Alkor,Kartal Tibet, Ali Þen, Hulusi Kentmen ve Münir Özkul’ un oynadýklarý “ Senede Bir Gün “ isimli filmlerin müziðini de yapacaktýr.

Senede bir gün o kadar beðenilmiþtir ki, aradan sadece altý sene geçtikten sonra, ayný isimle ikinci bir film daha çekilir. Filmin senarist ve yönetmeni yine aynýdýr. Ancak, baþrollerde bu kere Hülya Koçyiðt, Kartal Tibet, Metin Serezli, Bilal Ýnci, Kadir Savun ve Münir Özkul vardýr. Bu filmin müziklerini de Þekip Ayhan yapar.

Karcýðar makamýndan bestelediði , “ Unutmadým seni ben unutmadým, her zaman kalbimdesin/ Aylar, yýllar geçti, söyle sen nerdesin / Anlaþýldý, sen geri dönülmeyen yerdesin /Unutmadým, unutamadým seni ben, her zaman bendesin “ isimli þarkýnýn hikâyesi oldukça dramatiktir.

Bestekâr – solist Ekrem Güyer’ in 1954 yýlýnda vefatý, eþi Radyo sanatçýsý Müzehher Güyer’ in üzerinde uzun yýllar silinmeyecek bir acý ve keder býrakýr. Çünkü eþinin saðlýðýnda kendisi için yazýp bestelediði “ Unutturamaz seni hiçbir þey “ isimli þarkýsý sonucunda bir aþk evliliði yapmýþlar ve bu evlilikten de ileride o da radyo sanatçýsý olacak Metin Güyer dünyaya gelmiþtir.

Müzehher Haným yýllarýn silemediði bu acý ile, Ekrem Güyer’ in “Unutturamaz seni hiçbir þey “ þarkýsýnýn güftesine bir nazire olarak “ Unutturamaz seni hiçbir þey ” sözleri ile baþlayan güftesini yazar. Çantasýnda gezdirdiði bu güfteyi, Ankara Radyosu’ ndan arkadaþý Þekip Ayhan’ a uzatýr ve herhalde bu sözlere uygun müziði onun yapacaðýna inandýðýný söyler. Bir süre sonra güfte, karcýðar makamýnda bestelenir, oldukça büyük bir beðeni ile karþýlanýr , her fýrsatta ayný duygusallýkla seslendirilir , heyecan ve hüzünle dinlenir.

1979 yýlýnda yakalandýðý gýrtlak kanseri ile iki yýl boðuþur. Londra’ da girdiði ameliyattan sonra, ölümüne kadar konuþma yeteneðini de kaybeder. Nihayet 17 Nisan 1981 günü sabaha karþý Cerrahpaþa Týp Fakültesi Hastanesi’ nde hayata veda eder.

Yýllar ne çabuk geçiyor. Her 17 Nisan günü, onu kaybettiðimiz yýllara bir yenisini ekliyor. Bu yýlla birlikte artýk aramýzda olmayýþýnýn üzerinden tam 29 sene geçmiþ olacak. Ancak þarkýlarý bestelendiði gündeki tazeliðiyle gönüllerimizde geziniyor.

Kabri nur olsun…

Þekip Ayhan Özýþýk’ ýn Besteleri

Acem Kürdl – Düyek Bir bahar akþamýnda yine bana dönsen
Acem Kürdl – Düyek Bir gün bana geleceksin yýllardan sonra
Acem Kürdl – Semâî Seni çok seviyorum her zaman seveceðim
Acem Kürdl – Semâî Son verelim gel bu aþka
Buselik – Düyek Geceleyin bir ses böler uykumu
Buselik – Yürük – Semâî Güzel olmaya güzel güzelsin diyemem ki
Buselik – Semâî Olsamdý ben semâ olsandý sen hevâ
Buselik – Yürük Semâî Senindir bu þarký senindir yeþil gözlüm
Buselik – Sengin Semâî Dalma gönlüm dalma hayâle Hisar
Hicaz – Düyek Açýk býrak pencereni örtme perdeni bu gece
Hicaz – Düyek Ýstanbul’ da Boðaziç’ nde bir garip Orhan Veliyim

