Ali Poyrazoðlu bir konuþmasýnda; “Bir insana seni seviyorum derken tek baþýmýza deðilizdir. O güne dek hayatýmýza giren aþýk olduklarýmýzla birlikte ona, ‘seni seviyorum’ diyoruzdur” demiþti. Ýlk duyduðum andan itibaren hep hoþuma gitmiþ bu sözün, salt sevme ya da aþk duygusunun aktarým becerisiyle sýnýrlý kalmadýðýný yine kendi deneyimleriyle öðreniyor insan. O kadar kolay deðil; “Sil Baþtan” demek ya da sanýldýðý kadar kolay deðil.

Hayatýn uzun soluklu bir maraton olduðu kliþesinin hakkýný verircesine karþýmýza çýkan sürprizlerle kendimize geliyor, materyalist düþünceye verilen referansla hiçbir þeyin vardan yok, yoktan var olmadýðýný görüyor, biriktirilenlerin de silinip baþtan atýlmadýðýný deneyimliyoruz. Ýnsan denen karmaþýk organizma, düþünsel anlamda ekleyip geliþtirdikleriyle var olan ve bu özelliði ile diðer canlý türlerinden ayrýþan bir özelliðe sahip ki genelde unutulan da bu. Ýnsanýn kendini içinde bulduðu herhangi bir olaya karþý duruþunu belirleyen, kriz anlarýndan yaþamýn rutinine dek bir çok þeyi kontrol edebilmesini saðlayan beynin gerçekte deneylenenlerin tortularýndan çýkarýmlarla bu yeteneði kullanabildiðini gözden kaçýrýyoruz. Gün gelip sil baþtan dendiðinde, silinen iþte o beynin en saklý köþesi bellek oluveriyor.

Uyanýþlar... Hani uzun yýllar garip bir uyku hastalýðýna tutulmuþ insanlar misali... Ölümün kýyýsýnda bir yaþamý solumaktan dönüþ. “Awakenings” filminin sahnelerinde beynimize kazýnmýþ bir mucizenin görseli Leonard Lowe gibi. Onun Dr. Sayer’e ilk gülümseyiþinde olduðu gibi þaþkýnlýkla bakmak hayata. Yürümenin, yere basmanýn, o anýn farkýna varmak ayaða kalkýldýðýnda ve kim olduðunu görmek aynaya bakýldýðýnda. Hayata yeniden tutunma çabasý... Dostluðun, sevginin farkýna varmak. Aþýk olmak, ilk kez.

Tüm bunlarý yaþayana dek kayýp giden zamaný belki de hiç umursamamak. Vermeden alýnmayacaðýný dikkate almadan soluklanan mutluluk anlarý. Filmin o muhteþem uyanýþ sahnesinin sonrasýndaki gerçeklik... Lowe’ü ayaða kaldýran tedavinin onun hayatýný kýsaltan bir canavarý uyandýrýþý. Týpký “Sil Baþtan!” demenin büyüsüne kapýlan insanlarýn günün sonunda deneyimsizliðin, acemiliðin diyetini hayallerden vazgeçmekle ödeyecekleri gibi.

Yaþamýn girdileri çýktýlarýndan atlaya zýplaya yol almaya çalýþan insan, eðer biriktirdiði yaþanmýþlýklarýný unutmayý, sýfýrdan baþlamayý deneyimlemeyi seçmiþse geçmiþte kazanýmlarýnýn hepsini bir kenara býrakmýþ olacaðýný bilmeli. Çünkü “Sil Baþtan!” demenin sonu onu kendiyle yüzleþtirecek hayal kýrýklýklarý ve debisi güçlü sularda sürükleniþin yeniden baþlangýcý.

Her ne kadar kulaða hoþ gelse, yürekte bir heyecan yaratmýþ olsa da bu iki sözcük, bilinmelidir ki karar verildiði andan itibaren Leonard Lowe gibi sýfýr noktasýndan öðrenmeye baþlanacaktýr hayat. Belki de yýllar önce ders alýnarak yapmaktan vazgeçilen hatalar yeniden yapýlýp eski yanlýþlarla yeni güzellikler kaybedilecektir.
“Sil Baþtan!” dendiði an, bellekte saklanan tortulardan vazgeçildiði için küçük bir çocuk kadar korunmasýz, savunmasýz, acemi olunacak.

“Sil Baþtan!” derken yeniden baþlamakla sýnýrlý kalmayacak hiçbir þey, yeniden yaþamaya baþlamak olacak öðrenilmiþlerin unutulduðu gölgede.

“Sil Baþtan!” deyiþin kulaða hoþ geliþi bir yana, þiirlerin dizesi, þarkýlara söz oluþunun boþuna olmadýðý, ümit edilenin ise hiç beklendiði gibi sonuçlanmayacaðý bir yeni gerçekliðe sürükleniþin kaçýnýlmazlýðý yaþanacak.

“Sil Baþtan!” demeden iki kez düþünülmeli derim; çünkü ya yapýlmadýðýndan ya da kurgu bir bellek yitimi varsayýp tüm biriktirilenler, öðrenilmiþliklerden vazgeçmeyi göze alýp denendiði için kaybedilecek, yani sonuç deðiþmeyecek.

Özlem Salman
Kýbrýs, 01/03/2014