..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bu hafifçe kenara itilecek bir roman deðil. Daha büyük bir þiddetle uzaða fýrlatýlmalýdýr. -Dorothy Parker
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Eleþtiri > Özgürlük ve Eþitlik > Cahit KILIÇ




16 Kasým 2023
Devrimler ve Ýlkeler!  
Cahit KILIÇ
Özgürlük (Hürriyet) Kardeþlik (Uhuvvet) Eþitlik (Müsavat) Adalet


:HJG:
ADALET!

Gerek bizde, gerekse de dünyanýn birçok yerinde irili ufaklý birçok devrim yapýlmýþtýr. Ancak tarihte, bulunduðu ülke veya coðrafya ile sýnýrlý kalmamýþ iki büyük devrim, dünyanýn çehresini deðiþtirmiþtir.
Bunlarýn birincisi, 1789 yýlýnda yapýlan Fransýz Devrimi’dir. Dünyada “mutlak monarþinin” yýkýlarak yerine “cumhuriyet” kurulabileceðini ilk ispat eden ve baþta “Köhne Kýta Avrupa” olmak üzere bütün dünya uluslarýnýn uyanmasýna sebep olan bir devrimdir.
Ýkincisi ise; Rusya’da 1917 yýlýnda yapýlan Ekim Devrimi’dir (Октябрьская революция). Ýki yýllýk iç savaþtan sonra tam olarak egemenliði saðlayan devrimciler, “Marksist-Leninist ideoloji” üstüne bina ettikleri yönetimlerini, Sosyalizm adý altýnda bütün dünyaya yaymak için harekete geçtiler. Ve tam 65 yýl boyunca, yayýldýklarý yerkürede; bir þekilde etkilemedikleri bir coðrafya ve ulus kalmadý…
(Bu iki devrim ve etkileri hakkýnda tam tekmil bilgisi olmayan bir insanýn, dünya görüþünün bir yaný eksik demektir.)
***
Amacým tarih dersi vermek deðil; o yüzden çok kýsa geçiyorum.
Fransýz Devrimi’nin üç temel ilkesi vardý:
-Özgürlük
-Kardeþlik
-Eþitlik
Jön Türk Devrimi de denilen ve Ýttihat ve Terakki Cemiyeti’nin baþrolde olduðu Ýkinci Meþrutiyet’in ilanýnda da; Fransýz Devrimi’nin etkisinde kalan Osmanlý aydýnlarý, Meþrutiyet için “Dört Ýlke” belirlediler. Eskilerin “çar anasýr” dediði “dört element” gibi, beþerin can damarý sayýlacak dört ilke:
-Özgürlük (Hürriyet)
-Kardeþlik (Uhuvvet)
-Eþitlik (Müsavat)
-Adalet
Adalet ilkesi, bir devlet yönetiminde ilk defa kayda geçiyordu…
***
Ancak olmadý, olamadý…
Varoluþundan beri, beþerin bencilliði (enaniyeti), hýrsý, harisliði ve hükmetme marazý, bin bir umutla konulan ilkeleri dinlemedi ve yer ile yeksan etti…
***
Bu, Fransýz Devrimi’nde de böyle oldu. Devrimin hemen akabinde giyotinleri iþletmeye baþladýlar. Devrimin en önemli figürlerinden biri olan Robespierre, onlarca insaný giyotine yolladý. Sonunda kendisi de giyotinle baþý kesilerek öldürüldü…
***
Ýkinci Meþrutiyet sonrasý, bizde de diðer ilkelerle birlikte adalet ilkesi de yok sayýldý. Hürriyet çýðlýklarýyla ilan edilen Meþrutiyet devrinin daha ilk yýllarýnda hürriyet kavramý boðuldu. O günler için Þâir Eþref þunlarý diyecekti:
“Vakt-i istibdatta söz söylemek memnu idi;
Aðlatýrdý aðzýný açsan hükûmet ananý!
Devr-i hürriyetteyiz þimdi, deðiþti kaide;
Söyletirler evvela, sonra si***ler ananý!”
Özellikle, 1912’de baþlayan Balkan Savaþý ve yaþanýlan felaket sonrasý 1913’te yapýlan Bâb-ý Ali Baskýný ile tam olarak iktidarý ele geçiren Ýttihatçýlar, makam ve mevki kavgalarý ve akabinde 1914 yýlýnda hiç yoktan girilen Büyük Harp ve bozgun, yýkýlan bir imparatorluktan sonra ortalýkta ilke milke kalmadý…
***
Bolþevik devrimi de ilkelerini daha ilk yýllarda Menþevikler ile yaptýklarý iç savaþta akamete uðrattýlar. Lenin’den sonra, Stalin ve Trotsky (Troçki) kavgasý haksýzlýk ve hukuksuzluðun Nirvana’sý oldu. Ýdeolojinin en önemli ilkesi “eþitlik” açýkça yok sayýldý. Özgürlük dâraðacýna çekildi. Adalet kavramý, mecazen söylersek: Bir zalim diktatörün emriyle yakýlarak külleri Volga nehrine serpildi…
***
Bugün bizim ülkemizde de, adýnýn baþýnda “adalet” sözcüðü bulunan parti, adaleti Silivri’de topraða verdi…
Mehmet Akif merhumun “Ders alýnsaydý hiç tekerrür mü ederdi” dediði tarih, bir þekilde tekerrür ediyor iþte…
***
Daha da acýnacak son durum ise:
Hak, hukuk, adalet gibi ulvi kavramlardan yoksun, saldýrgan bir devlet, bir aydýr ki denizden, karadan ve havadan bir halkýn üstüne ölüm yaðdýrýyor. Dört binden fazla öldürülen çocuðun, narin bedenleri bombalarla parçalanýp kol ve bacaklarý havaya saçýlýrken…
Yüz yýllarca Yahudileri kesen ve finalini Hitler’in yaptýðý Batýlýlar, tarihteki barbarlýklarýnýn ezikliði ve utancý nedeniyle bebelere yapýlan katliamý alkýþlýyorlar.
Bir taraftan dünyaya demokrasi, hukuk ve insan haklarý dersi verirken, diðer taraftan bir halka yapýlan zulme arka duruyorlar. Bu da ikiyüzlülüðün ve utanmazlýðýn Nirvana’sýdýr…
***
Batýlý insan haklarý kuruluþlarýný, sýnýr tanýmayan doktorlarý, sýnýr tanýmayan gazetecileri, Kýzýl Haç ve UNICEF ve benzeri kuruluþlarda canlarýný ortaya koyarak, savaþ bölgesinde gönüllü görev yapan insanlarý tenzih ederim. Onlar baþ tacýdýrlar…





Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn özgürlük ve eþitlik kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Aydýnlarýmýz ve Biz!
Ar Damarý Meselesi…
Baþý Dik Adamýn Ölümü!
Dersimiz Demokrasi Olsun!
Fikir Vadisinin Çölleþmesi!
Hukuk ve Adalet!..
Arap Halklarýnýn Özgürlük Þahlanýþý

Yazarýn eleþtiri ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Savaþ Cinayettir!
Boðanlar ve Boðulanlar…
Monolog...
Despotizmin Hâlleri…
Dil Meselesi…
Mevzular Derin!..
Örgütlenmiþ Cehalet!
Makûs Talih…
Aydýn Kaypaklýðý!..
Ýhtiras ve Kara Propaganda!

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Haccac-ý Fýrat [Þiir]
Aklýma Þaþýyorum! [Þiir]
Sürgünler Þehri [Þiir]
Son Arzu… [Þiir]
Kimdir Gelen! [Þiir]
Uzaklar [Þiir]
Derkenar [Þiir]
Adamým! [Þiir]
Kars Eli [Þiir]
Derdimend! [Þiir]


Cahit KILIÇ kimdir?

‎"Kalem erbâbý olmak sadece ona buna çatmak deðil, zaman zaman da hayatýn küncüne kelimelerden çenet taþý koyabilmektir!. . " (Cahit Kýlýç)

Etkilendiði Yazarlar:
Divan þairleri, divan þiiri. Ve elbette ki XX. yüz yýl þairlerimiz.


yazardan son gelenler

yazarýn kütüphaneleri



 

 

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Cahit KILIÇ, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.