ELFAZ-I KÜFR

     Yaratýlýþla ilgili tüm tartýþmalarýn özü Allah inancýndadýr.Hz.Adem’den günümüze kadar bütün insanlar ve bütün toplumlarda farklýlýk olsa da Yaratýcý-Allah inancý vardýr.Ýnsanlar yaþadýklarý zamanda ya Peygamberlere baðlanarak Allah’a(cc)ya veya deðiþik tanrýlara iman
etmiþler,ibadet etmiþlerdir.Ateistler ise Tesadüf-Doða-Madde gibi kavramlarý tanrýlaþtýrmýþlardýr.
     Tanrý inançlarýna göre dinler Politeist(çoktanrýlý) ve Monoteist(tek tanrýlý) dinler olarak
sýnýflandýrýlýyor.Bir önceki yazýda Ýslam dinini Monoteist kabul edilen Yahudilik ve Hristiyanlýktan ayrý tutmam farklý anlaþýldý galiba.Bu ayrýmý dinlerdeki Allah inancýndan dolayý yaptým.
     Hristiyanlýk ve Yahudilik dinlerinin peygamberleri(Hz.Ýsa ve Hz.Musa(as) zamanlarýnda Allah inançlarý elbetteki Ýslam dininin Allah inancýyla aynýydý.Ýlahi dinlerdeki Tevhid(Allah'ýn
varlýðýný, birliðini, tüm yetkin nitelikleri kendisinde toplandýðýný, eþi ve benzeri bulunmadýðýný bilmek ve bunainanmak.) inancý aynýdýr.
     Yahudilik Hz.Musa(as) nýn vefatýndan sonra zaman içinde Ulusal-Milli bir din haline dönüþtürüldü. Ýnançlarýný Üstün Irk(Yahudiler) ve aþaðýlýk Irklar(Diðer insanlar) olarak
düzenleyen yahudilerin Allah inançlarýný doðru kabul etmek mümkün deðildir.
     Hristiyanlýkta Hz.Ýsa zamanýnda Ýslam dini gibi bir Tevhid anlayýþýna sahipken(Senden önce hiçbir peygamber göndermedik ki ona, "Benden baþka ilâh yoktur, þu halde bana kulluk edin" diye vahyetmiþ olmayalým.(Enbiya,25) Hz.Ýsa(as)dan az zaman sonra 325 yýlýndaki Ýznik konsülünde zamanýn Bizans imparatoru Konstantin tarafýndan paganizme ait putperest  kavramlar,ayinler sokularak Hristiyanlýk putperest bir dine dönüþtürüldü.Teslis inancý baþlý baþýna putperestlik olup (Haþa) Allah-ü Tealayý evlat edinmekle itham etmeleri küfrün daniskasýdýr.
     Tam da burada Ýslam akaidinde Allah inancýndan bahsetmek gerekir.Ýsim olarak Allah: Kâinatýn ve kâinatta bulunan tüm varlýklarýn yaratýcýsý, koruyucusu olan tek varlýk,ibâdet edilmeye lâyýk tek Rab,Mevlâ,Huda'ya ait özel isim.((Allah) göklerin, yerin ve bu ikisi arasýndakilerin Rabbidir. Þu halde, O'na ibadet et ve O'na ibadet etmede sabýrlý ol. Hiç, O'nun adýný taþýyan bir baþkasýný biliyor musun? Meryem : 65
     Maturîdiyye mezhebine göre Allah'a iman,insan fýtratýnýn icabýdýr. Tüm din ve inanýþlarda (Semavi olsun Batýl olsun) Allah inancý vardýr.Ateistler fýtratlarýndaki icabý karþýlamak için Yaratýlýþý Tesadüf’e baðlayarak Tanrýlaþtýrmýþlardýr.Ateizm küfür,Ateist kafirdir.Genelde Kainatýn özelde Dünyanýn ve insanlarýn yaratýlýþýný Tesadüfe baðlayan Evrim Teorisi yandaþý kendisini nasýl kabul ederse etsin Kafirdir.Müslüman olmanýn birinci þartý Kelime-i Þehadet ile belirlenmiþtir. Müslüman olmak için Allah-ü Tealanýn varlýðýný ve birliðini, Hz.Muhammed (asv)in kulluðunu ve Resullüðünü dil ile ikrar kalp ile tasdik etmek gerekir.Kelime-i Þehadet ile Allah(cc) tan baþka Yaratýcý olmadýðýný ve Hz.Muhammedin Kulluðunu ve Resullüðünü kabul ve ilan ederiz.
