..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Ýnsanlarýn arasýnda yaþadýðýmýz sürece, onlarý sevelim. -Andre Gide
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Eleþtiri > Politik Olaylar ve Görüþler > Yeter Özhal




17 Aðustos 2021
Taliban Neden Türkiye'nin Sorunu  
Yeter Özhal
Bütün dünya elini eteðini çekerken, Türkiye neden bu kadar Afganistan sorununun içine girdi?


:HCI:
Biraz gündemimi irdeleyelim. Gündem Afganistan. Olaylar nasýl bu hale geldi, biraz hatýrlayalým. Ondan sonra da Taliban sadece Türkiye’nin mi sorunu, bu soruya yanýt verelim. Bir soru sorayým ve bu sorunun cevabýný yazýmýn sonunda hep beraber yanýtlayalým bakalým cevaplarýmýz ne olacak?

“Taliban neden Türkiye’nin sorunu?”

Bütün dünya elini eteðini çekerken, Türkiye neden bu kadar Afganistan sorununun içine girdi?

Öncelikle Taliban’ýn ne demek olduðunu öðrenelim. Taliban, Arapça talib yani öðrenci kelimesinin çoðulu, öðrenciler demek. Taliban (öðrenciler) 1994 yýlýnda 50 medrese öðrencisi tarafýndan kuruldu. O dönem ABD ve Sovyetler Birliði soðuk savaþ halindeydi. Ýslamcýlarýn Afganistan hükümetini devirmek için sürekli karmaþa çýkardýðý dönem, 1979 yýlýnda yönetim Sovyetler Birliðini ülkesine davet etti. Sovyetler Birliði komünist rejimi savunmak için Afganistan’a girdi ve 9 yýl boyunca buradaki þeriatçý kesime karþý savaþtý. Bu sýrada Sovyetlerin yenilmesi ve baþarýsýzlýða uðramasý için ABD hiç boþ durmuyordu. Þeriatçý gruplara silah, mühimmat ve para yardýmlarý yapýlýyor ve militanlar eðitiliyordu. Sovyetler Birliði bir yandan ABD ile bir yandan da onun beslediði þeriatçý milislerle savaþmaktan artýk yorgundu ve maddi olarak büyük zarar görmüþtü. 1989 yýlýnda Afganistan’dan çekilme kararý aldý. Sovyetler Birliði çekilince Afganistan’daki siyasi iktidar, þeriatçýlar tarafýndan kanlý bir darbeyle yönetimden indirildi. 1992 yýlýnda yönetim boþluðundan ve yönetime talip birden çok grup olduðundan iç savaþ patlak verdi. Ýktidar savaþýna tutuþan gruplardan biri de hiç kuþkusuz Taliban’dý. 1994 yýlýnda Afganistan ve Pakistan’da muhafazakâr eðitim veren okullardan mezun olanlar Taliban’ýn milisleri oldular. Ýç kargaþa sürerken bundan faydalanan Taliban milisleri ilk önce baþkent Kabil’i ardýndan ikinci büyük þehir Kandahar’ý ele geçirdi.

Savaþlardan býkmýþ usanmýþ halka “barýþçýl” bir yönetim vadeden Taliban, yorgun halk tarafýndan maalesef ki “kurtarýcý” olarak görüldü. 1996 yýlýna gelindiðinde Taliban halkýn desteðini aldýktan sonra Kabil’deki son komünist Baþkan Necibullah Ahmedzai’yi Kabil meydanýnda asarak idam etti. Bu tarihten sonra Afganistan hýzla laðýmdan yapýlmýþ bir bataklýðýn dibine doðru hýzla sürüklenmeye baþladý.

Afganistan Ýslam Emirliði olarak ilan edildi. Bu ilaný S.Arabistan, Birleþik Arap Emirlikleri ve Pakistan hemen kabul etti. Buradan güç alan Taliban Ýslam hukukunun çok katý bir yorumunu halka dayatmaya baþladý. Bu sýrada yerel yönetimlerin yolsuzluklarýyla savaþacaklarýna da söz verince halk nezdinde daha da popüler olmaya baþladýlar.

