Şirk kelime anlamı itibariyle "ortaklık" anlamına gelir ve İslam inancında Allah'a eş koşmak veya ortak koşmak anlamına gelir. Kuranda Allahın tek ilah olduğu gerçeği La ilahe illallah hükmüyle açıkça ifade edilmiştir. Bu hüküm Allahtan başka hiçbir varlığın ilah olamayacağını Onun mutlak güç ve kudret sahibi olduğunu bildirir. Ancak bu hakikat sadece zahiri bir anlayışla kalmakta derinlemesine bir kavrayışa dönüşmemektedir. Şirk Allaha inanç ve teslimiyetin en önemli ihlali olup müminin kalbinde Allaha olan sevgi ve güvenin sarsılmasına yol açar.
İslamda Allahın sıfatlarına sahip başka hiçbir varlık bulunmaz. Allahın sıfatları yalnızca Ona ait olup bu sıfatlardan herhangi birine sahip olmayı iddia etmek veya başkasına atfetmek şirk anlamına gelir. Örneğin Allahın zenginlik sıfatı insanlara da kullanılabilir. Ancak bu zenginliğin Allahtan kaynaklandığını bilmekle mümkündür. Eğer insan zenginliğini Allahtan bağımsız olarak kendi gücüyle elde ettiğini düşünürse bu şirk anlamına gelir. Şirk aslında Allahın kudretini unutarak insanları ve olayları Allahtan bağımsız bir şekilde değerlendirmek her şeyin kontrolünü başkalarına veya kendine vermek demektir. Şirk içinde olmak müminin Allaha güvenini kaybetmesine ve tevekkülsüzlüğe yol açar.
Şirk yalnızca Allaha inançla ilgili bir sorun olmayıp yaşamın her alanında kendini gösterebilir. Birçok eylem söz ve düşünce şirke delil olabilir:
- Allahtan Bağımsız Bir Güç Anlayışı: Bir kişinin sahip olduğu güç, güzellik, zekâ gibi özelliklerin ona ait olduğunu düşünmesi şirktir. Bu özelliklerin her biri Allahın birer lütfudur.
- Sanat ve Bilim Karşıtlığı: İslam dini özgürlük dini olduğu halde bazı kesimlerin sanatı, bilimi ve güzelliği inkâr etmesi şirktir. Allah insanlara akıl ve yaratma yeteneği vermiştir bunları inkâr etmek Allaha ortak koşmak anlamına gelir.
- Vesilelerin Öne Çıkartılması: İnsanların başarılarını, zenginliklerini veya özelliklerini kendi gücünden ve çabalarından kaynaklandığını düşünmesi şirktir. Oysa bunların tümü Allahın takdirine bağlıdır. Ben yaptım demek Allahın gücünü inkâr etmek anlamına gelir.
- Kaderi Red Etmek: Kader Allahın mutlak kontrolünde olan bir gerçektir. Kader karşısında direnmek onu değiştirme çabasında olmak şirktir. Kaderde yazılı olanı yaşamak Allaha teslimiyetin gereğidir.
- Şeyhlerden Yardım İstemek: Şeyhlerden veya evliyalardan himmet istemek onlara olan bağlılık ve güveni Allaha atfetmek şirktir. Bu yalnızca Allaha yönelmenin ve Ona güvenmenin yerine Ondan bağımsız bir gücün varlığını kabul etmek anlamına gelir.
Şirkten kurtulmak sadece Allaha iman etmekle değil aynı zamanda her türlü gücü ve kudreti yalnızca Ona ait görmekle mümkün olur. İnsan Allahtan başka hiçbir varlığın zarar veya yarar vermeye gücü olmadığını kalben kabul etmelidir. Şirkten kurtulmak insanın tüm yaşamını Allaha teslim etmesi her işinde Allaha yönelmesi ve yalnızca Ona güvenmesidir.
Mümin her durumda Allahın takdirine rıza göstermeli yaşadığı her anı Ona olan güvenle geçirmelidir. Şirkten uzak durmak için insan olaylardan ve insanlardan uzaklaşarak yalnızca Allaha yönelmeli ve sürekli Ona dua etmelidir. Şirkten kurtulmanın en etkili yolu kalpten La ilahe illallah diyebilmek ve Allahın tek ilah olduğunu kabul etmektir. Bu inançla yaşayan bir insan her şeyin ve her olayın Allahın takdiri olduğunu kabul eder yalnızca Allaha tevekkül eder ve tüm eylemlerinde Allaha güvenerek hareket eder.
Şirk insanın Allahtan bağımsız bir güç ve kontrol anlayışına sahip olmasıdır. Allahtan başka hiçbir varlık, hiçbir güç, hiçbir kudret yoktur. Mümin kalbinde Allahtan başka hiçbir ilah kabul etmemeli ve her türlü eyleminde yalnızca Allaha güvenmelidir. Şirkten uzak durmak müminin hayatına huzur, mutluluk ve bereket getirecek onun her anını, her hareketini Allaha teslimiyetle dolu kılacaktır. Şirkten kurtulmak sadece bir inanç meselesi değil aynı zamanda hayatın her alanında Allaha teslimiyet göstermektir.