     Sahabe döneminin sonlarýnda Kelam ilminin doðuþuyla Ehli Sünnet ulema tarafýndan itikad meseleleri yazýlmýþtýr.Ýmamý Maturidi(vefatý Miladi 944) hocasý Ýmamý Azam Ebu Hanife’nin yolundan giderek Ýslam akaidini sistemleþtirmiþtir.Sonraki ulemanýn pek çoðu Ýmamý Maturidiyi Ýtikatta imam olarak kabul etmiþtir.Türkiyedeki Müslümanlarýn çoðu itikatta Maturidi Mezhebinindendir.
     Ýmamý Maturidi (ra) buyurur ki:”Ebu Hanifenin þu sözü söylediði rivayet ediliyor:Zihninde Allah diye tasarladýðý hayale ibadet eden kimse zihne ve hayale sýðmayan Allaha ibadet etmedikçe  küfürden kurtulamaz.Þeyh Maturidi diyor ki;Zira Allah taala halký yaratmadan önce,mekan tasavvuru ve mesafe fikri yok iken her hangi bir þeyin içinde veya herhangi bir þeye bitiþik ve ondan ayrý veya bir þey üstünde veya onun altýnda veya bir þeyin saðýnda veya solunda olma imkanlarý yok iken var olan baþlangýcý,sonu olmayan(ebedi) bir varlýktýr. Binaenaleyh O’nun sýnýrý ve sonu (Haddi,nihayeti)olmasý tasavvur edilemez.(Ebu Mansur Maturidinin iki eseri(Tevhid Kitabý ve Akaid Risalesi-Prof.Dr.Yusuf Ziya YÖRÜKAN) 31/10/2018
     Elfaz-ý Küfr ise imandan çýkýp küfre girmeye sebep olan sözler anlamýnda bir terim ve bu konuda yazýlan,eserlerin ortak adý.
     Elfâz-ý küfür tamlamasý,Hz. Peygamber’in Allah’tan getirdiði kesin olarak bilinen vahiyleri ve bunlardan zorunlu olarak çýkan dinî hükümleri (zarûrât-ý dîniyye) inkâr etme özelliði taþýyan bütün sözleri kapsamýna alýr.
     Kur’ân-ý Kerîm’de elfâz-ý küfür yerine“kelimetü’l-küfr” (inkâr sözü) tabiri geçmektedir (Bir þey söylemediklerine dair Allah'a yemin ediyorlar. Halbuki o küfür sözünü söylediler ve (sözde) müslüman olduktan sonra inkar ettiler. Ayrýca baþaramadýklarý þeye (peygamberi öldürmeye) de yeltendiler. Sýrf, Allah ve Resûlü kendi lütfu ile onlarý zengin kýldýðý için intikam almaya kalktýlar. Eðer tövbe ederlerse kendileri için hayýrlý olur. Þayet yüz çevirirlerse Allah onlarý dünyada ve ahirette elem dolu bir azaba çarptýracaktýr. Artýk onlar için yeryüzünde ne bir dost ne de bir yardýmcý vardýr. Tevbe : 74) Bu âyette, münafýklarýn küfür kelimesini telaffuz etmek suretiyle Müslüman iken kâfir olduklarý ifade edilmiþ ve küfür kelimesini söylemenin kiþiyi imandan çýkarýp küfre soktuðu belirtilmiþtir. Resûl-i Ekrem’e bildirilen vahiylerin doðruluðuna inanmamak dinden çýkmanýn temel sebebini oluþturmaktadýr.
     Kur’an’da doðrudan doðruya küfür ifadeleri olarak, “Meryem oðlu Mesîh Allah’týr”;
“Allah üçün üçüncüsüdür”; “Bu peygamber yalancý bir sihirbazdýr”;“Hayat ancak bu dünya hayatýdýr,ölürüz ve yaþarýz,bizi ancak zaman helak eder”; “Bu çürümüþ kemikleri kim
diriltir?”; “Kýyametin kopacaðýný sanmýyorum”(el-Mâide 5/17, 73; Sâd 38/4; el-Cāsiye 45/24; Yâsîn 36/78;el-Kehf 18/36) gibi sayýlý örneklere yer verilmiþse de Allah’a, meleklerine, kitaplarýna, peygamberlerine ve âhiret gününe inanmayanlar, Allah’ýn gönderdiði hükümleri uygulamayanlar, Allah’ýn âyetlerini yani Kur’an’ý inkâr edenler kâfir olarak adlandýrýlmýþtýr(en-Nisâ 4/136, 150-151, el-Mâide 5/44; el-Ankebût 29/47).
     Ayrýca Allah’ý,Hz. Muhammed’in yaný sýra geçmiþ peygamberleri ve Kur’an’ý alay konusu yapýp küçümseyen münafýklarýn bu tavýrlarýna dikkat çekilerek müminlere, dinî deðerlere karþý alaycý tavýr sergileyenlerden uzak kalmalarý emredilmek suretiyle bu tür davranýþlarýn da küfre götürdüðüne iþaret edilmiþtir (el-Mâide 5/57;et-Tevbe 9/65-66; el-En‘âm 6/10; el-Enbiyâ 21/41).