Ancak her ölümlü gibi gücü eline geçirince feleði þaþan Talibanlý milisler, zihinlerindeki çarpýk yönetim þeklini ülkede uygulamaya koyuldular. Hemen kadýnlara eðitim yasaklandý. Doktorlar hariç diðer meslek sahibi kadýnlarýn çalýþmasý yasaklandý. Kadýnlara çok aðýr kurallar getirildi, uymayanlara en hafifi kýrbaç cezasý olmak kaydýyla ölüm cezasýna kadar büyük cezalar uygulanmaya baþlandý. Bu despot yönetimle insanlar susturulunca diðer yasaklar baþladý. Müzik yasaklandý mesela, sinemalar ve tiyatrolar kapatýldý, televizyon izlemek yasaklandý. Sporcularýn giydiði kýyafetler büyük sorun oluþturmaya baþladý. Spor kýyafetlerine katý kurallar getirildi. Spor müsabakalarý esnasýnda ezan okunduðu zaman ara verip namaz kýlmak zorunluydu. Bu þekilde getirilen akla ziyan kurallar yüzünden spor faaliyetleri neredeyse durma noktasýna geldi. 2001 yýlýnda Bomiyan eyaletinde tarihi Buda heykellerini yok etme kararý aldýklarýnda bütün dünyadan tepkiler yaðdý.

1999’da BM, Taliban’a El Kaide baðlantýlarý olduðu için yaptýrýmlar uygulamaya baþladý. Sonunda takvimler 2001 yýlýnýn Eylül ayýný gösterirken ABD’de çok büyük bir saldýrý yaþandý. Bütün dünya canlý yayýnda ikiz kulelerin uçaklar tarafýndan yýkýldýðýný izledi. 2001 ikiz kulelerin düþüþü bir dönüm noktasýydý. O dönemin ABD Baþkaný Bush El Kaide’ye yardým ve yataklýk eden Taliban’a Usama bin Ladin’i teslim etmelerini söyledi. Bu talep karþýlýk bulmayýnca ABD ve Nato kuvvetleri aylarca Afganistan’ý bombardýmana tuttu. Bombardýmana daha fazla dayanamayan Taliban yönetimden ayrýlmak zorunda kaldý. Taliban yönetimden ayrýlýnca ABD Hamid Karzai’ye geçici hükümet kurmasý için yetki verdi.

Tarihler 2006’yý gösterdiðinde daðýldýðý sanýlan Taliban yeniden güç topladý. El Kaide’den arta kalan teröristler, Ýþid, Irak’tan kaçanlar, Pakistan’dan gelenler, Boka Haram ve deðiþik ülkelerden katýlýmlarla eski gücüne yeniden kavuþmuþtu.

ABD 2001 yýlýnda girdiði Afganistan’da tam 20 yýl kaldý. Bu 20 yýl boyunca 40 bin sivil insan çatýþmalarda öldü. 64 bin Afgan, 3500 Nato ve ABD askeri öldü. Yüzbinlerce Afganlý ülkelerinden göç etti, yüzbinlerce ev yýkýldý, on binlerce insan sakat kaldý. Týpký Sovyetler’de olduðu gibi ABD de Afganistan’ýn bataklýðýndan kurtulabilmek için çýrpýnmaya baþladý. Çünkü bu bataklýktan artýk çýkýþ mümkün görünmüyordu. Ne kadar debelenirlerse o kadar yara alacaklarýný anlamýþlardý.

2011 yýlýnda Obama yönetimi Talibanlý bazý yöneticiler için Katar’da oturma izni verilmesini EMRETTÝ! Talibanlý yöneticiler oturma izni alýnýnca Katar’a geçti. Taliban yöneticileriyle alt düzey ABD yetkilileri diyalog kurmaya ve bazý anlaþmalar yapmaya baþladý. 2018’de Trump döneminde düþük yetkili bazýndan çýkýp direkt yüksek rütbelilerin resmi olarak ve birebir yüz yüze görüþmeleri baþlamýþ oldu.

Görüþmeler sonunda anlaþmalar yapýldý. Taliban istediði þeyi elde etmiþti. Artýk bir bayraklarý bile vardý. Beyaz bayrak ve üzerine “Afganistan Ýslam Emirliði” yazan bir yazý. Bayrak iþini hallettikten sonra 3 yýl boyunca ABD gözetiminde Afganistan’da gölge bir yönetim kurmaya baþladýlar. 34 ilde “PARALEL BÝR DEVLET” kuruldu. Normal hükümet iþlerine devam ederken Taliban konumlandýðý illere gölge valiler atadý. Hâkim olduklarý illerde iþ ve finansa el koydular, saðlýk ve eðitim yeniden Taliban’ýn kontrolüne geçti, mahkemeleri Taliban milisleri ele geçirdi. Bu sýrada maddi olarak ayakta kalabilmek için Afganistan’ýn Afyon’unu dünyanýn mafya örgütlerine pazarladýlar. Maden ocaklarý Taliban’ýn eline geçti, madenlere tek sözü geçen ve ticaretini yapan onlar oldu.