Hicaz - Düyek Düþünme öyle derin…
Hicaz – Aksak Ne söylesem nâfile gönül söz dinlemez
Hicaz - Düyek Gönlümde açmadan solan bir gülsün
Hüseyni –Y.Semai Gözlerime bakmasaydýn yüreðimi yakmasaydýn Hüzzam- Düyek Aylar yýllar geçti yok senden bir haber
Hüzzam- Düyek Kalbimin sahibi sensin orda yalnýz sen varsýn
Hüzzam – Düyek Menekþe gözlerde hiç vefâ yokmuþ
Karciðar – Düyek Çok yazýk gençliðim yolunda oldu ziyan
Karciðar – Aksak Senin güzel yüzünü senin þirin sözünü
Karcýðar – Düyek Unutmadým seni ben her zaman kalbimdesin
Kürdilihicazkar – Düyek Hani vedâ etmiþtin
Kürdilihicazkar – Düyek Sen akþamlar kadar büyülü ve sýcak
Muhayyer Kürdi – Düyek Ah þu yalnýzlýk gözümde yaþlar
Muhayyer Kürdi – Düyek Bakarým yollarýna nerdesin
Muhayyer Kürdi – Düyek Ýçimizde bir bahar olsun
Muhayyer Kürdi – Düyek Ýçin için yanýyor yanýyor bu gönlüm
Muhayyer Kürdi – Düyek Neredesin
Muhayyer Kürdi – Düyek O beni bir bahar akþamý terkedip gitti
Muhayyer Kürdi -Düyek Rüzgâr söylüyor þimdi o yerlerde

Muhayyer Kürdi – Semâî Yalnýzým bu diyarda
Nihavend – Düyek Aþkýmý bilmedin gözyaþým silmedin
Nihavend – Düyek Bahar gelmiþ n’eyleyim
Nihavend Durma öyle kederli.
Nihavend – Düyek Ellerim böyle boþ boþ mu kalacaktý
Nihavend – Düyek Hasretinle aranda ben mekik dokuyorum
Nihavend – Düyek Ne çabuk geçiverdi o eski günlerimiz
Nihavend – Düyek Ne zaman geleceksin bu kaçýncý bahar
Nihavend - Düyek Ömrümün güzel çaðý içimdeki bin heves
Nihavend – Düyek Tek resim senden kalan göðsümünüzerinde
Nihavend – Düyek Ufacýk tefeciktin yemyeþil gözlerin vardý
Nihavend – Düyek Unut onu gönlüm unut onu sende
Nihavend – Düyek Yine hazan mevsimi geldi
Nihavend Yüzüme bakýyor çapkýn

Rast – Düyek Belki bir sabah geleceksin lâkin vakit geçmiþ
Rast – Düyek Gülüþün cana yakýn pek kaçamak sözlerin
Rast – Düyek Ýçimde bir yangýn var sönmüyor bilir misin
Rast – Düyek O muydu yanýmdan geçen
Rast – Düyek Saçlarýn târ ü mâr gözlerinde nem ateþe benzer

Segah – Düyek Aðlar sensiz þu gönlüm için içinderinden
Sûzinâk- Aksak Çapkýn seni gidi çapkýn seni
Uþþak – Düyek Gün gelir de beni unutursun demiþtin
Uþþak – Düyek Unutamam seni ahar



K A Y N A K Ç A :

1 “ 35. Sanat Yýlýnda Avni Anýl “, Anadolu Basýmevi, Ýstanbul, 1979, s.35

2 http://www.turkmusikisikulliyati.com/Basinda_kulliyat.htm