     Hadislerde az da olsa müminleri küfre götüren söz ve davranýþlar üzerinde durulmuþtur. Buna göre Müslümanlarý tekfir edenler (Ebû Dâvûd, “Sünnet”, 15), Allah’tan baþkasýnýn
adýna ant içenler (Buhârî, “Îmân”, 112),kâhinlere gidip verdikleri haberleri tasdik edenler (Ýbn Mâce, “Ŧahâret”,122), Kur’an hakkýnda tartýþanlar (Müsned, II,258) ve küfre rýzâ gösterenler (Müslim, “Fezâilü’ś-śahâbe”, 161) kâfir olarak nitelendirilmektedir. Hz. Peygamber,Ýslâmiyet’i yayma siyasetinin bir gereði olarak,münafýk olduklarýný bildiði halde Müslüman gözüken kimseleri tekfir etmemiþ,buna karþýlýk kendisini hicvedip alay konusu yapan iki þairin ashap tarafýndan öldürülmesini engellememiþtir.
     Eserinde elfâz-ý küfür konusuna geniþ yer ayýran Ahmed Ziyâeddin Gümüþhânevî,küfrün bilgisizlikten kaynaklanan “küfr-i cehli”,bilerek ve inatla inkâr etmek tarzýnda gerçekleþen “küfr-i cuhûdî (inâdî)”,dinin vâzýý tarafýndan yalanlama alâmeti kýlýnan “küfr-i hükmî” þeklinde üç kýsýmda incelenebileceðini ve bunlarýn sonuncusunun elfâz-ý küfrün asýl konusu olduðunu söyler (CâmiǾu’l-mütûn, s. 30).
     Ýslâm âlimleri, Allah ve Resulü’nün ancak kâfirlerce söylenebileceðini veya yapýlabileceðini  bildirdikleri,Müslümanlarýn yalnýz kâfirlere ait olabileceði üzerinde icmâ ettikleri,yahut Allah ve  Resulü’ne imanla baðdaþtýrýlmasýný imkânsýz gördükleri söz ve davranýþlarý elfâz-ý küfrün belirlenmesinde temel ilke kabul etmiþlerdir (Ali el-Kārî,Þerĥu’þ-Þifâǿ, II,528).
     Elfâz-ý küfürle ilgili eserlerde küfrü gerektiren söz ve ifadeler genellikle beþ grupta toplanmýþtýr.
1. Ulûhiyyetle ilgili olanlar: Allah’ýn zâtý,sýfatlarý ve fiilleri konusunda ulûhiyyet makamýyla
baðdaþmayan,tevhid ilkesine aykýrý düþen,naslarla belirlenmiþ sýfatlarýn inkârýnagötüren,yaratýcýyý yaratýklarabenzeten,ulûhiyyete ait herhangi bir hususu alaya alan veya ilâhî buyruklardan birini reddeden sözler.(Sorduðum soruya Diyanet tarafýndan verilen cevap:Allah-ü Teala yerine Yaratýcý, Yüce Tasarýmcý,Yüksek Akýl vb ifadeler kullanýlabilir mi? Þüphesiz Allah, yaratýcýdýr (el-Hâlýk), her þeyi bilen mutlak bilgi sahibidir (el-Alîm), biçim, þekil ve özellik verendir (el-Musavvir). Bu özellikler (isim/sýfatlar) mutlak olarak sadece Allah'ta bulunur. Dolayýsýyla sorunuzda ifade ettiðiniz yaratmak eylemi salt Allah'a mahsus olduðu için O'na "Yaratýcý, Yüce yaratýcý" demekte bir sakýnca bulunmamaktadýr. Ancak beþer dilinde ve daha çok beþeri tanýmlamalar için kullanýlan tasarýmcý gibi ifadeleri Allah'a izafe ederken daha dikkatli olmak gerekir.)
2. Nübüvvete dair olanlar: Son peygamber Hz. Muhammed dahil olmak üzere bütün peygamberlerin ilâhî emirleri insanlara teblið etmekle görevlendirilmiþ elçiler olduklarýný reddeden,onlarla alay edip getirdikleri vahyi yalanlayan ifadeler, ayrýca peygamberleri kötüleyen, küçümseyen ve onlara dil uzatan lafýzlarla namaz, oruç, zekât, hac, cihad gibi ibadetleri Peygamber ’in öðrettiði þekilde kabul etmemeyi, herhangi bir insaný veya ona ait görüþleri peygamberden üstün göstermeyi dile getiren sözler.