2021 yýlýna gelindiðinde Biden yönetimindeki ABD, artýk Afganistan’dan çekileceðini tüm dünyaya ilan etti. Bunu yaparken tabi ki arkasýnda yüzbinlerce Afganlýyý býrakmayý göz önüne aldý. Çünkü 20 yýldýr ABD’nin orada kalabilmesi için çabalayan, yardým eden, Taliban’la olan savaþýnda cepheden cepheye koþan, siyasi olarak ABD güdümüne giren yüzbinlerce insan vardý. Bunlar arkada býrakýlacaktý. Bazýlarýna söz verildi, çünkü ileride ABD’nin iþi düþünce yeniden kullanýlacaklardý. Ýþte bunlar Türkiye’ye yollanacaktý. Türkiye yönetiminin zaaflarý, açýklarý, hatalarý ve yaptýðý bir sürü yanlýþlarý ABD’nin þantaj kozu olarak kullanýldý ve sonunda Türkiye kayýtsýz þartsýz bütün güneydoðu sýnýrlarýný mayýndan arýndýrarak Afganlýlara açtý. Kayýtsýz kuyutsuz, elini kolunu sallayan Türkiye’ye girdi ve girmeye de devam ediyor. Taliban Afganistan’ýn yönetimini ele geçirdi. ABD’ye yardým eden erkekler kadýnlarý ve çocuklarý arkalarýnda býrakarak tabanlarý yaðladý. Bazý kadýnlar Taliban yönetimine girmemek, onlarýn zulümlerini yeniden yaþamamak için intihar etmeye baþladý. Bazý þehirlerden kadýnlar evlerini barklarýný terk edip kendi ülkelerinde sýðýnmacý gibi kamplara sýðýndýlar. Kadýn yöneticiler öldürüleceklerini bildiði için kapýlarýna dayanacak Taliban Azrail’ini bekliyor.

Dünya’yý yöneten büyük ülkelerin baþkanlarý ekranlara çýkýp Türkiye’ye para vereceklerini bu insanlara Türkiye’de bakmamýzý EMREDÝYOR!

SONUÇ:

Taliban’ýn ortaya çýkmasý, Afganistan’daki yönetim boþluðundan, kargaþadan ve kaostan faydalanarak halka daðýttýðý mavi boncuk ve verdiði sözler, halkýn bunlara inanmasý ve desteklemesi, iktidara geliþleri, gelir gelmez baskýcý bir yönetimle insanlarý piþman etmeleri bir þeyler çaðrýþtýrdý mý?

Çaðrýþtýrmadý mý? Hadi devam edelim o zaman.

ABD ile anlaþma yapmalarý, Sovyetlerle savaþmalarý için silah ve mühimmat desteði almalarý, ülkede yönetim varken kendi PARALEL yönetimlerini kurmalarý, Ýslami medreselerden mezun olmalarý, iþ ve finans sektörüne el koymalarý, baþka ülkelerden devþirme adam toplamalarý, Katar, peki bunlar size bir þeyler hatýrlattý mý?

Yine mi hayýr? O zaman devam edelim. Dünya çapýnda mafyalarla anlaþýp uyuþturucu satmalarý, sattýklarý uyuþturucu paralarýyla silah almalarý adamlarýna daðýtmalarý, kadýnlarý baský altýna almalarý, kadýnlara eðitimi ve çalýþmayý yasaklamalarý, müziði, sinemayý, tiyatroyu, televizyonu, gazeteleri, muhalefeti yasaklamalarý peki bunlar size neyi hatýrlatýyor?

O zaman bir de geçin arama motorunun karþýsýna ve aynen þunu yazýn; “Hikmetyar diz çöktü.” Enter. Karþýnýza çýkan ilk sayfaya týklayýn, ne gördüðünüzü gelin buraya yazýn.

Þimdi gelelim sayfanýn en baþýndaki soruya; “Taliban neden Türkiye’nin sorunu?” anladýnýz mý? Eðer anlamadýysanýz, yazdýklarýmý tekrar okuyun.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.


Yazarýn eleþtiri ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Ayný ile Vaki
Yusuf Halaçoðlu Röportajý - Ermeni Meselesi
Ýsrail'in Gizli Oyunlarý / Nazi Soykýrýmý
'Bap' Dünyanýn Son Sayfasý
Kitap Satma Ýþi

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Zamanýn Boþluklarý [Þiir]
Yokluðun [Þiir]
Kendime Mektup! [Þiir]
Hayýr Desende [Þiir]
Git, Ama... [Þiir]
Unutamýyorum [Þiir]
Dar Sokaklar [Þiir]
Ahhhhhh,yalancý Yarim! [Þiir]
Unuttum [Þiir]
Sinsi Bir Kýþ [Þiir]


Yeter Özhal kimdir?

Yazmak yaþam biçimim, çizmek ise suskunluðumun çaresi.

Etkilendiði Yazarlar:
Etkilenmiyorum, sadece okuyorum.


yazardan son gelenler

yazarýn kütüphaneleri



 

 

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Yeter Özhal, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.