Aydýnlar ve fikir adamlýðý hakkýnda çok yazý yazdým. Kendi çapýmda fikirler ürettim; kimilerini yerdim, kimilerini övdüm!
“Fikir adamý” ile “aydýn” arasýna mesafe koymaya çalýþtým…
Zira üst düzey bilgi birikimi olan bir entelektüel; bir düþünür olabilir. Birçok konuda yeni idealar ileri sürüp özgün fikirler üretebilir.
Entelektüel dünyada kendisine yer edinip arkasýna bir müritler yýðýný alarak toplumun bir kesimini etkileyebilir. Ýþte bunun adý fikir adamlýðýdýr…
Ancak bu, aydýn olabilmek için yeterli bir kriter deðildir. Çünkü aydýn olmanýn birinci þartý “vicdan sahibi” olmaktýr…
Aydýn olmak, hakkýn, hukukun, adaletin ve ezilenin yanýnda durup sosyal eþitliði savunmak; ezenin, sömürücünün, müstemlekecinin, adaleti yerlerde süründüren dikta rejimlerinin, savaþ çýðýrtkanlarýnýn, Beytülmalý talayanlarýn karþýsýna dikilmektir…
***
Karþý tarafýn bariz ve somut örnekleri ise; son aylarda hayatlarýný kaybeden Engin Ardýç ve Mehmet Barlas’týr…
Ýkisi de üst düzey bilgi birikimi olan birer entelektüeldiler. Fakat onlar, gücün ve güçlünün yanýnda durmayý tercih ettiler ve yýllarca didinip edindikleri bilgi birikimlerini çöplüðe süpürdüler…
Açýkça yazýyorum: Bilgelikten lümpenliðe tenzil ettiler ve komþu köþelerdeki zýrcahil yazarlar gibi sadece polemik ürettiler…
Baþka bir pencereden bakýlýnca olayýn özeti þudur:
Muhalefette iken fikir adamý gibi görünenlerin, iktidara yamanýnca cilalarý döküldü, aslýnda amigo olduklarý ortaya çýktý…
***
Mesele odur ki…
Günümüz Türkiye’sinde aydýn sýkýntýsý var…
Son günlerde yeniden ve sil baþtan okumaya çalýþtýðým Cemil Meriç ile Kemal Tahir’e takýlý kaldým…
Çok saygý duyduðum iki aydýn insan, iki mütefekkir…
Ýkisi de iyi derecede Fransýzca biliyor; ikisi de Fransýz aydýnlarýnýn etkisinde kalmýþ…
O Fransýz aydýnlarý ki; Batý Aydýnlanmasýnýn baþ aktörleridir…
Jean-Jacques Rousseau’dan René Descartes’ta, Victor Hugo’dan
Honoré de Balzac’a, Voltaire’den André Gide’e, Emile Zola’dan Jean-Paul Sartre’a kadar dünyayý güneþ gibi aydýnlatan fikir adamý ve aydýnlardan etkilenmemek mümkün deðil zaten!
***
Ve bir daha mesele odur ki…
Batý, kendi aydýnlarýný baþtacý etti… Onlarýn fikirlerini, düþüncelerini hem kendi okullarýnda okuttular, aydýn nesiller yetiþtirdiler, hem de onlarýn fikirlerini bütün dünyaya yaydýlar…
Biz de aydýnlarýmýzý ceza evlerinde süründürdük…
Kemal Tahir, 63 yýllýk ömrünün 12,5 yýlýný hapiste geçirdi…
Eserlerini, küflü ve karanlýk mahpus damalarýnda, mum ýþýðýnda samanlý sarý kâðýtlara yazarak meydana getirdi…
Cemil Meriç’i hapse atmadýk ama önüne kale surlarý çekerek eserlerinin geniþ halk yýðýnlarýna ulaþmasýný engelledik…
Çünkü bize Platon’un “Maðara Alegorisi”ndekiler, ya da Cengiz Aytmatov’un “mankurtlarý” lâzým…
***
Kimleri hapse atmadýk ki…
Al gözüm seyreyle:
Sabahattin Ali, Nazým Hikmet, Hüseyin Cahit Yalçýn, Necip Fazýl, Orhan Kemal, Refik Halit Karay, Cevat Þakir Kabaaðaçlý, Aziz Nesin, Ýlhan Berk, Can Yücel ve daha niceleri…
Resmen komedi olan da var: 28 Kasým 1961’de Ýstanbul Polisi, bacaðýnda Moskova yazýlý kâðýt bulunan kargayý nezarete attý…
***
Günümüzdekileri sayarsam beni de hapse atarlar…
Doðrusu; diyabet, nefes darlýðý, kolesterol, yüksek tansiyon, ülser ve siyatiklerle boðuþurken, bu yaþta mahpus damlarýnda sürünmek istemiyorum…
***
Günümüz fikir adamlarýmýzýn, aydýnlarýmýzýn da önüne Çin Seddi ördük…
Medya yoluyla halka ulaþanlarýn kalemini kýrdýk, mikrofonlarýný ellerinden aldýk!
