BAÞLARKEN


     Ayvacýk’ta araþtýrmacý gazetecilik yaptýðým, yani bitkiler konusunda araþtýrma yaptýðým bir dönemde, kavak aðacýnýn, çelik ile çoðaltýldýðýný öðrendim. Geçip bir kanada kavaðýnýn karþýsýna, senden ne kadar çelik çýkar diye hayran hayran bakýyorsunuz. Çelik dediðimiz kurþun kalem büyüklüðünde bir dal parçasý. Onlarca, yüzlerce, belki de binlerce.

     Bir kavak aðacýndan yüz tane kavak fidaný yetiþtirdik. Peki, yetiþen kavaklar birbirinin ayný mý. Büyük kavak ile ayný mý. Ya da hangisi büyük kavak, hangisi deðil. Deðil yok. Ayný bütünü parçalara ayýrýyorsunuz. Ama bir canlýlýða son vermiyorsunuz. Yoktan bir canlý da meydana gelmiþ deðil.

     Okaliptüslerin o küçücük tohumlarýnýn çimlendirildiðinde, çok hýzlý bir þekilde yüzlerce, binlerce fidana ulaþýyorsunuz. Tohumlar ana gövdenin ne kadar parçasý, bunu merak edebilirsiniz.

     Dut meyvelerinin içinde pek çok tohum olduðunu biliyor musunuz. Bir tane duta uygun ortam saðlarsanýz, ayný yýl içinde birçok fidanýnýz olabilir. Bir incir meyvesinin içinde kaç tane çekirdek olabilir. Oturup hesaplayabilirim. Ancak þu anda bu bilginin bir pratik yararý yok. Yüzlerce fidan yetiþtirmenize yetebilir.

     Ýnciri tohumdan çoðaltabileceðiniz gibi, çelik ile de yetiþtirebilirsiniz. Ýncir bahçesi kurmak için istediðiniz kadar çelik bulabilirsiniz. Ama sevmeniz gerek, isteyerek yapmanýz gerek....

     Bir çuval cevize, kocaman bir ceviz ormaný gözü ile bakabilirsiniz. Bir avuç çam fýstýðý için de ayný þey. Bir adet incirin kocaman bir incirlik oluþturduðunu düþünün. Bir avuç dut koca bir orman olacak, küçücük tohumlar dev aðaçlara dönüþecek. Dev sekoyalarýn tohumlarý ne kadar dersiniz. Küçücük...

     Konuyu daðýtmayalým lütfen. Kavak dallarý, ana kavak ile özdeþ mi. Birbiriyle özdeþ kabul ettiðimiz koca kavaklýklar. Binlerce kavak... Demek ki, tek parça halinde olmadan da bütün olunabiliyor.

     Burada azýcýk durup, düþünelim. Ayrý ayrý görünen parçalar aslýnda tek bütünü temsil ediyor. Bir kavak dalýndan yetiþen ikinci kavak öldüðünde, ana kavak veya onun diðer parçalarý ölüyor mu. Hayýr, ölmüyor.

     O halde yaþam devam ediyor. Tüm kavaklar yok olmadan, ana kavaðýn yok olduðunu, öldüðünü düþünemeyiz.

     Ýnsanlar için durum nasýl. Biz hangi ana parçanýn devamýyýz. Yukarýda sormuþtuk, her ulusun ayrý bir Adem ve Havva’sý mý var. Hayýr. Tüm insanlar, kavak örneðinde olduðu gibi, bir ana insanýn devam eden parçalarý. Aslýnda biz sevdiðimizle özdeþiz. Aslýnda biz insanlýðý severken, kendimizi seviyoruz. Sevdiðimiz insanda kendimizi seviyoruz.

     Baþka ülkelerde, baþka sýnýrlar içinde yaþayan parçalarýmýz, aslýnda bizden farklý deðil. Aslýnda biz onlarýz, onlar biz. Peki diyeceksiniz, diller, renkler, kültürler vs. vs. Bunlarýn bilimsel anlamda ciddi farklar olmadýðýný sanýrým ilgili bilim insanlarý açýklayacak. Ciddi farktan öte, uygarlýklarýn kökünde tesadüflerin bulunduðunu göreceðiz.

     Düþünün, Mýsýr devletini kuran insanlar þimdi nerede. Hititler, Babiller, Asur’lar, Fenikeliler... nerden geldi, nereye gittiler. Hiçbir yere gitmediler. O uygarlýklarý kuran insanlar, bizim parçalarýmýz. Biz onlarýz.

     Bunu söylerken, zamansal uzaklýðýn, coðrafi uzaklýðý ciddiye almayýn. Bu arada bakterilerden söz ederken, bakteri kardeþlerimiz diyen bilim adamýna sevgi ve saygýlarýmý gönderiyorum. Yine elektrik, elektronik, týb vs. bilim alanlarýnda çalýþmalarý ile bugünkü modern yaþamý hazýrlayan tüm insanlara sevgi ve saygýlarýmý yolluyorum.

     Ulaþým, inþaat teknolojisi, matematik, fen bilimleri ve düþünmeyi gerektiren her alanda çalýþan tüm insanlara sonsuz teþekkürler. Onlar benim geçmiþim ve yaþayan zamaným. Onlar benim parçalarým. Siz farklý bir þey düþünüyor musunuz; düþünmek serbest.

     Tanýdýðýnýz veya tanýdýðýnýzý sandýðýnýz veya tanýmadýðýnýz bir insanýn gözleri ile, dünyaya, insanlara bakacaksýnýz. Buyrun beraber gezinelim.