3. Kur’an’a iliþkin olanlar: Kur’an’ýn tamamýný veya bir kýsmýný inkâr eden,Kur’an’daki iman, ibadet, hukuk, ahlâk konularýna iliþkin bilgilerin yanlýþlýk ve eksiklik taþýdýðýný öne süren,haram kýldýklarýný helâl ve helâl kýldýklarýný haram sayan beyanlar, Kur’an’ýn Allah kelâmý olmadýðýný öne süren, onu küçümseyip alaya alan ifadeler.
4. Ýslâmî ilimlere ve Ýslâm âlimlerine dair olanlar:Ýslâmî ilimlere ve Ýslâm âlimlerine karþý tavýr alýp dinin geliþmesine yönelik hizmetleri engelleyici sözler, Ýslâmiyet’i temsil ettiklerinden ötürü âlimler hakkýnda sarfedilen alaycý ve küçümseyici ifadeler.
5.Çeþitli konulara dair olanlar:Bu türe, kýyasa dayanýlarak veya ilzâmî yollara baþvurularak ortaya  konan küfür lafýzlarý dahil edilmiþtir.Meselâ zalim bir devlet reisine âdil demek küfür sözü kabul edilmiþtir. Zira devlet reisinin yaptýðý zalimane icraat adaletli gösterilmek suretiyle Ýslâm’ýn haram kýldýðý zulmün dolaylý biçimde helâl telakki edildiði sonucuna varýlmýþtýr(Gümüþhânevî, s. 42-86).
     Bazý kitaplarda bu tür konularla ilgili olarak ortaya konulan ayrýntýlý elfâz-ýküfür listelerinde çok defa zorlama tevillere dayanýldýðý ve kabul edilmesi güç bazý yorumlarla tekfir etmede ileri gidildiði görülmektedir. Özellikle bazý fýkýh kitaplarýnýn irtidad bölümlerinde yer alan küfür lafýzlarý,söyleyen kiþilerin niyetleri dikkate alýnmadan þekilci bir yaklaþýmla ve Gazzâlî’nin de belirttiði gibi mezhep taassubunun tesiriyle Müslümanlar hakkýnda tehlikeli sonuçlar doðuracak hükümler içermektedir.
     Alimler, elfâz-ý küfrün küfür ve inkâr sonucunu doðurmasý için bazý þartlarýn mevcudiyetini gerekli görmüþlerdir.Ýlk þart, kullanýlan ifadenin küfrü gerektirdiði hususunda âlimlerin ittifak etmiþ olmasýdýr.
     Bunlar da genellikle zarûrât-ý dîniyyeden herhangi birini inkâr etmeyi amaçlayan lafýzlardýr.Ayrýca elfâz-ý küfrü kullanan kiþinin mükellef olmasý,sarhoþluk veya uyku halinde bulunmamasý,küfür lafzýný herhangi bir zorlama ve tehdit altýnda olmadan isteyerek ve kasten söylemesi de þarttýr.Ýmam Þâfiî ve Ahmed b. Hanbel’e nisbet edilen bir rivayete göre ise sarhoþluk mazeret sayýlmaz.
     Âlimlerin çoðunluðu, söylediði sözün küfre götürdüðünü bilmeyen ve elfâz-ý küfrü hata sonucu telaffuz eden kimsenin kâfir olmayacaðý görüþünde birleþmiþtir. Ancak þaka yapmak veya eðlenmek amacýyla elfâz-ý küfürden olduðu hususunda ittifak edilen sözleri sarfeden kiþinin en azýndan kazâî açýdan kâfir sayýlacaðý kabul edilmiþtir.
     Ýslâmâlimlerinin,dinî deðerlerin yozlaþmasýný engellemenin yaný sýra iman ve küfür sýnýrýný belirlemek amacýyla elfâz-ý küfür konusuna önem verdikleri anlaþýlmaktadýr.
     Zorlama te’villere ve ilzâmî yollara baþvurularak ortaya konan küfür lafýzlarýndanbaþka sübjektif deðerlendirmelere açýk bulunanlar bir tarafa býrakýlýrsa zarûrât-ý dîniyye ile ilgili olan ve âdeta slogan haline getirilen bazý ifadeler önemini hâlâ korumaktadýr.
     Kur’an’ý sadece Araplar’a mahsus bir kitap sayan,yine Kur’an’ý Hz.Muhammed’in kendi eseri ve felsefesi olarak gösteren,Ýslâmiyet’inveya þeriatýn çað dýþý bir sistem olduðunu iddia eden ifadeler bu gruptan sayýlýr.Ahmet Saim Kýlavuz(Diyanet Ýslam Ansiklopedisi) 31/10/2018