Bir kýsmý çekti baþka ülkelere gitti…
Yetiþmiþ gençlerimiz Batý’ya kaçýyorlar. Özellikle týp doktorlarýnýn gittikleri yazýlýp çiziliyor…
Yetiþmiþ gençlerimize sahip çýkmak yerine “Giderlerse gitsinler” deme gafletine düþüyoruz…
***
Çünkü…
Cehlin karanlýðýnda boðulmamýz ve cehalete teslim olmamýz isteniyor…
Çünkü…
Düþünenlerin, düþünülmeyenleri düþünmesinden ve ifade etmesinden korkuluyor…
Çünkü…
Cahillerin, cehaleti kutsadýðý bir dönemi yaþýyoruz…
Çünkü…
Tevfik Fikret’in yüz yirmi yýl önce tespit ettiði gibi “Kendi yarattýðýmýz puta tapmamýz” isteniyor…
***
Artýk fikir adamlarýný mumla arýyoruz. Ortalýk, baðýrýp çaðýran, slogan atan bir sürü lümpene kaldý!
Fikir deðil, slogan üreten olduk.
Cemil Meriç “Karanlýk kinlerin birbirine saldýrttýðý çýlgýn sürülerin savaþ çýðlýðýdýr, slogan. Ýlkelin, budalanýn, papaðanýn ideolojisidir. Düþünce ile çýðlýk baðdaþmaz. Þuurun sesi çýðlýk deðildir. Yabani baðýrýr, medeni insan konuþur” diyor…
***
Yazýyý Dücane Cündioðlu’ndan kýsaca bahsederek bitirmek istiyorum…
Ýstanbul’da doðduðu için hayata bir sýfýr galip baþlamýþ þanslý insanlardan biri…
(Benim gibi, kuþ uçmaz kervan geçmez, Allah’ýn daðýnda doðmuþ olsaydý; o da benim gibi cehaletinin perdesini yýrtmak için bir ömür harcardý!)
O da hapis tecrübesi yaþatýlmýþ bir aydýn…
Bana göre bir filozof!
Geçenlerde YouTube’da iki buçuk saate yakýn canlý yayýnýný izledim…
Çok dolu bir düþünür ve yazar…
Backgroundu saðlam… Arapça, Ýngilizce, Almanca, Fransýzca ve Ýbranice bildiði yazýlý…
Cehalete teslim olmadýðý için; önü kesilmiþ, kalemi kýrýlmýþ bir aydýn…
Geniþ halk kesimlerine ulaþmasýna izin verilmiyor…
Kendi deyimiyle “Twitter’da, önceden 140, þimdi ise 280 harflik bir mecrada, aforizmalarla halka ulaþmaya çalýþýyor…”
Bir nevi “Sehl-i mümteni” çabasý…
Ve her aydýn, her yetiþmiþ insan gibi o da “þahsýnda bir miktar kibir” barýndýrýyor…
***
Gýrtlaðýmýza yapýþan cehaletin pençesinden kurtulmamýz gereken bu dönemde, üç satýrla da olsa, etrafýna ýþýk saçan bir þahsiyetten söz etmek istedim…
Çünkü kendisine “âlim” etiketi yapýþtýran yarý cahillerin içinde boðulmaktan birazcýk da olsa sýyrýlmak istedim…
Hayýr, kibirden Allah’a sýðýnýrým. Son cümle sadece bir durum tespitidir…